Shocking Schiaparelli: portret van surrealistische modedesigner Elsa Schiaparelli

In de documentaire Shocking Schiaparelli, te zien in Close up, wordt het bijzondere leven en carrière van een designer aan de hand van mode- en kunsthistorici onder de loep genomen. Het verhaal van de eigenzinnige Elsa Schiaparelli (1890-1973) begint in Rome, waar ze opgroeide in een aristocratische familie. Haar strikte ouders zagen haar het liefst als een toekomstige huisvrouw, maar de rebelse Schiaparelli moest hier niets van weten. Op haar 24ste trouwde ze halsoverkop met een Engelsman in Londen, om zich los te kunnen maken van haar benauwende familiebanden. Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog trokken de twee naar New York, maar daar werd Schiaparelli als jonge moeder door haar echtgenoot in de steek gelaten.

Hierna vestigde de Italiaanse zich in een naoorlogs Parijs, waar ze op het idee kwam een trui te ontwerpen, met daarop, als een trompe-l’oeil, een sjaal. Het idee kwam niet geheel uit het niets: Schiaparelli was altijd al een creatief persoon geweest, schreef gedichten en bevond zich graag in kunstenaarskringen. Haar trui werd zo populair dat er zelfs vraag naar was in de Verenigde Staten, waar het ook in het modeblad Vogue verscheen.

Hoewel ze nog nooit een kledingstuk had gemaakt met haar eigen handen, opende Schiaparelli in 1927 in hartje Parijs haar ‘House of Schiaparelli’. Een modehuis dat dertig vruchtbare jaren kende, waarin ze concurreerde met rivale Coco Chanel en zich onderscheidde door avantgardistische kleding en accessoires. Denk aan: een zwarte jurk met een gouden gewei dat vanaf de buste prijkt. Of een hoed in de vorm van een schoen. Het waren de hoogtijdagen van het surrealisme, waarin Schiaparelli zich graag liet inspireren door kunstenaarsvrienden als Salvador Dalí en Jean Cocteau – en vice versa.

Sinds de comeback van het modehuis in 2013 amuseerde de nieuwe creative director Daniel Roseberry het publiek onder meer met een jurk waarop de kop van een levensechte leeuw is genaaid. En een waarop een gouden sieraad, met longen in een trompe-l’oeil, de borsten van model Bella Hadid bedekken. Roseburry vertelt in Shocking Schiaparelli dat hij zich graag door het archief van Schiaparelli laat inspireren. Hij weet in ieder geval de modewereld net als zijn ontzagwekkende voorganger ieder seizoen weer op te schudden.