vpro koos podcast

In de VPRO Koos Podcast bespreken Atze de Vrieze en Yuki Kho één onmisbare mediatip om te kijken of te luisteren. Elke week schuift een kenner uit het vaste team van cultuurjournalisten aan met een nieuwe serie of podcast die al jouw tijd waard is. 

Een hele bonte verzameling tips in de allerlaatste aflevering van de VPRO Koos Podcast 😢. Onze vaste gasten en experts vertellen wat hun absolute favoriet was van het afgelopen jaar, en dat zijn: Netflixhit Better call Saul, de Serial-podcast We were three en de Nederlandse dramaserie Oogappels. Inderdaad, de keuze is reuze.

Veel dank voor het luisteren naar VPRO Koos!

White Lotus seizoen 2, Andor en Enlightened: dat zijn de knallers waar onze experts het meest van hebben genoten het afgelopen jaar. Enlightened is eigenlijk al een oudje, uit 2012, maar rete-actueel want gemaakt door Mike White, die ook weer verantwoordelijk is voor White Lotus. En zo is het cirkeltje én het jaar weer helemaal rond.

Ergens in een steegje in Londen, net voorbij de overvolle vuilniscontainers, bovenaan een ijzeren trap en achter een stalen deur die altijd klemt, bevindt zich Slough House; het afvoerputje van de Britse geheime dienst. Een plek waarnaar geheim agenten worden verbannen als ze een kolossale fout hebben begaan.

Het is niet de meest voor de hand liggende locatie voor een tv-serie over geheim agenten. En juist daarom is Slow Horses, met Oscarwinnaar Gary Oldman in de hoofdrol, zo ontzettend leuk. Hier zijn de agenten nu eens níet glad of geniaal. En juist de combinatie van een zichzelf serieus nemende, oprecht spannende spionnenserie (de ontvoeringsscènes zijn niet om te lachen) en de bijna workplace comedy-achtige sfeer in Slough House, maakt deze serie onweerstaanbaar.

Een bankroof via een tunnel, een aanslag op een groep Joodse kinderen en een klein jongetje dat zijn eigen leven redt door van zijn moeder weg te lopen. Alle drie deze verhalen speelden zich af op dezelfde straathoek in de Zevende Wijk van Antwerpen, en alle drie zijn ze onderzocht door theatermaker Bart van Nuffelen. Samen met podcastmaker Lucas Derycke weeft hij ze op vernuftige wijze door elkaar in De Kunst van het Verdwijnen.

Het is een inmiddels bekende podcasttruc om verschillende invalshoeken van een thema helemaal uit te pluizen. Soms werkt dat goed, soms irriteert het vooral. Maar in deze podcast heeft het echt een functie. Van Nuffelen zoomt soms in en soms uit, reist door ruimte en tijd en geeft op die manier echt diepgang aan het verhaal.

In de Netflix-serie 1899 gaan we een eeuw terug in de tijd en varen we mee op een schip vol Europese immigranten, arm en rijk, die op weg zijn naar het beloofde land – Amerika – waar ze hopen op een beter leven. Onderweg nemen ze een omweg, nadat de kapitein een vaag signaal ontvangt van een ander schip dat al vier maanden vermist is – inclusief de meer dan 1000 opvarenden.

De Duitse makers (bekend van de serie Dark) hebben gekozen voor een cast van allerlei nationaliteiten, en alle acteurs spreken hun eigen taal: Chinees, Deens, Spaans en Engels komen voorbij. De metafoor van deze 'drijvende maatschappij' gaat over de vraag of je je eigen pad wil verleggen om een ander te redden. 

In het nieuwe seizoen van The Crown stappen we midden in de jaren negentig in: een tijd die veel mensen zich nog goed kunnen herinneren. Het seizoen bouwt op naar het ongeluk der ongelukken, daar in die tunnel in Parijs, maar die 'ontknoping' zien we pas in seizoen 6.

Deze afleveringen gaan over alle schandalen en scheidingen die er dit bewogen decennium plaatsvonden, en vooral over de kopstukken rondom de Queen, in plaats van over de Koningin zelf. Er is al veel kritiek geweest op de nieuwe afleveringen – wat ervoor heeft gezorgd dat er nu voor de afleveringen een disclaimer te zien is dat het om fictie gaat –, ook op de nieuwe cast bijvoorbeeld. In de Koos-podcast bespreken we of dit terecht is of niet.

De vijfdelige podcast Het Mysterie van de Diriyah Star Night gaat over een Nederlandse kunstenaar die in een Saudische krant leest dat zijn schilderij voor 3,2 miljoen dollar is verkocht. Vreemd, want hij kent het schilderij niet, en het geld heeft hij ook nooit ontvangen. Samen met journalist Lex Boon reist hij af naar Saoedi-Arabië om verhaal te halen.

Podcastexpert Elja Looijestijn is niet onverdeeld enthousiast: is dit verhaal, dat ook al in artikelvorm verscheen in Het Parool, vijf (betaalde) afleveringen waard? Luister de nieuwe Koos-podcast om te horen waarom wel en waarom niet, en ook voor nog een extra tip die je sowieso moet luisteren – gratis in je podcastapp.

Niemand had erop gerekend, maar daar is-ie dan: seizoen twee van The White Lotus. Met een remix van de eerie soundtrack, een nieuwe cast en één oude bekende. Dit keer belanden de rijke, getroebleerde hotelgasten in een resort op Sicilië, en onder de Italiaanse zon blijkt net zo goed ruimte voor uit de hand gelopen drugsfeestjes, familievetes en zelfs een mysterieuze moordpartij. En gelukkig ook weer voor een flinke dosis maatschappijkritiek.

Kijk het nieuwe seizoen vanaf 31 oktober bij HBO Max.

Stel, je mag je leven nog een keer over doen: zou je het anders doen, beter? En als je Hitler zou tegenkomen in 1933, zou je ‘m doodschieten? Dat zijn de vragen des levens inde BBC-drama Life after life, waarin hoofdpersoon Ursula telkens doodgaat en steeds weer opnieuw geboren wordt. Elk leven komt ze weer wat verder, omdat ze door haar ‘sixth sense’ een aanstaande dood (die ze al eens heeft meegemaakt) weet af te buigen. Kan je je eigen lot in handen nemen, gebaseerd op intuïtie of een voorgevoel? 

Door de overstromingen na orkaan Katrina was een ziekenhuis in New Orleans dagenlang van de buitenwereld afgesloten. Instanties deden niets; zonder stroom of water, in hitte, stank en duisternis moest het medische personeel het zien te redden. Als het ziekenhuis eindelijk is geëvacueerd, blijken 45 patiënten overleden. Zeker 20 daarvan stierven niet aan een natuurlijke doodsoorzaak. De indringende miniserie Five Days at Memorial vertelt het waargebeurde, ongelooflijke verhaal van een ziekenhuis dat aan z’n lot werd overgelaten en zorgpersoneel dat onmogelijke beslissingen moest nemen.

Werken in de keuken van een restaurant: iedereen die het weleens gedaan heeft, weet hoe intens het kan zijn. Herrie, haast en een schreeuwende chef behoren zo ongeveer tot de standaard ingrediënten, en probeer dan maar eens je rust te bewaren. Of te rouwen. Chef Carmen moet na de dood van zijn broer de broodjeszaak van de familie overnemen, en hij besluit, met zijn eigen achtergrond in Michelin-zaken, het niveau om hoog te tillen van de in Chicago zo populaire populaire Italian beef sandwich. Alleen krijgt hij de vaste medewerkers niet gelijk mee. The Bear is heerlijk om naar te kijken omdat de dynamiek, het tempo en het gevloek van een horecabestaan realistisch worden neergezet, en het ook gewoon een goede mix is tussen drama en comedy. Tel daar een geweldige cast bij op, inclusief een chef om van te smullen, en je hebt misschien wel de beste serie van het jaar.

