Je leest dit artikel uit de VPRO Gids gratis op VPRO Cinema. Wil je meer lezen over oa documentaires, podcasts en boeken? Neem dan een digitaal abonnement.
Family Life is een vroege film van de Britse regisseur Ken Loach, die al duidelijk het stempel van de meester draagt.
©
VPRO Gids
abonneer
cadeautje
Ken Loach, regisseur van bekroonde films als My Name is Joe, The Angels’ Share en I, Daniel Blake, bouwt al bijna zestig jaar aan een verbazend consistent oeuvre. Hij begon zijn carrière begin jaren zestig bij de BBC, waar hij onder meer tien tv-films maakte in de veelbesproken reeks The Wednesday Play. Deze drama’s werden vlak na het nieuws uitgezonden en borduurden daar inhoudelijk op voort, met prikkelende verhalen over actuele kwesties, uitgesproken sociaal en progressief van toon. De makers hoopten dat het publiek amper zou merken dat het om fictie ging en gebruikten daarom een documentaire-achtige stijl en onbekende, naturel spelende acteurs.
Alles wat we nu met Loach associëren – politiek engagement, sympathie voor underdogs, sober realisme – stamt dus al uit die beginjaren. Dat zie je mooi terug in de film Family Life uit 1971, die nu op Netflix staat. De film is een vrij directe (wat langere en duurdere) remake van zijn eigen Wednesday Play-aflevering In Two Minds uit 1967. Het verhaal draait om Janice (de toen onbekende Sandy Ratcliff), een negentienjarig meisje uit een arbeidersmilieu, dat ernstig wordt beknot door haar conservatieve ouders. Wanneer ze zwanger raakt, dwingen zij haar een abortus te ondergaan, waarna ze steeds ernstigere psychische problemen ontwikkelt.
©
Alamy Stock Photo / www.alamy.com
Belandt Janice in de psychiatrie vanwege haar ouders, of zijn haar problemen aangeboren? Scenarist David Mercer velt geen definitief oordeel maar suggereert vooral het eerste. In die zin laat de film zich aardig samenvatten met de beroemde dichtregels van Philip Larkin, die datzelfde jaar werden gepubliceerd: ‘They fuck you up, your mum and dad. They may not mean to, but they do.’
De psychiatrie komt er ook niet best van af in de film. Janice voert aanvankelijk therapeutische gesprekken met een jonge, vooruitstrevende psycholoog, maar die wordt op den duur ontslagen, waarna de behandeling klinischer en dubieuzer wordt en Janice wordt volgepropt met medicatie.
Intussen blijft regisseur Loach echter opvallend mild voor zijn personages. Janice’ ouders gedragen zich bij tijden afschuwelijk, maar blijven mensen van vlees en bloed. In een aantal prachtscènes zien we ze privégesprekken voeren met de jonge psycholoog. Zo onbeholpen als de vader over zijn seksleven praat en de moeder in cirkels redeneert: het is zeldzaam realistisch en aandoenlijk.