Marcel the Shell with Shoes On: meesterlijke mockumentary over een pratend schelpje

‘Er moeten zo veel anderen zijn zoals ik,’ mijmert Marcel (Jenny Slate) ergens in het midden van de geanimeerde mockumentary Marcel the Shell with Shoes On. Marcel, een antropomorf schelpje, heeft het gros van zijn familieleden verloren in de nacht dat de eigenaren van het huis waar hij woont, uit elkaar gingen. Alleen zijn oude oma (Isabella Rossellini) woont nog bij hem. Het huis is inmiddels een Airbnb. De koelkast is nu altijd leeg.

De positief ingestelde Marcel probeert zich zonder zijn gemeenschap te redden. Dan komt Dean (Dean Fleischer), die net gescheiden is van zijn vrouw, in de Airbnb overnachten. Hij besluit een documentaire te maken over Marcel. En hoewel Dean stellig zegt dat hij niet voor de camera wil verschijnen, is de film ook een weerspiegeling van zijn eigen verlies. Slate en Fleisher baseerden de film op hun gelijknamige YouTubefilmpjes, die ze maakten terwijl ze een relatie hadden. Toen ze van hun korte films een speelfilm maakten, waren ze gescheiden. Marcel the Shell with Shoes On is dus een film over rouw en verlies die tot stand is gekomen door de samenwerking van twee exen. Dit gegeven is een van de zelfreflexieve elementen in de film, die met verwijzingen naar YouTube ook het maakproces van de film in ogenschouw neemt.

De bespiegelende elementen doen trouwens niets af aan de oprechtheid van het verhaal, wat vooral te danken is aan de zorg waarmee de beelden geproduceerd zijn. Marcel the Shell with Shoes On is een stop-motionfilm waarin liveactionbeelden gebruikt worden. Er is oog voor de textuur van de dagelijkse dingen: de honing die Marcel gebruikt om op muren te klimmen, bijvoorbeeld, of het schaamhaar dat hij in de badkamer vindt en dat hij gebruikt om touw van te maken.

Om de indruk te wekken dat Marcel in onze werkelijkheid leeft, werd alles twee keer gefilmd. Eerst werden de liveactionbeelden zonder Marcel geschoten en maanden later werden deze opnamen opnieuw gemaakt: met Marcel op een stop-motionpodium met precies dezelfde lichtinval. Dit omslachtige technische proces resulteert in een film die organisch aanvoelt, alsof Marcel echt in de Airbnb woont en met Dean communiceert.

Marcel is eenzaam, maar hij vindt troost in tv en film. Cinema is in deze mockumentary dus vooral een instrument voor erkenning en verbinding. Films als Marcel the Shell with Shoes On doen ons beseffen dat veel anderen hetzelfde meemaken als wij. Dat er, in de woorden van Marcel, zoveel anderen zijn zoals wij.