Je hebt van die verhalen die zo bizar zijn, dat je het bijna niet kan geloven. Toen Elisabetta geboren werd, bijna dertig jaar geleden in Italië, gaf haar moeder haar identiteit weg aan een andere vrouw met een jonge baby. Zelf heeft Elisabetta (nog altijd) geen identiteitspapieren, terwijl er elders op de wereld een even oude vrouw rondloopt met haar naam en paspoort. Vervolgens werd Elisabetta ook nog door haar moeder afgestaan aan een tante in Nederland, en via die weg kwam ze uiteindelijk in een pleeggezin in Friesland terecht. In deze korte documentaire volgen we de strijd die Elisabetta Agyeiwaa voert om haar gestolen identiteit weer terug te krijgen. Helemaal nu ze zelf een kind op de wereld heeft gezet, worden de acties van haar eigen moeder steeds onbegrijpelijker voor haar.

De meeste mensen (millennials+) in Nederland herinneren zich het nog goed: op 4 oktober 1992 stortte er een vliegtuig neer in de Bijlmer. Dat is nu dus precies dertig jaar geleden, en dat is voor héél medialand reden genoeg om deze traumatische gebeurtenis te vatten in artikelen, een podcast, documentaires en in ieder geval één dramaserie: Rampvlucht. De verhaallijn richt zich op de onduidelijkheden en mysterieuze gebeurtenissen na de ramp. Host Yuki vraagt zich af of het ethisch is om een historische gebeurtenis zoals deze aan te grijpen voor een fictieserie ter vermaak. Is het, in tijden van fake news, niet beter om je écht te houden bij de feiten? Je kijkt de serie vanaf 29 september op NPO1 of via de NPO Start. 

Een meedogenloze vrouwelijke hoofdrol ontbrak in kijkcijferhit Mocro Maffia, dus bedacht Achmed Akkabi de nieuwe serie Sihame: een wraakepos over een jonge vrouw die slachtoffer wordt van exposing. Maar al snel kruipt ze uit die rol, en wordt ze dader van flink wat geweld tegen de jongens die haar seksbeelden online hebben gezet. Is het voor de kijker vol te houden om sympathie te voelen voor een vrouw die steeds agressiever wordt? Seriekenner Alex Mazereeuw is in ieder geval zo onder de indruk van het spel van Ahlaam Teghadouini, die Sihame speelt, dat hij wil blijven kijken.

Vroeger, een paar honderd jaar geleden, droegen mannen nog grote kragen, frivole bloesjes en hoge hakken. En nu? Een pak. Een saaie broek en een even saai jasje. Eigenlijk is er één man verantwoordelijk voor die chique, eentonige mannen-look, leer je in de podcast Articles of Interest van succesvol radioproducer Avery Trufelman. De afleveringen gaan niet over de nieuwste trends op modegebied, maar wel over de geschiedenis van wat we dragen. 

Intense slechteriken, spugende draken en bloederige gevechten: de opvolger (of eigenlijk voor-volger) van Game of Thrones geeft de kijker direct wat-ie wil. Het is een big deal dat deze blockbusterserie er nu is, maar is het een logische keuze, of is het armoede en uitmelkerij? Centraal staat de drakenfamilie, House Targaryan, 172 jaar voor de geboorte van Daenerys. Hosts Atze en Yuki bespreken samen met seriekenner Anke Meijer of je nu al iets kan zeggen over of deze spin-off even goed is als GoT. Spoiler: nee, we zijn pas net begonnen.

Een vraag die nooit beantwoord is, een contact dat verwaterde, een nooit teruggeven cd: ieder mens kent wel het gevoel van een onopgeloste zaak in diens leven. Soms klein, soms groot, maar het kan flink knagen. In de podcast Heavyweight, waarin al sinds 2016 prachtige afleveringen te horen zijn, werpt maker Jonathan Goldstein zich op als 'de man die verhaal gaat halen'. Zelfs als de verhalen extreem zielig zijn – want die zitten er ook tussen – is er op gepaste wijze plek voor humor, en inmiddels kan de empathische hobbypsycholoog Goldstein zich rustig podcastkoning van Gimlet Media noemen. Dit najaar verschijnen er nieuwe afleveringen. In deze Koos-podcast hoor je alvast waarom we voor eeuwig fan zijn.

Trump die aan het einde van zijn tweede termijn een atoombom op China gooit: dit is gelukkig fictie uit de dystopische serie Years and Years. Maar alles wat er in de nabije toekomst van deze HBO/BBC-productie gebeurt, ligt wel heel dicht bij de werkelijkheid. In deze zomeraflevering vertelt expert Maartje Willems over haar favoriet. Hoe de maatschappij uit elkaar aan het vallen is, zie je door de ogen van twee broers en twee zussen die het allemaal anders beleven en er anders mee omgaan. Het is even inkomen in de typisch Britse en nogal accurate, toekomstvoorspellende drama-komedie, maar als je eenmaal goed zit, kan je maar één conclusie trekken: steengoed.

Pijnlijke stiltes en heftige trauma's: het eerste seizoen van The Leftovers werd door de zwaarte niet echt opgepikt. Onterecht, vindt seriekenner Anke Meijer, vooral omdat de afleveringen geleidelijk aan meer lucht en humor bevatten. Bedenker Damon Lindelof, die ook Lost maakte, is het gelukt om een wereld te laten zien die waanzinnig wordt door een collectief trauma: plotsklap is twee procent van de wereldbevolking verdwenen. Zó ver van de werkelijke wereld ligt dit supernatural-verhaal eigenlijk niet.

In deze zomereditie bespreken we de favoriet van seriekenner Alex Mazereeuw: Barry. In deze HBO-original volgen we een depressieve huurmoordenaar die per toeval in een acteerklasje terechtkomt, en zo een nieuwe passie ontdekt. De serie is grappig en grimmig tegelijk, heeft een a-typische anti-held waarvan je je afvraagt waarom je moet meeleven met de beste man, maar het toch doet.

Regisseur en acteur Ethan Hawke las het waargebeurde verhaal The Good Lord Bird, moest veel en hard lachen, en besloot er een serie van te maken. Het speelt zich af halverwege de 19e eeuw en gaat over John Brown, een witte man die slavernij verwerpt en ertegen ten strijde trekt. Met een ongeregeld zootje dat hij zijn 'leger' noemt, reist hij door de zuidelijke staten om tot slaaf gemaakte mensen te bevrijden, met flink wat geweld en waanzinnigheid waar nodig.

Je zou denken dat de tijd van 'een banaan en een condoom' in de biologieles wel voorbij is. Toch zie je in het nieuwe tv-programma Naakt voor de klas met de Sekszusjes dat de voorlichting niet altijd aansluit bij de vragen over seks die middelbare scholieren hebben. Want sexting, pijn bij seks en grenzen zijn onderwerpen die wel spelen bij de tieners, maar geen vast onderdeel zijn van het curriculum. Gelukkig hebben we de Sekszusjes nog. Marcelle en Krista, bekend van hun youtubeserie Sekszusjes TV mogen op een school in Amsterdam les geven zoals zij dat zelf graag gehad zouden hebben.

Hier lees je een uitgebreid interview van de VPRO Gids met de zusjes.

