Na elke aflevering van Zomergasten wordt een film uitgezonden die is gekozen door de gast van die avond. Voor het 34e seizoen van het programma blikt VPRO Cinema wekelijks vooruit op de gekozen films, en sommen we de leukste wetenswaardigheden voor je op. Op 8 augustus te zien: La pazza gioia van Paolo Virzì.

De film in tien woorden
Twee vrouwen ontsnappen met gestolen auto uit een psychiatrische instelling.

Gekozen door
Zomergast Sevdaliza is zangeres, componist en producer. Haar muziek bracht haar over de hele wereld: ze trad op in Europa, Amerika en Azië. Ze brengt haar muziek uit via een eigen platenlabel en vorig jaar verscheen haar derde album: Shabrang. De uitzending is op 8 augustus 2021 vanaf 20.20uur te zien op NPO 2.

Lees meer over Sevdaliza en haar Zomergastenavond op vprogids.nl.

Setverhalen
Om zich goed te kunnen verplaatsen in hun personages, bezochten hoofdrolspelers Valeria Bruni Tedeschi en Micaela Ramazzotti, die twee psychische patiënten spelen, verschillende psychiatrische zorginstellingen. “Ik wist dat het moeilijk zou worden om me voor te bereiden op de rol”, vertelde Ramazzotti in een interview. “Ik kon me niet zomaar vanuit huis voorbereiden, maar moest er echt op uit om de psychiatrische wereld te leren kennen. Ik bezocht veel ziekenhuizen en klinieken om met patiënten te praten en hun realiteit te ontdekken.”

Het personage dat Ramazzotti speelt is de getroebleerde, depressieve Donnatella. Haar tegenspeler Bruni Tedeschi speelt de veel meer opgewekte en brutale Beatrice. Tijdens hun avontuurlijke ontsnapping maken de twee vele ups en downs mee, die regisseur Paolo Virzì ook cinematografisch wilde benadrukken. Tijdens de opnames vroeg hij cameraman Vladan Radovic om heel subtiel het licht aan te passen als er in de scène van vrolijk naar droevig werd geschakeld. Op die manier voel je niet alleen door spel en dialoog, maar ook door het aangepaste licht dat de gemoedstoestand van de personages gedurende de scènes verandert.

Op de set liepen naast acteurs ook echte psychische patiënten rond. “Soms kon ik niet eens onderscheiden wie speelde of wie echt mentaal niet helemaal gezond was”, zei Virzì daarover.

Micaela Ramazzotti en Valeria Bruni Tedeschi in La pazza gioia

Quotes van de makers
Virzì houdt ervan om in trieste en verdrietige situaties de ironie op te zoeken. “Lijden en onrecht zijn onvermijdelijk in het leven. Ik probeer in mijn films de pijn te vertellen met een glimlach en veel spot”, vertelde hij daarover op het filmfestival in Cannes. “Ik ben snel geneigd om sympathie te voelen met de uitgeslotenen van de maatschappij, waardoor veel van m’n filmpersonages moeten dealen met problemen. Ze zitten in klinieken, zijn obsessief of depressief. Ik geloof in de kracht en energie van cinema als middel tot verlossing of bevrijding. Verhalen vertellen is een vorm van therapie. En verhalen hebben we nodig om een beter begrip van het leven te krijgen.”

Prijzen
La pazza gioia ging in première op het filmfestival in Cannes, waar de film meedeed in de sectie Quinzaine des Réalisateurs. De film werd voor maar liefst veertien categorieën genomineerd bij de David di Donatello Awards (de belangrijkste Italiaanse filmprijzen), en won in vijf categorieën, waaronder Beste Film, Beste Regisseur en Beste Actrice. Hoofdrolspeler Valeria Bruni Tedeschi werd bij de European Film Awards genomineerd voor Beste Actrice, en won de prijs in dezelfde categorie op een handvol andere (en kleinere) filmfestivals.

Buiten beeld
Sinds de première van de film is La pazza gioia door filmcritici omgedoopt tot “Thelma & Louise in de wereld van gekken”. En hoewel die gelijkenis helemaal niet vergezocht is (ook in Ridley Scotts film rijden twee vrouwen in een auto de vrijheid tegemoet), benadrukt Virzì in interviews dat hij geen inspiratie putte uit de film: “Ik beschouw het als compliment, want ik hou van Thelma & Louise. Maar ik dacht niet aan deze film bij het maken van La pazza gioia. Bovendien vind ik het einde van die film ondragelijk. Daardoor wordt het een film met een typische mannenmentaliteit: er is geen lot voor twee vrouwen, behalve de dood.”

bekijk hieronder een interview met cameraman Vladan Radovic

Meer over La pazza gioia