Je leest dit artikel uit de VPRO Gids gratis op VPRO Cinema. Wil je meer lezen over oa documentaires, podcasts en boeken? Neem dan een digitaal abonnement.
In de BBC-serie The North Water probeert een getraumatiseerde oud-legerarts halverwege de negentiende eeuw te ontsnappen aan zijn verleden door scheepsarts te worden op een walvisexpeditie. Maar daar krijgt hij te maken met een meedogenloze harpoenier. Een serie vol rauwe mannen en grof geweld.
©
VPRO Gids
abonneer
cadeautje
Een imposant houten zeilschip met hoge masten zoekt haar weg tussen de ijsschotsen die reiken tot aan de horizon. In de ondergaande winterzon liggen de zeehondjes – dan nog vredig – te genieten van de rust. De weidse beelden in de BBC miniserie The North Water zijn prachtig. Schril is het contrast met het leven aan boord van het schip, waar bedrog, samenzweringen, seksueel geweld en moord bij het leven van alledag horen.
The North Water, gebaseerd op het gelijknamige boek van de Engelse schrijver Ian McGuire, speelt halverwege de negentiende eeuw, wanneer de walvisvaart inmiddels ver over haar hoogtepunt heen is. Henry Drax, gespeeld door Colin Farrell, is de beste harpoenier aan boord van het schip. En de wreedste. Zonder een seconde van twijfel steekt hij de scherpe punt van zijn speer in een zeehondje of een walvis. Hij geniet van het bloed dat naar buiten spuit.
De walvisvaarder blijkt allerminst een geschikte plek om te ontsnappen aan wreedheid en geweld
©
BBC / TheMovieDatabase.org
Vreemde eend aan boord is de beschaafde scheepsarts Patrick Sumner (Jack O’Connell). Hij werd oneervol ontslagen uit het leger en heeft flashbacks naar zijn militaire dienst in India, waar hij betrokken was bij de dood van een jongetje. Om zijn schuld- en schaamtegevoelens te onderdrukken, rooft Sumner zijn eigen medicijnkast leeg. Hij is verslaafd aan laudanum, een opiumpreparaat. Op het schip hoopt de arts zijn oorlogstrauma’s te verwerken, maar de walvisvaarder blijkt allerminst een geschikte plek om te ontsnappen aan wreedheid en geweld. Wanneer een scheepsjongen wordt verkracht en vermoord, is Sumner vastberaden de dader te vinden en komt hij recht tegenover Drax te staan. En ook de kapitein van het schip blijkt een dubbele agenda te hebben. Omdat met de walvisvaart nauwelijks meer een droge boterham te verdienen is, heeft hij een levensgevaarlijk plan om de verzekering op te lichten.
Opvallend aan de serie is dat de cast uit bijna alleen maar mannen bestaat. De enige vrouwen die een aantal zinnen tekst hebben zijn een prostituee, een huishoudster en een inheemse vrouw. Regisseur Andrew Haigh, bekend van het subtiele liefdesdrama 45 Years en het intieme Lean on Pete, liet zich niet afschrikken door de overvloed aan rauwe mannen en grof geweld. Hij vond het juist interessant om een onderzoek te doen naar mannelijkheid – naar zowel de goede als de slechte kanten.