Waarom kunnen we nu kijken naar drie delen van ieder 45 minuten over Emile Ratelband, de positiviteitsgoeroe die vooral in de jaren negentig een fenomeen was? Zelf weet hij wel waarom, zegt Ratelband in een van de eerste scènes van Op hete kolen: hij is blij dat er nu een keer 'een serieus item' over hem wordt gemaakt. Inderdaad heeft documaker Roy Dames (bekend van culthit Foute Vrienden) niks overgeslagen: de serie biedt een heel compleet beeld van de man. Maar prettig is dat beeld allerminst. Is het zonde van je tijd, of toch pervers genieten? In een kwartiertje kun je horen of de docu iets voor jou is.

Sommige mensen blijft niets bespaard: Sarah heeft verschillende kankers onder de leden, zit in een rolstoel, heeft miskramen, verlammingen en beperkingen. Of toch niet? In binge-podcast Sympathy Pains hoor je verschillende mensen die allemaal zijn voorgelogen door hun vriendin Sarah. Wie is Sarah écht, en waarom eigent ze zich al deze verschrikkingen toe? En kan je iemand strafrechtelijk vervolgen voor dit soort leugens?

Stel je voor: je hebt zoveel geld dat je niet kan kiezen tussen het kopen van een Ferrari en een Porsche, en ze dus allebei maar aanschaft. Dit is een waargebeurd verhaal dat nu te zien is in een fictie-versie in de Netflix-original Dirty Lines. Daarin zie je het verhaal over de opkomst van sekslijnen, dat haar oorsprong vindt in Amsterdam. Twee broers bedenken dat dit weleens zou kunnen aanslaan (mannen die flink willen betalen voor geile praatjes aan de andere kant van de lijn), werken het uit en worden in korte tijd gigantisch rijk. In deze aflevering van de VPRO Koos Podcast vertelt onze Koos-vriend Thorn de Vries, dragking en acteur, waarom Dirty Lines een heerlijke serie is.

Een Netflix-serie voordat Netflix bestond, dat is hoe serie-expert Alex Mazereeuw Borgen omschrijft in de nieuwste aflevering van onze VPRO Koos Podcast. Niet topzwaar, beetje soapy, goede acteurs en wel met inhoud. Na tien jaar is de serie terug met een nieuw seizoen, dat gemaakt is door Netflix; thuiskomen dus. Het is ook in het fictieve Denemarken tien jaar later, dus corona bestaat, net als de klimaatcrisis. Birgitte Nyborg is geen minister-president meer maar minister van Buitenlandse Zaken, en onderhandelt met Rusland over olie-inmenging op Groenland. En zo komt de realiteit van Birgitte wel erg dicht bij onze werkelijkheid. 

Een nieuwe dramedy met Diederik Ebbinge, dat belooft wat. Jos is een sullige goedzak: net gescheiden, twee tienerdochters, een goede baan bij een bank en als vrijwilliger schrijft hij met een Thaise gevangene. Maar ook al doet hij zo zijn best, zijn goede bedoelingen beginnen tegen hem te werken. Host Atze wil de naïeve Jos het liefst achter het belang plakken, serie-expert Maartje Willems wil hem juist in huis nemen en helpen. Ook bespreken we in deze nieuwe aflevering van de VPRO Koos Podcast wat Diederik Ebbinge zo een briljant acteur maakt – zelfs als hij niet eens acteert.

Eigenlijk lijkt het weinig meer dan een typisch boy-meets-girl-verhaal, maar toch is Conversations with Friends, het beroemde boek van Ierse bestseller-auteur Sally Rooney, het waard om een miniserie van te maken. Het gaat over een vierhoeksverhouding tussen de twee ex-vriendinnen Frances en Bobbi en het bohemian glamourstel Nick en Melissa. Frances en Nick hebben houterige gesprekken en zijn enorm tot elkaar aangetrokken: een affaire is geboren. Je kijkt twaalf afleveringen mee via het perspectief van Frances – zij zit in elke scène. De serie is langzaam, mooi en met een goede soundtrack. Ondanks het ongemak kijkt het ontspannen weg.

Een tijd lang leek het alsof Kanye West vooral achter de schermen zijn kunst – als producer – mocht laten zien. Het echte podium kwam pas later; maar zelf was hij allang overtuigd van zijn genialiteit. Inmiddels is er ongeveer niemand die Kanye niet kent, maar zijn zelfvertrouwen én zijn bipolariteit (zijn 'super power') lijken nu ook in zijn nadeel uit te pakken. De hele rise and misschien wel fall van Kanye is vastgelegd in jeen-yuhs die je kan zien op Netflix. Zijn jeugdvriend Coodie volgde de rapper twintig jaar lang en dat maakt dat je in dit epos van 4,5 uur écht een kijkje krijgt in het geniale en te gekke brein van een van de groten der aarde.

Ook de nieuwe mini-serie We Own this City (HBO Max) laat op een cynische en verhalende manier zien hoe verrot Amerikaanse instituties zijn. Net als maker David Simon dat twintig jaar eerder deed met The Wire. Serie-expert Alex Mazereeuw vertelt in de nieuwe Koos-aflevering waarom deze opvolger én de klassieker zelf taai maar onontkoombaar goed zijn: het zijn 'eat your vegetables' series.

Hoe je een beetje leuk dood kan gaan, keer op keer op keer, leert Nadia (gespeeld door one of a kind Natasha Lyonne) in de serietopper Russian Doll. Ze raakt daar vast in een tijdsloop en herbeleeft haar 36ste verjaardag, de dag waarop ze sterft, tot in den treure. In seizoen twee zit Nadia opnieuw te kloten met tijd, maar dan door het meer klassieke idee van 'tijdreizen' – ze belandt in het ruige New York van de jaren tachtig. Hoe het komt dat deze serie zó origineel en goed is, vertelt serie-expert Anke Meijer in deze nieuwe aflevering van de VPRO Koos Podcast.

De Koreaanse rapper Tablo is nogal een wonderkind: hij is frontman van de populaire hiphopgroep Epik High, maar ook studeerde hij af aan de prestigieuze Amerikaanse Stanford-universiteit. Hij was on top of the world, totdat er in 2009 online roddels ontstonden dat zijn diploma van de universiteit nep was. Er werd een forum opgericht met als doel om hem te ‘ontmaskeren’ en ineens kreeg hij een trollenleger achter zich aan, waar hij nog steeds niet vanaf is.

Haast achteloos gooien we een vegetarische hamburger in ons winkelwagentje, of bestellen we een maaltijd online. Maar is het niet vreemd dat we zo ver verwijderd zijn van de mensen die hiervoor zorgen? In het tweede seizoen van Lopendebandwerk kruipt de luisteraar in het hoofd van moderne fabrieksmedewerkers die onze voedselconsumptie mogelijk maken. Onze hosts Yuki en Atze brengen samen met podcastgoereoe Elja Looijestijn een ode aan Lopendebandwerk, want, zo concluderen ze, misschien is dit wel dé perfecte podcast.

Heerlijk toch, als je op je werk niet wordt gestoord door appjes van je schoonmoeder? Maar in de serie Severance gaat de scheiding tussen werk en privé wel heel ver. Zo ver, dat werknemers in hun privéleven geen idee hebben wat voor werk ze eigenlijk doen. En omgekeerd hebben ze op hun werk geen idee of ze bijvoorbeeld een relatie hebben, of familie. Serie-expert Alex Mazereeuw wordt er paranoia van, vertelt hij aan hosts Atze de Vrieze en Yuki Kho.

Weet jij nog waar je was toen Pim Fortuyn werd doodgeschoten? Zowel dit moment als de iconische verkiezingsstrijd die erop volgde waren een keerpunt in onze politieke geschiedenis. Uitstekend materiaal voor een sappige serie dus, en daar heeft de AvroTros gehoor aan gegeven. Deze week bespreken hosts Yuki en Atze samen met serie-expert Maartje Willems Het jaar van Fortuyn.

