People Just Do Nothing: enorme culthit in Groot-Brittannië

Het menselijk tekort brengt vaak de beste comedy voort. Als één genre deze stelling bevestigt, is het wel mockumentary. In dit genre – een fictieve documentaire waarin de personages zich bewust zijn van de aanwezigheid van camera’s – staan vaak mensen centraal die enorm in zichzelf geloven, hoewel de omstandigheden daar meestal geen aanleiding toe geven (denk aan David Brent in The Office of Leslie Knope in Parks and Recreation). Omdat personages in een mockumentary reflecteren op hun eigen handelen krijgt hun grootheidswaan vaak iets aandoenlijks. We herkennen onszelf stiekem in deze mensen, met hun onvolmaakte gedrag en het naïeve vertrouwen in hun eigen kunnen. Humor en ontroering vloeien daarbij onvermijdelijk in elkaar over: je móét uiteindelijk wel van deze imperfecte helden gaan houden.

Dat laatste hebben de makers van het Britse People Just Do Nothing (2013-2018) als geen ander begrepen. Wat ooit begon als een reeks geestige YouTubevideo’s groeide in het afgelopen decennium uit tot een onverwachte culthit van de BBC. Het uitgangspunt is simpel, maar doeltreffend: we volgen vier personen die een illegale radiozender runnen in de West-Londense wijk Brentford. De mannen van Kurupt FM zien de piratenzender als een wereldwijd succes, maar op de beste dagen worden hooguit honderd luisteraars bereikt.

Bijna niemand luistert er dus naar, maar voor de zenderbazen is Kurupt FM een ideaal excuus om alledaagse beslommeringen even achter zich te laten. De grote baas is Anthony ‘MC Grindah’ Zografos (Allan Mustafa), de bad boy die meermaals met justitie in aanraking is gekomen. Zijn steun en toeverlaat is beste vriend Kevin ‘DJ Beats’ Bates (Hugo Chegwin), die thuis uit alle macht een band probeert op te bouwen met zijn gameverslaafde stiefzoon. Hun manager is de overambitieuze lokale ondernemer Chabud ‘Chabuddy G’ Gul (Asim Chaudhry), een type twaalf ambachten, dertien ongelukken. En dan is er nog Steven ‘Steves’ Green (Steve Stamp), een drugsverslaafde weirdo die hoofdzakelijk bij de groep zit omdat het radiostation illegaal uitzendt vanuit het voormalig appartement van zijn oma.

De heren hebben grootse dromen, maar in werkelijkheid zijn ze ietwat simpele zielen: mannen die de puberteit nooit echt zijn ontgroeid. Ze komen zelden buiten Brentford, maar denken ondertussen wel dat ze aan de vooravond van hun wereldwijde doorbraak staan. Dit wordt treffend geïllustreerd in het derde seizoen, als de groep voor het eerst op ‘tournee’ gaat. Dat het in werkelijkheid om een optreden in een vies achterafzaaltje in Ipswich gaat, mag de kinderlijke pret niet drukken.

De vier hoofdpersonen zijn in het echte leven al jaren met elkaar bevriend en kwamen naar eigen zeggen op het idee voor de serie door ‘heel veel wiet te roken en naar The Office te kijken’. Tower Block Dreams – een BBC-documentaire over de alternatieve muziekscene van Londen – zette ze op het spoor van een fictieve documentaire over een matig beluisterde piratenzender. Het viertal begon te schrijven en lanceerde in 2010 een reeks korte YouTubefilmpjes. Een voormalige producer van The Office herkende direct de potentie en al snel bestelde de BBC een volledig seizoen. Het werden er uiteindelijk vijf, en People Just Do Nothing groeide uit tot een enorme culthit in Groot-Brittannië. In 2017 won de serie een Bafta voor beste comedy.

Het succes van de serie is niet moeilijk te verklaren. De vier makers hebben uitstekend gekeken naar de klassiekers uit het genre (naast The Office bijvoorbeeld ook een film als This Is Spinal Tap). De personages gebruiken grote woorden en overschatten zichzelf schromelijk, maar tegelijkertijd zijn hun knullige worstelingen met alledaagse problemen – zoals bindingsangst, het (stief)vaderschap en verslaving – zeer herkenbaar. 

Het meest geslaagde personage in dat opzicht is de klassiek-naïeve antiheld Chabud. Hij ziet zichzelf als een topondernemer, iemand die het helemaal gemaakt heeft en voor wie ‘de vrouwtjes uiteindelijk in de rij zullen staan’. Maar in werkelijkheid is zijn vriendin een schaamteloze profiteur, zitten zijn ‘vrienden’ zelden écht op zijn hulp te wachten en zijn al zijn ‘gouden’ zakelijke ideeën vaak al geflopt voor hij ze in de praktijk kan brengen. 

Overigens hoeven we helemaal geen medelijden te hebben met de vier radiomannen, want in de echte wereld timmert Kurupt FM op imponerende wijze aan de weg. Waar de heren in de serie zelden meer dan honderd luisteraars weten te bereiken, zijn hun muzikale alter ego’s in de muziekwereld inmiddels fenomenen die regelmatig op festivals draaien. En dan verschijnt later dit jaar ook nog een heus speelfilmvervolg op de serie – People Just Do Nothing: Big in Japan – waarin de heren ontdekken dat een van hun nummers gebruikt wordt in een populaire Japanse spelshow.

Een speelfilm, een muziekcarrière én een serie die meermaals in de prijzen viel: toch geen onverdienstelijk resultaat voor wat ooit begon met ‘heel veel wiet roken en naar The Office kijken’. De fictieve jongens van Kurupt FM mogen dan voorbestemd lijken voor een leven in de Londense periferie, van hun scheppers zijn we hopelijk nog lang niet af.