Hij had wat te melden, Kevin Spacey gisteravond. We moeten talent koesteren, zenderbazen moeten ballen tonen en lang leve de huidige Golden Age van televisie – dat is in een notendop de strekking van zijn bevlogen MacTaggart Lecture, waar de festivalgangers massaal voor uitliepen.

Spacey had ze dan ook wat te bieden. Zijn 45 minuten durende voordacht gaf blijk van inzicht en visie op de huidige praktijk van dramaproductie, die niet langer gebonden is aan één platform. Zijn gepeperde uitspraken vlogen Twitter op en koppen vandaag de Britse cultuurpagina’s. ‘Het succes van Netflix bewijst dat de kijker de controle wil en de vrijheid.’ Als alles meteen en overal beschikbaar is tegen een redelijke prijs, hoeven kijkers het niet meer te stelen , voegde hij daar vanmorgen aan toe tijdens de Q&A. ‘Dit nieuwe model neemt een flinke hap uit de piraterij.’

Zijn voordracht was meeslepend. Spacey de spreker had hetzelfde uitgekiende ritme als Spacey de acteur in House of Cards, de recente hit van Netflix die het bedrijf naar eigen zeggen miljoenen nieuwe abonnees opleverde.
 
Met hun idee voor deze serie , over het verworden Amerikaanse politieke klimaat, gingen Spacey, schrijver Beau Williman en regisseur David Fincher langs alle grote Amerikaanse zenders. Die wilden echter allemaal eerst een pilot zien. Het drietal weigerde. ‘Niet uit arrogantie, maar omdat we een verhaal wilden vertellen met complexe personages en relaties die zich ontwikkelen door de tijd heen.’ Spacey bekritiseerde het ouderwetse pilot- systeem, dat schrijvers dwingt alle personages uit te werken, willekeurige cliffhangers te bedenken en in 45 minuten te bewijzen dat hun werk succesvol is . ‘Vorig jaar werden 113 pilots gemaakt. 35 werden gekozen, 13 hernieuwd voor een tweede seizoen, maar daarvan zijn er nu nog maar weinig over. De kosten zijn tussen de 300 en 400 miljoen dollar. Dat maakt onze House of Cards-deal van twee seizoenen voor 100 miljoen heel kosteneffectief.’

Wat vond Washington eigenlijk van de manier waarop politici worden geportretteerd in de serie, vroeg een Britse verslaggever vanmorgen in de zaal. 'Politici uit Washington die ik leerde kennen tijden de opnames, zeiden me dat het dichterbij de waarheid komt dan ooit tevoren.’

De kijker wil kwaliteit. Dat kwaliteit aanslaat, illustreerde hij door de tijd te nemen om 17 titels op te sommen van successeries van het afgelopen decennium, van The Sopranos tot Weeds . ‘Gewoon goed is niet goed genoeg. Niemand wist dat hij een iPhone en een iPad wilde, tot Apple ze ons in handen gaf. Wij moeten net zo innovatief zijn als Steve Jobs. We moeten de kijker verrassen, grenzen verleggen en nieuwe dingen aanbieden.’



‘De doelbewuste geniën die weten wat ze doen – de Lena Dunhams van onze wereld – daar gaat het om,’ aldus de acteur en producent, die als artistiek leider van het Londense theater The Old Vic een talentenklas oprichtte. ‘Als we jong talent nu niet binnenhalen, zijn we het straks voorgoed kwijt in deze tijden van do-it-yourself en het woud van YouTube- kanalen.’ Maar er staat meer op het spel: ‘Het gaat om onze maatschappij. Cultuur is geen luxe, het is noodzaak. Verhalen vertellen helpt ons elkaar en de issues van deze tijd te begrijpen.’

Als het talent eenmaal is gevonden, het idee geboren en de serie in de lucht, moeten zenders geduld tonen , bepleit Spacey. ‘Breaking Bad had een langzame start qua kijkcijfers; The Sopranos kostte het bijna 4 seizoenen, en Seinfeld zelfs 5 jaar, voor de kijkcijfers piekten.’

Lees hier het eerdere blog over het Edinburgh TV Festival.