In een nieuwe docuserie vertellen tien mannen hoe ze werden aangerand door acteur Kevin Spacey.

In 2017 werd acteur Kevin Spacey, die Oscars won voor zijn rollen in American Beauty (1999) en The Usual Suspects (1995), beschuldigd van aanranding door acteur Anthony Rapp. Het schandaal kostte hem zijn rol in de serie House of Cards, die een jaar later stopte. Maar Spacey won de rechtszaak tegen Rapp. Ook in een tweede rechtszaak in 2023 die ging over Spaceys tijd bij het theater Old Vic in Londen werd Spacey van alle negen beschuldigingen vrijgesproken.

Was hij dan toch onschuldig? In de tweedelige docuserie Spacey Unmasked spreken de makers met tien mannen die geen van allen bij de rechtszaken betrokken waren en waarvan er negen nog nooit eerder hun verhaal vertelden.

Een theatermedewerker vertelt hoe hij al in 1981 ruw werd aangerand door een toen nog onbekende Spacey. ‘Het was kil op een bijna onmenselijke manier.’ Vervolgens zag hij de acteur beroemd worden. ‘Als hij mij dat toen al kon aandoen, toen hij nog geen macht had,’ vroeg de man zich vaak af, ‘wat zal hij er dan nu mee doen, met die woede?’ 

Dat vertelt een andere man die Spacey eind jaren negentig ontmoette. Hij was een jonge acteur en Spacey, die inmiddels wereldberoemd was, bood aan hem te helpen. Maar al snel werd hij aangerand door de superster, die hem een advies gaf. ‘Als je de tol niet betaalt, seksuele gunsten, dan heb je misschien een behoorlijke carrière, maar je wordt niet beroemd,’ zo vat de man Spaceys advies samen.

Een andere acteur vertelt hoe hij zijn allereerste rol met tekst speelde naast Spacey in House of Cards. Tussen de takes door, toen ze even alleen stonden, greep Spacey hem bij zijn kruis en keek hem aan met een zielloze blik.

Acteur Kevin Spacey bij de rechtbank in Londen nadat hij onschuldig werd bevonden, 26 juli 2023.

Toen Spacey zijn carrière begon was uit de kast komen iets dat je loopbaan alleen maar kon beschadigen. Zijn seksleven was voor Spacey iets dat hij sowieso in het duister wilde houden, terwijl hij zelf steeds meer in de schijnwerpers stond. Hij kwam pas uit de kast in 2017 na de beschuldiging van aanranding, wat door critici een afleidingsmanoeuvre genoemd werd.

De verhalen in Spacey Unmasked zijn opvallend eensluidend, terwijl de getuigen een eerlijke indruk maken. De documentaire overtuigt en maakt duidelijk hoe ernstig machtsmisbruik en wangedrag kunnen zijn, ook als er geen sprake is van crimineel gedrag in juridische zin. Interessant is dat de mannen, homo en hetero, ook vertellen over hun eigen dilemma: als je niet ingaat op Spaceys avances, of zelfs naar buiten treedt met je verhaal, kan het je je carrière kosten. Daar gingen ze allemaal op een andere manier mee om.

Ondertussen vallen de reacties online in grofweg twee groepen uiteen: sommigen vinden Spacey Unmasked een definitieve en schokkende ontmaskering, anderen vinden het een schande dat nu Spacey is vrijgesproken deze documentaire zijn reputatie nu alsnog tracht te vernietigen.

Spacey Unmasked

dinsdag 28 januari

VRT Canvas en te streamen op Videoland 22.10-23.10

de nieuwste documentairetips in je mailbox?