Hoe kan je de gigantische culture wars die nu gaande zijn (over white privilege, genderneutrale toiletten, zeg maar alles waar mensen boos over zijn op Twitter) vatten in één verhaal? Deze vraag moet het startsein zijn geweest voor de podcast Things Fell Apart.

Deze week bespreken hosts Atze en Yuki samen met podcast-kenner Elja Looijestijn de eerste aflevering van Things Fell Apart, over abortus. Daaruit blijkt dat zowat de hele prolife-beweging de 'toevallige schuld' is van één ambitieuze jonge filmmaker, afkomstig uit een strenggelovig gezin. En van de feministen die zich tegen deze film verzetten.

In de Koos-podcast van deze week nemen we samen met documentairemaker en Vriend-van-Koos Yora Rienstra een van haar favoriete series van het moment door: De verschrikkelijke jaren tachtig, nu te zien bij de VPRO.

Zelf maakte Rienstra een docureeks over de woningnood. In Half Holland Dakloos gaat ze in gesprek met woningzoekenden, pandjesbazen en hypotheekadviseurs. En met haar moeder, bij wie ze sinds haar scheiding op zolder woont.

In miniserie 'Station Eleven' wordt de gehele mensheid uitgeroeid door een dodelijk griepvirus. Klinkt als de slechtst getimede serie in jaren, maar het blijkt vooral een verpletterende ode aan de kracht van verhalen.

In de VPRO Koos podcast van deze week praten hosts Yuki en Atze met serie-alleskenner Alex Mazereeuw over of zij hun leven zouden geven voor een misschien wel betere, gezondere wereld met meer ruimte. 

Het is tegenwoordig trendy om psychedelische drugs zoals paddo’s, ayahuasca of ketamine te nemen als een vorm van therapie. Een goede trip en je trauma’s verdwijnen als sneeuw voor de zon. Maar deze ‘psychedelische renaissance’ heeft ook een keerzijde, horen we in de podcast Cover Story: Power Trip van New York Magazine. Kwetsbare mensen die ook nog eens flink uit hun stekker zijn, trekken ook onfrisse types aan. Elja Looijestijn bespreekt met Atze de Vrieze en Yuki Kho of zo’n therapeutische drugstrip een goed idee is.

Heb jij The Tinder Swindler al gezien? Ook in de Koos Podcast is deze docu het gesprek van de dag. Simon Leviev is aantrekkelijk, kleedt zich goed en overlaadt zijn dates met cadeaus en aandacht. Te mooi om waar te zijn? Reken maar. De Israëlische oplichter is het onderwerp van de smakelijke Netflixdocumentaire The Tindler Swindler. Maartje Willems komt er alles over vertellen in de nieuwste editie van de VPRO Koos Podcast. Yuki Kho heeft de documentaire ook gezien en verbaast zich over de vernuftigheid van de scam. Atze de Vrieze heeft zelf nooit op Tinder gezeten, maar Maartje Willems wel en scoorde zelfs een keer een date met een bloedknap model.

Hoe zat het ook alweer met die sekstape van celebritykoppel Tommy Lee Jones en Pamela Anderson? De loodgieter die het huis van Pam en Tommy aan het verbouwen is, krijgt ruzie met de heer des huizes. Tommy jaagt hem zelfs met een geweer van het terrein af. De loodgieter besluit wraak te nemen en rooft de kluis van het glamourkoppel leeg. En daarin ligt… juist, de beruchte sekstape. Doordat internet in die periode net in opkomst is, gaat de tape razendsnel de wereld over.
En hoe het voor Pamela Anderson is dat ze haar bedgeheimen ongewild met de hele wereld moet delen? Het lijkt wel alsof niemand zich daar druk over maakt. De serie Pam & Tommy van Disney+ duikt in het leven van het koppel. Pamela Anderson liet al weten dat ze niet op de serie zit te wachten. Wordt ze hierdoor opnieuw geëxploiteerd of is het juist zoete revanche voor wat haar is aangedaan? En wat is het verhaal achter die pratende piemel van Tommy Lee?! Atze de Vrieze, Yuki Kho en Alex Mazereeuw bespreken deze tragikomedie serie van Disney+.

Stel, je wordt door een vreemd, mysterieus bedrijf gevraagd om werk voor ze te doen. De taak is duidelijk: je moet verbrande videotapes repareren en krijgt daar bakken met geld voor. De omstandigheden zijn wat minder: je moet het werk doen in een enorm verlaten huis op een afgesloten terrein zonder mobiel bereik. Ondanks het vreemde karakter van de klus gaat archivaris Dan Turner in de serie Archive 81 de uitdaging aan. De videotapes die hij moet bekijken, zijn gemaakt door Melody Pendras, een studente die in de jaren negentig onderzoek deed in een appartementencomplex in New York. Dan en Melody raken verstrikt in een sekte, en in elkaars levens. Yuki Kho, Atze de Vrieze en serie-expert Alex Mazereeuw bespreken deze psychologische horrorserie van Netflix.

De meeste datingshows zitten vol met ongemakkelijke en rare momenten waar de kijkers van smullen. Bij Singles Inferno, een nieuwe Koreaanse datingshow, gaat dat iets anders. Singles Inferno is slow television, zonder haat en nijd en met deelnemers die elkaar alles gunnen. Is dat dan leuk om naar te kijken? Zeker! Het programma begint met vijf mannen en vier vrouwen die op een tropisch eiland gaan 'glampen'. De ijskoffie ontbreekt, dus dit eiland is uiteraard de hel voor de rijke, knappe deelnemers. Er is ook een hemel: een heerlijk hotel waar alles met een druk op de knop voor je neus staat. Vind je iemand leuk, dan ga je daar samen naartoe. Vind je toch iemand anders leuker? No hard feelings! Atze de Vrieze, Yuki Kho en gast Maartje Willems bespreken vol verbazing dit nieuwe, authentieke datingprogramma.

Veel geld, veel patserigheid en hoge gouden bergen. Cryptomunt Xpose Protocol van ondernemer Vasco Rouw beloofde het, rapper Boef en voetballer Demy de Zeeuw prezen de munt aan. Maar Xpose Protocol stortte begin dit jaar volledig in. Tientallen miljoenen euro's zijn in rook opgegaan en duizenden goedgelovige kopers, veelal jonge mensen, werden de dupe. BNR-journalist Aäron Loupatty legt in de podcast Crypto Cowboys het verhaal rondom de cryptomunt bloot. Was het instorten van de munt een vooropgezet plan of het resultaat van te weinig kennis en slecht ondernemerschap? Eigenlijk een vreselijk verhaal, maar host Yuki Kho gaat 'heel lekker' op dit soort podcasts. Samen met Elja Looijestijn en Atze de Vrieze bespreekt ze deze week de podcast Crypto Cowboys.

Tien kilo afvallen, een leukere baan zoeken of minder alcohol drinken. We hebben allemaal goede voornemens, maar wees nou eerlijk: hoe lang hou je het echt vol? De Engelse Jay Shetty pakte het een paar jaar geleden ietsje anders aan: hij vertrok voor drie jaar als monnik naar India om zijn leven betekenis te geven. Terug in Groot-Brittannië begon hij de podcast On Purpose. Hierin wil hij, in zijn eigen woorden, ‘wijsheid viraal laten gaan’ door interviews te houden met inspirerende mensen. Documentairemaakster Nelly Dos Reis is overtuigd en vertelt Atze de Vrieze en Yuki Kho over de stapjes die zij maakt.

