Het spin-off-dilemma

Oké, dat verdient uitleg en die is eigenlijk heel simpel: spin-offs zijn zelden goed. Voor elke Frasier (van Cheers) heb je een Joey (van Friends), zullen we maar zeggen. En er zijn heel, heel veel Joey’s. In spin-offs wordt tenslotte een – over het algemeen erg populaire – schakel losgeweekt uit een goed geoliede machine. Los van de rest blijkt die schakel dan vaak echter veels te zwak om zijn eigen machine draaiende te houden.

Een beetje succesvolle spin-off lukt eigenlijk alleen bij echte genreseries: dan kun je namelijk het makkelijkst de formule kopiëren, met een of twee minimale veranderingen. De hele Law & Order-fabriek draait erop, net als CSI, NCIS en elk andere routineuze rechercheshow. Ook in fantasy en sciencefiction zijn afsplitsingen populair: pak dezelfde bovennatuurlijke of buitenaardse setting, plemp er een paar nieuwe personages in en voilà. Zie onder andere Star Trek, Hercules/Xena, Life on Mars/Ashes to Ashes, enzovoort. Maar zelfs dan is success niet gegarandeerd, zoals ook de makers van Criminal Minds: Suspect Behavior en The Lone Gunmen (van The X-Files) ontdekten.

Een mooi deuntje om de serie mee te promoten

Terug naar Breaking Bad en Better Call Saul. Dramaseries – en Breaking Bad in het bijzonder – vertellen meestal een uniek verhaal, zelfs als het gaat om geijkte thema’s: The Sopranos is niet een doorsnee maffiashow, The Wire geen politieserie. Daardoor ligt een spin-off minder voor de hand. Er is geen trucje, geen formule om even te kopiëren. En dan moet eerder genoemde schakel wel heel sterk zijn. Ziet u al een spin-off rond Paulie Walnuts voor u? De makers van The Wire hebben er even aan gedacht om de politieke personages te laten 'off-spinnen', maar besloten wijselijk anders ( er had waarschijnlijk niemand naar gekeken). Drama’s laten zich niet zo makkelijk in hokjes plaatsen, terwijl dat nu juist is wat een spin-off kenmerkt.

We kunnen het ook van de andere kant bekijken: top toch? Dan kan Better Call Saul juist zijn eigen ding zijn; het verhaal van Saul voordat ie Saul werd. Zijn personage is in Breaking Bad ijzersterk en lijkt dus juist geschikt voor een eigen serie. Maar nee. Saul is niet los te denken van zijn moedershow; aan het succes daarvan dankt Better Call Saul juist zijn bestaan. Dit lijkt namelijk niet zomaar een spin-off geboren in een hersenspinsel van maker Vince Gilligan – een Xena (spin-off van Hercules) die onverwacht tot de verbeelding spreekt – maar een simpele kwestie van vraag en aanbod. Vraag van de fans dus. Die willen meer Breaking Bad, die willen niet iets anders, iets unieks. Die willen een slijmerige Saul en een intimiderende Mike. Die willen, diep in hun hart, zelfs Walt en Jesse nog een keer zien. Ik ook.

'Een deel van me wil geen nee zeggen deze wereld,' vertelde Gilligan tegen The Hollywood Reporter. Dacht ie eerst nog aan een Saul-sitcom, nu maakt hij een uurlang drama met dezelfde crew en gedeeltelijk dezelfde cast, in dezelfde setting. Dan kan het er allemaal nog zo goed uitzien, eigenlijk zou ik Vince Gilligan toch willen adviseren: zeg nee.