Ze worden de ‘tegendraadse kudde van de paus’ genoemd: de Sisters of the Immaculate Heart of Mary in Los Angeles. Deze heerlijk dwarse nonnen zetten in de jaren zestig de Katholieke Kerk op z'n kop door zich te verzetten tegen het patriarchaat.

Er zal niet vaak een non op het idee zijn gekomen om de Heilige Maagd Maria de ‘sappigste tomaat van allemaal’ te noemen. Kunstenaar en zuster Corita Kent, alias Sister Mary Corita, schrok er niet voor terug in een van haar intussen wereldberoemde zeefdrukken.  

Kent was een van de Sisters of the Immaculate Heart of Mary (Dochters van Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hart) in Los Angeles. Deze congregatie wist de conservatieve katholieke gemeenschap halverwege de vorige eeuw flink op te schudden, van Hollywood tot diep in de haarvaten van het Vaticaan. Rebel Hearts blikt terug op dit onorthodoxe religieuze vrouwencollectief, bestaande uit blijmoedige maar volhardende, schrandere voorvechtsters van de vrouwenemancipatie binnen de kerk. 

Bood toetreden tot een kloosterorde voor jonge, onafhankelijke vrouwen aanvankelijk de ideale ontsnapping aan een slaafs traditioneel huwelijk, eenmaal ‘getrouwd’ met Christus bleek het in een habijt eindeloos bidden, boeken stofvrij houden en boenen van deftige hardhouten vloeren minstens zo beknellend. In de woorden van zuster Pat Reif: ‘We beseften dat dezelfde beperkingen die mensen in inrichtingen opgelegd kregen ook de regels waren die ons leven beheersten.’  

Regisseur Pedro Kos (Bending the Arc) combineert twintig jaar oude interviewfragmenten (veel van de nonnen van toen zijn inmiddels overleden) met fraaie animaties en een meezingsoundtrack. Onder de geïnterviewden is eveneens een aantal docenten van de 62 kerkscholen die destijds door kardinaal James McIntyre, een voormalig Wall Street-zakenman en prototype briesende, verwende patriarch, zijn opgericht. De rebelse nonnen zijn hem – en de paus! – een doorn in het oog. 

Onder leiding van de enorm welbespraakte zuster Anita Caspary vochten de nonnen drie jaar lang voor hun vrijheid, tot ze besloten zich niet langer te laten ringeloren door de macht. Zuster Corita Kent trad als een van de eersten uit, gevolgd door 324 gelijkgestemden. Zij verenigden zich buiten de kerk succesvol opnieuw: de Immaculate Heart Community is tot op de dag vandaag actief. 

Hoewel Rebel Hearts als documentaire aan de brave kant blijft, zorgen de niet aflatende gemeenschapszin en passie voor gerechtigheid bij de nonnen voor kippenvel. Eenzelfde geest van verzet lijkt nu rond te waren in de klimaatbeweging. Zoals universitair docent religie- en genderstudies Sheila Briggs het aan het einde van de documentaire nog eens samenvat: ‘Je verandert mee, of je wordt een deel van het probleem.’ 

de nieuwste documentairetips in je mailbox?