Ken je dat verhaal van die moslima's die samen punckrock spelen? Nee? Wij ook niet. Daar moet verandering in komen, dacht Britse regisseur Nida Manzoor. In haar nieuwe serie We Are Lady Parts maken we kennis met Amina, een verlegen PhD student die de sterren van de hemel speelt op haar gitaar, maar door haar heftige plankenkoorts eigenlijk niet kan optreden. Ze komt in contact met een punkrockband die volledig uit moslima's bestaat en daar lukt het spelen wel. De serie is Rock 'n Roll meets musical, lichtvoetige Pussy Riot en vooral heel erg inclusief. Nieuwe host Yuki Kho laat je samen met met Alex Mazereeuw en Atze de Vrieze kennismaken met de serie.

Althans, de beste series en podcasts die wij in onze VPRO Koos podcast hebben besproken het afgelopen jaar. Hoe zijn we tot deze Top 5 gekomen? Nou, door alles gewoon lekker op één hoop te gooien en elkaar te overtuigen van ieders eigen gelijk. Wat vonden wij, Elja Looijestijn, Anke Meijer, Alex Mazereeuw, Arja van den Bergh en Atze de Vrieze uiteindelijk het ALLERBESTE van 2021? In deze speciale aflevering van de VPRO Koos podcast tellen we af van 5 naar nummer 1, waarna je met een gerust hart aan een kerstvakantie vol bingemogelijkheden kunt beginnen. Graag gedaan en tot volgend jaar!

Geesten, demonen, paranormale verschijnselen: wat niet precies kan worden verklaard, blijft inspiratie voor een hoop films en series. Dat was in de jaren negentig al zo – denk maar aan The X-Files – maar nu nog steeds. Een van de populairste sci-fi-horrorseries van de afgelopen jaren is bijvoorbeeld Stranger Things. Het leuke aan mysteries in dit soort series is toch ook wel dat ze door hele normale mensen, mensen zoals jij en ik, worden opgelost. Alex Maxereeuw praat host Arja van den Bergh in deze aflevering bij over de Amerikaanse serie Evil waarin notabene een Nederlandse actrice de hoofdrol (met verve) speelt: Katja Herbers.

Op 29 april 2020 komt er een bericht binnen op het mailadres van de pas overleden vader van journalist Anna Korterink. Het is een nabestaande die vraagt of haar vader, misdaadjournalist Hendrik Jan Korterink, informatie heeft over een dan 35 jaar oude moordzaak. In 1985 worden vijf leden van een amateurband na een repetitie door gewapende mannen neergeschoten in een kantoorgebouw in Rijswijk. En drie van hen overleven dat niet. Je raadt het al: daar maakte Anna vervolgens een podcast over. Elja Looijestijn vertelt host Atze de Vrieze in deze aflevering alles over podcastserie 'Het geheim van Rijswijk' van NRC. 

Sommige mensen hebben zo'n extra gen waardoor ze urenlang kunnen luisteren naar één interview. Zo iemand is ook onze laatste Vriend van Koos van dit jaar: Sophie Derkzen. Sophie is journalist, presentator van radioprogramma Bureau Buitenland en heeft een enorme fascinatie voor Duitsland. Misschien tipt ze host Arja van den Bergh daarom ook wel interviewpodcast Alles gesagt? van Die Zeit, het weekblad waar ze zelf ook even werkte. Die interviews stoppen pas als de geïnterviewde vindt dat 'alles gezegd' is. Maar wat is precies de charme van een interview dat soms wel 8 uur(!) kan duren?

Drugs en series zijn een gouden combinatie. Netflix is al bezig aan het vijfde seizoen van Narcos, in Nederland hebben we Undercover en Mocro Maffia. Maar wat te denken van een door dokters voorgeschreven pijnstiller? Minder sexy misschien dan schietgrage cokebendes, maar minstens zo vernietigend. Deze week in de VPRO Koos podcast maakt Anke Meijer host Atze de Vrieze enthousiast over Dopesick, een nieuwe serie op Disney+. Die serie gaat over de opkomst van oxycontin, een opiaat dat vele Amerikanen naar de rand van de afgrond bracht.

Wat is een sekte eigenlijk? Een gemeenschap, volgens de kenners, vaak religieus of spiritueel, met ideeën die sterk verschillen van andere groepen. Volgens onderzoek zijn er zo'n 84 sekte-achtige organisaties in Nederland. Niet dat die groepen zo makkelijk zijn op te sporen. Soms hebben mensen zelf niet eens door dat ze in een sekte zitten. Zó ver kan zo’n groep van de werkelijkheid afstaan. En dat is ook het geval in de podcast waarover Elja Looijestijn host Arja van den Bergh vertelt: Een soort God, van Volkskrant-journalisten Simone Eleveld en Anneke Stoffelen. Hoe kan het dat slimme mensen terechtkomen in een sekte?

Naar aanleiding van de film The Many Saints of Newark, een prequel van The Sopranos, dit keer een extra lange aflevering over Tony Soprano, Livia, Carmela, Junior en al die andere bijzondere personages uit de beroemde serie. Alex Mazereeuw en Anke Meijer schuiven aan bij Atze de Vrieze om te praten over wat de serie uit 1999 zo iconisch maakte, waarom die serie nog steeds de moeite waard is, en over hun persoonlijke ervaringen, bijvoorbeeld tijdens The Sopranos Tour in New York. En ze wagen zich, vanwege de vele moorden in de serie, aan een heuse Ranking the Dead.

Wanneer weet je of je een goed verhaal te pakken hebt? En hoe ver ga je om dat verhaal te vertellen? Als filmmaker en fotograaf heeft Miriam Guttmann, onze Vriend van Koos deze maand, daar wel iets over te zeggen. Guttmann gooide hoge ogen met de driedelige docuserie Het zaad van Karbaat, over wijlen dokter Jan Karbaat, die in meer dan 65 gevallen zijn patiënten insemineerde met zijn eigen sperma. De serie ging in première op het Sundance Film Festival; 1,2 miljoen mensen hebben 'm inmiddels gezien. Maar vandaag zit ze gewoon bij host Arja van den Bergh in de studio, om een ándere documentaire te tippen. En niet zomaar één, maar de beste van het jaar, aldus Guttmann.

Matchfixing, je denkt misschien dat dat in Nederland niet gebeurt. Sporters die opzettelijk verliezen voor de gokmarkt, in samenwerking met criminelen? De podcast Gefixt, gemaakt door NOS-journalisten Guido van Gorp en Ben Meindertsma, probeert er tijdens een zoektocht achter te komen – en wat ze vinden is niet mals, vertelt Elja Looijestijn aan host Atze de Vrieze. In deze schimmige wereld waarin iedereen lijkt te willen zwijgen, proberen de journalisten de waarheid boven tafel te krijgen. 'Het is soms echt ontluisterend wat je te horen krijgt.' 

We zijn als samenleving zó geobsedeerd door jonge mensen en jong dingen bereiken, dat mensen het bijzonder vinden als je als vijftig- of zestig-plusser nog een nieuwe droom najaagt. Misschien omdat veel meer mensen van die leeftijd hun droom al hebben opgegeven, of gewoon tevreden hun tijd uitzitten? Het hoofdpersonage in de documentaire Shelley in Wonderland (2021) van regisseur Sophie Dros (King of the Cruise, My Silicon Love) is dat duidelijk niet en doet als 63-jarige dan ook voor het eerst mee met een Missverkiezing voor senioren. Expert Alex Mazereeuw vertelt host Arja wat hem zo aan deze docu ontroerde.

Toen host Atze zich de afgelopen week op Succession stortte, kreeg hij standaard deze reacties: 'O, je hebt nog zoveel moois te gaan!' En: 'Ik zeg niks.' Ondanks dat Succession HBO's paradepaardje is van de afgelopen jaren, zal nog niet iedereen klaar zijn voor het derde seizoen, dat vanaf 18 oktober te zien is via Ziggo. Toch wil expert Anke Meijer 'm bespreken, want je kunt gewoon écht niet om deze hitserie heen. Welke strapatsen kunnen we nu weer van de steenrijke mediafamilie Roy verwachten? Seizoen twee liet ons achter met een gigantische cliffhanger; gaat de oorlog tussen vader en zoon nu dan echt uitbreken?

Wat hebben The Party Animals, Aqua en André Rieu met elkaar gemeen? Nou, ze maakten allemaal een zogenaamde 'weird hit wonder': een onwaarschijnlijke hit. Een raar en fout liedje, een grapje om misschien alleen ironisch naar te luisteren. En tóch werden hun nummers een hit. Hoe kan dat? Onze Elja Looijestijn praat host Arja van den Bergh deze keer bij over de podcast Weird Hit Wonder, een rariteitenkabinet van een podcast vol weirde hits en bizarre verhalen, waarvan nu het tweede seizoen is begonnen. Leuk als je in de jaren negentig bent opgegroeid, en anders... eigenlijk ook.

Ze is actrice, illustrator, maar podcastluisteraars kennen haar waarschijnlijk vooral van Polititia, een reeks die ze maakte voor de VPRO. Jawel: Titia Hoogendoorn is deze maand onze Vriend van Koos. Ze is momenteel bezig met een boekje over hoe je van je rijangst afkomt, maar daar gaat deze aflevering niet over. Wél over politieke podcasts, aangezien ze er zelf, als politieke 'n00b' ook een heeft gemaakt. Wat maakt de politieke podcast Haagse Zaken van NRC, haar tip, zo goed? Is het de laagdrempeligheid? Zijn het de verslaggevers? Is het presentator Lamyae Aharouay (die VPRO Gids een tijdje terug interviewde)? Of alledrie? Host Atze de Vrieze wil het allemaal weten.

Bijna veertig procent van alle huwelijken eindigt in een scheiding. Waarom zou je er eigenlijk nog aan beginnen? Toch blijven mensen het doen, en blijft het dus ook een onuitputtelijke bron van inspiratie voor filmmakers. En is het dus ook niet zo gek dat Ingmar Bergmans Scenes from a marriage uit 1973 een hedendaagse remake heeft gekregen. HBO castte topacteurs Jessica Chastain en Óscar Isaac, die volgens Anke wel raad weten met dit thema (en elkaar). In deze VPRO Koos Podcast vertelt Anke host Arja van den Bergh waarom je deze serie – die helemaal niet zo zwaar is als-ie lijkt – niet mag missen.

Fijn als er weer eens zo'n geliefd onderwerp als oplichterij voorbijkomt. En het verhaal van de vrouw in deze (twee) podcast(s) – vertelt Elja Looijestijn aan host Atze de Vrieze – spant toch wel de kroon. Elizabeth Holmes is een ondernemer uit Silicon Valley en startte na haar studie, jaren geleden, een bedrijf. Ze had namelijk een revolutionair idee: met een druppeltje bloed kon ze allerlei bloedtesten afnemen waar je normaal volle buisjes voor nodig hebt. Politici en grootinvesteerders stonden in de rij en Holmes haalde honderden miljoenen op. Maar ja: het bleek één grote scam.

We zijn er zo'n beetje allemaal mee opgegroeid: de good ol' American sitcom. Full House, Everybody Loves Raymond, King of Queens, The Fresh Prince of Bel-Air... Denk: woonkamer met bloemetjesbank als decor, flauwe dad jokes en natuurlijk die befaamde lachband. Dát kan anders, moeten de makers van Kevin Can F*ck Himself anno 2021 hebben gedacht. De serie gooit, vertelt expert Alex Mazereeuw aan host Arja van den Bergh, het hele genre op z'n kop. Alle tropes van de sitcom zijn aanwezig, maar worden door sitcomwife Allison even flink door de mangel gehaald. 

Elke maand schuift, zoals je weet, een Vriend van Koos aan in onze studio om ons te inspireren met een superbijzondere tip. De gast van deze maand mag gerust een huisvriend heten, want hij maakte ook onze VPRO Koos Podcast-tune, die mierzoete glijer waarmee we elke week deze podcast beginnen: Tom Hofland. Tom is schrijver en podcastmaker en tipt host Atze de Vrieze een podcast waar hij sinds kort compleet door bevangen is: That Classical Podcast, gemaakt door de drie gepassioneerde Britten Kelly, Sascha en Chris over, jawel, klassieke muziek. Waar je als leek niet alleen van leert, maar ook behoorlijk om kan lachen.

Nu zo'n beetje iedereen op vakantie is geweest, gaan wij nog even naar Hawaï. Want dat is het decor van een verrukkelijke maar totáál ongemakkelijke zesdelige serie die je nu kunt bingen: The White Lotus. Hoewel expert Alex Mazereeuw nog nooit op een luxe resort heeft mogen verblijven zoals de stinkend rijke personages in deze zogezegde 'klassesatire', vindt hij bepaalde dingen toch pijnlijk herkenbaar. Als hotelgast wil je toch ook dat je vakantie perfect is, en tot in de puntjes verzorgd? Maar dat het personeel in The White Lotus tot waanzin wordt gedreven en er zelfs een dode valt, is juist weer lekker absurd. Alex vertelt Arja van den Bergh alles over een van de, volgens hem, beste series van het jaar.

Als het aan expert Anke Meijer had gelegen, hadden we het er allang over gehad. Maar eindelijk is het dan zover: de meest wholesome, feelgood serie van de afgelopen tijd wordt deze week besproken in de VPRO Koos Podcast. Wholesome en feelgood? Dat kan alleen maar gaan over Ted Lasso, de serie met acteur (en bedenker) Jason Sudeikis die te zien is op Apple TV. Niet iedereen heeft 'm nog ontdekt, en dus vertelt Anke aan host Atze de Vrieze waarom hij echt de moeite van het kijken waard is. Ook voor wie niet van voetbal houdt.

Deze week is Sagid Carter onze Vriend van Koos. Ze is de stem van 3voor12 Radio en dus onze collega, maar vandaag is ze vooral even onze Vriend van Koos: Sagid Carter. En net als alle andere Vrienden van Koos vroegen we ook haar om een fantastische tip. En die gaat niet, zoals je misschien zou verwachten, over muziek.

Nee, Sagid luistert ook graag podcasts en komt dan vaak weer terug bij een van de oerpodcasts, die in geen enkel toplijstje meer ontbreekt. Maar omdat er van, jawel, This American Life, nog zóveel afleveringen te ontdekken zijn, vertelt Sagid host Atze de Vrieze over eentje die voor haar persoonlijk extra bijzonder is. 'Ik zag alleen maar de kop "Sisters" en dacht OMG, die moet ik even luisteren." Een aflevering over zussen dus, en dus ook over de band van Sagid met haar eígen zus.

Er zijn maar weinig mensen die níet zwichten voor Toy Story of Finding Nemo: tekenfilms bedoeld voor kinderen, maar stiekem ook heel leuk voor volwassenen. Hoe zit dat eigenlijk met podcasts? Zijn er podcasts die geschikt of gewoon bloedleuk zijn voor alle leeftijden? Van één podcast die eigenlijk gemaakt is voor kinderen werd onze expert Elja Looijestijn in iedere geval erg enthousiast: Sara's mysteries. In deze nieuwste VPRO Koos Podcast vertelt ze waarom het thema van de serie zo geschikt is voor een podcast, en waarom het als volwassene toch fascinerend is om te luisteren naar de verbeeldingskracht van pak 'm beet elfjarige kinderen.

Jip van den Toorn is deze keer onze Vriend van Koos. Ze is illustrator in Amsterdam en Berlijn en tekent onder andere voor dagblad Het Parool, De Standaard en de VPRO Gids. Ze heeft ook een wekelijkse beeldcolumn in de Volkskrant – waarin ze met een kritische blik naar de samenleving en de politiek kijkt. Host Arja van den Bergh spreekt Jip van den Toorn over kijken, observeren, inspiratie zoeken en gebruiken, en over haar tip: een aflevering uit de Netflix-serie Abstract: The Art of Design over illustreren. Oók enorm interessant voor niet-illustratoren.

Welke sport kijk je vier jaar lang niet en dan ineens tijdens de Olympische Spelen wel? Het internationale sportfestijn is om de zoveel jaar weer een ontdekking. En helemaal leuk als (jong) talent ons eigen land vertegenwoordigd. Maar hoe zit het met de weg ernaartoe? In de docuserie De Beloften van de VPRO – waar Alex Mazereeuw host Atze de Vrieze enthousiast voor maakt – kun je precies dat jarenlange proces volgen: hoe jongeren zich hebben voorbereid op Tokio, waar vanaf deze week de Spelen plaatsvinden. Tien sporters op het pad naar volwassenheid, en op het pad naar de Olympische droom: wie haalt het wel, en wie niet?

De confrontatie aangaan met je vader, je afkomst en met jezelf. Weinig mensen durven het. Haroon Ali wel. Hij is deze keer onze Vriend van Koos, en die vragen we natuurlijk altijd om hun mooiste tip. Haroon is freelance journalist en columnist voor het Noordhollands dagblad. Samen met actrice en cabaretier Yora Rienstra maakt hij sinds kort de podcast Opgewonden – over seks in alle vormen en maten. En hij schreef het autobiografische boek Half, een zoektocht naar zijn Pakistaanse roots met de blik van een kritische journalist en als zoon die zijn conservatievere vader wil begrijpen. Zijn ultieme tip heeft daar wel een beetje mee te maken, maar daarvoor moet je deze aflevering maar helemaal luisteren.

In het VPRO Gids zomerboekenoverzicht van 2021 staan géén oorspronkelijk Nederlandstalige boeken. Boekenredacteur Katja de Bruin vindt het té leuk om over de grens te kijken, en dan zoveel mogelijk landen te belichten – waar de lezer deze zomer wellicht ook op vakantie gaat. De VPRO Gids neemt de lezers dit keer mee naar een Fins avonturenpark, een Chileense wijngaard, een boorplatform in de Noordzee, een Ethiopisch slagveld en een Zuid-Afrikaanse boerderij. Maar, voor deze VPRO Koos podcast moest ze natuurlijk het allerbeste boek uitkiezen, van host Atze de Vrieze. Het werd niet dat verhaal over een boorplatform, waar Katja aanvankelijk even over twijfelde, maar welk boek is volgens haar dan wel hét zomerboek van 2021?

Elke maand nodigen we een Vriend van Koos uit, iemand uit de media die een fantastische of onverwachte tip met ons deelt. Deze keer: Hay Kranen, (web)ontwikkelaar die aan allerlei digitale projecten werkt op het snijvlak van kunst, data, tech en verhalen. Hay werkte voor de Volkskrant, verschillende omroepen (waaronder de VPRO), en freelancet voor musea en culturele instellingen. Ook maakt hij zich soms kwaad over hoe de NPO omgaat met online, en daar pent-ie dan een snedig opiniestuk over. Daarover, over zijn populaire nieuwsbrief én natuurlijk zijn ultieme tip, vertelt hij host Arja van den Bergh in deze nieuwste aflevering.

Er zijn heel wat succesvolle podcasts die gaan over moord en doodslag, maar over de dood zélf? Over sterven? Daar hebben we het eigenlijk zelden over. Dat constateerde podcastmaker Laura Stek, die over het thema vervolgens de zesdelige podcastserie Kassiewijle maakte. Samen met iemand die van jongs af aan mateloos gefascineerd is door de dood, kunstenaar en funerair specialist Babs Bakels, omdat Laura haar sterfelijkheid zelf liever negeert. Onze podcast-veelvraat Elja Looijestijn, zelf ook meer het type ontkenner, vertelt host Atze de Vrieze waarom deze macabere serie toch erg de moeite van het luisteren waard is.

Heb je helemaal niets met het net losgebarsten EK, en snak je naar iets anders dan de zoveelste rerun van een nineties-serie? Dan is de fijne Britse serie Trying misschien wel wat voor je. Deze dramady gaat over een stel dat heel graag een kindje wil, maar bij wie dat helaas niet lukt. Waardoor ze naar andere mogelijkheden gaan kijken, zoals adoptie. Hoewel je vanwege het thema mogelijk iets zwaars zou verwachten, wordt alles wat bij zo'n heftig proces komt kijken met een lichte, humoristische toon gebracht, vertelt Anke Meijer aan host Arja van den Bergh. En welke elementen daar precies voor zorgen, hoor je in deze nieuwe aflevering.

Er zijn meer Nederlandse podcasts over het EK dan er ploegen meedoen. Dus: waar begin je dan? Nou, bij de twee podcasts die volgens onze expert Alex Mazereew écht de moeite waard zijn. Niet zomaar praatpodcasts over opstellingen en ander voetbal-gejeremieer, maar echt mooie verhalen waardoor het EK een waar festijn wordt. Zo breekt Alex een lans voor Warming Up van Humberto Tan, en tipt hij host Atze de Vrieze Neutrale kijkers met Peter Buurman en Yordi Yamali, die geheel neutraal de toernooien bespreken. Maar kunnen ze dit keer wel neutraal blijven, nu Nederland en Turkije erbij zijn? 

Deze week maken we een intergalactische, poëtische reis samen met onze Vriend van Koos van deze maand: Marjolijn van Heemstra. Marjolijn is dichter, schrijver, theatermaker, journalist en podcastmaker. Sinds 2019 schrijft ze voor De Correspondent over de vraag hoe de ruimte ons kan helpen om anders naar de aarde te kijken. En dat is ook precies waar haar nieuwste boek over gaat, dat net is uitgekomen: In lichtjaren heeft niemand haast. Haar tip voor ons sluit daar naadloos op aan: een prachtige reeks gedichten van mede-kosmosbewonderaar (en Pulitzerprijs-winnende dichter) Tracy K. Smith, waarover ze host Arja van den Bergh in deze aflevering meer over vertelt.

Hou je van podcasts, dan hou je van Reply All. De podcast is de lieveling van luisteraars en critici. Maar nu hebben we al een paar maanden niets van ze gehoord. Een miniserie binnen de podcast, 'The Test Kitchen', was de aanzet tot onthutsende verhalen over de werkcultuur binnen Gimlet, het bedrijf waar Reply All gemaakt wordt. De serie werd afgekapt, twee redactieleden van Reply All stapten op. Wat is er nu allemaal gebeurd en wat moeten we hiervan maken? Elja Looijestijn biedt host (en fan) Atze de Vrieze een cruciaal stukje nazorg.

The Underground Railroad (2016) van schrijver Colson Whitehead, onder meer bekroond met de Pulitzerprijs, maakte als boek al diepe indruk. Nu is er een tiendelige serie, geregisseerd door Barry Jenkins (Moonlight, If Beale Street Could Talk), over een netwerk van geheime routes en veilige verstopplaatsen – in de eerste helft van de 19e eeuw bekend als de 'underground railroad' – waar gevluchte slaven gebruik van konden maken. Anke Meijer vertelt host Atze de Vrieze waarom je deze serie móet hebben gezien.

Over de hele wereld dromen talloze jonge kinderen over gevulde stadions, beslissende goals en juichende fans; ze willen profvoetballer worden. Docuserie Voetbaldroom volgt een aantal van hen, en laat ook de wereld rondom deze jonge voetbaltalenten zien, waarin ouders, trainers, clubs en zaakwaarnemers een grote rol spelen. Dat verhaal hebben we al vaker gezien, gehoord en gelezen. Alex Mazereeuw vertelt aan Atze de Vrieze wat Voetbaldroom de moeite waard maakt.

Cesar Majorana is deze maand Vriend van Koos. Vrienden van Koos zijn mediamakers en schrijvers die we uitnodigen om hun mooiste ontdekking met ons te delen. Een van Cesars tips (de andere vier vind je in de Koos-app!) is: de online serie The show about the show. Een ondergesneeuwde parel, volgens hem, te vinden op YouTube. Want: het legt zó goed de vinger op de zere plek als het gaat om creatief (tv-)makerschap, vertelt hij host Arja van den Bergh. Cesar: 'Ik wil met mensen práten over deze show.' 

Grote filmsterren hebben door de lockdown ineens tijd voor mooie tv-series. Zoals Kate Winslet, ster van onder andere Titanic, Revolutionary Road en Eternal Sunshine of the Spotless Mind. Ze speelt in Mare of Easttown de chagrijnige politie-rechercheur Mare. In de kern is de serie een whodunnit, waarin een troosteloos industrieel stadje het decor vormt. Hoewel dat mogelijk bekend klinkt, vertelt serie-expert Anke Meijer aan host Atze de Vrieze dat de serie met die ingrediënten tóch iets anders doet dan je verwacht. En dat dat 'm ook zo goed maakt.

Een serie met een trigger warning: horrorserie Them. De nieuwe antalogieserie op Amazon Prime, geproduceerd door o.a. Lena Waithe (Master of None, Queen & Slim), is niet bepaald subtiel. Hoewel de serie niet voor iedereen is – je zou kunnen spreken van 'racismeterreur' – wil serie-expert Alex Mazereeuw 'm toch tippen. De serie begint met een zwart gezin dat omstreeks jaren vijftig naar Los Angeles verhuist, en niet bepaald hartelijk wordt verwelkomd door de nagenoeg witte buren. Vanaf minuut één staan de verhoudingen op scherp, en worden ook de nodige innerlijke demonen bestreden. Alex: 'Het probeert witte terreur niet bepaald subtiel bloot te leggen, maar het werkt wel.'

Lize Korpershoek is deze maand Vriend van Koos. Vrienden van Koos zijn mediamakers en schrijvers die we uitnodigen om hun mooiste ontdekking met ons te delen. En net als aan Pete Wu vorige maand vroegen we Lize naar haar mooiste, beste, en meest levensveranderende tips. Lize is presentator, Instagrammer, foodpodcaster, Snapchatter, columnist en maker van de intieme VPRO-documentaire Mijn seks is stuk. In die film onderzoekt ze waarom haar zin in seks binnen haar relaties altijd verdwijnt na de eerste verliefdheid. Een taboe-onderwerp, misschien wel net als het thema in de podcast dat ze in deze aflevering tipt en bespreekt met host Atze de Vrieze. Namelijk: chronische pijn. Hoe precies hielp The cure for chronic pain Lize haar chronische pijn te verzachten?

De laatste keer dat podcastexpert Elja Looijestijn ons iets tipte, had ze het over de sexy, mannelijke strippers van de Chippendales. Nu gaat haar tip over 'momfluencers'; een hele andere wereld, maar misschien wel een beetje dezelfde doelgroep? Ook al gaan je haren recht overeind staan bij de term 'influencer', het fenomeen, en vooral de miljardenindustrie erachter, valt niet te ontkennen. In deze podcast vertelt Elja host Atze de Vrieze alles over podcast Under the influence with Jo Piazza, gemaakt door een roddeljournalist die in de wereld dook van de mominfluencers.

Een serie die je fantastie prikkelt, dat is niet zo uniek. Maar als die serie vooral uit telefoongesprekken, en dus audio, bestaat – en vooruit, mooie grafische visualisaties om de spannende sci-fi, horrorachtige verhaallijn te kunnen volgen – zijn wij wel geïntrigeerd. Expert Anke Meijer tipt deze week de mysterieuze tv-serie Calls, die je kunt streamen op Apple tv+. Ze vertelt host Arja van den Bergh hoe de serie haar aangreep, op manieren die ze vooraf niet voor mogelijk had gehouden. 'Ik ben normaal niet zo van de horror, maar déze horrorserie, want dat is het, vond ik écht heel tof.' 

In een soort Groundhog Day-achtige timeloop verzeild raken, waar hebben we dat eerder gezien? De timeloopvorm – waarin een of meerdere personages dezelfde dag steeds weer opnieuw beleven – kan zowaar op elk genre worden toegepast, dus óók op romantische komedies. Expert Alex Mazereeuw is heel erg enthousiast over de film Palm Springs (vanaf 26 maart op Amazon Prime), waarin twee knappe hoofdpersonen vast komen te zitten in de tijd, zoals dat eerder ook in Netflix-serie Russian Doll het geval was. Alex vertelt host Atze de Vrieze precies waarom het trucje ook hier zo goed werkt.

Waar denk je aan bij de Chippendales? Zonnebankbruine, gespierde lijven? Vlinderstrikjes en manchetten? Joelend publiek, voornamelijk bestaande uit vrouwen? Als je je de jaren tachtig nog een beetje kunt herinneren – of beelden daarvan – dan doemt waarschijnlijk wel dit beeld op, van het culturele fenomeen dat de Chippendales heet. De beroemdste mannelijke exotische dansshow ter wereld. Er waren clubs in New York en Los Angeles, tours over de hele wereld, kalenders, t-shirts, koffiemokken… en nu is er een podcastserie over de Chippendales, Welcome to your fantasy. Expert Elja Looijestijn vertelt host Arja van den Bergh alles over deze wereld van seks, drugs, grijpgrage vrouwen, waar ook veel haat en nijd heerste. Want, ja: er is ook iemand vermoord.

It's a sin draait om een groep homoseksuele vrienden in het Londen van de jaren tachtig. Onze vaste expert Anke Meijer is razend enthousiast over deze vijfdelige serie, vertelt ze host Arja van den Bergh. Niet in de laatste plaats omdat vermaard Brits televisiemaker en schrijver Russell T Davies (bekend van o.a. Years and Years, Queer as Folk) voor het eerst in zijn werk de aidsepidemie een plek geeft. Hij vond het, zegt hij zelf, tijd om de levens te herinneren. Anke legt uit hoe goed hij dat precies heeft gedaan. 

Eens in de maand nodigen we mediamakers en schrijvers uit – aka mensen met smaak – om hun mooiste ontdekking met ons te delen. Vriend van Koos is deze maand Pete Wu, van wie je mogelijk de docuserie Pete en de bananen hebt gezien, gebaseerd op zijn boek De bananengeneratie (2019). In de Koos-app deelt hij vandaag maar liefst vijf tips, waarvan er nu eentje in onze Koos Podcast wordt uitgelicht. Host Atze de Vrieze spreekt Pete Wu over een bijzondere graphic novel van Vlaams striptekenaar en illustrator Brecht Evens, het nachtleven en het missen van random ontmoetingen. 

Jawel, je leest het goed: The Office US was in 2020 wereldwijd de meest gestreamde serie. Hoewel de remake van The Office UK al in 2013 afliep en allesbehalve eenvoudig tot stand kwam, is de culturele erfenis enorm. En blijken we toch steeds weer naar Michael, Dwight, Jim en Pam te grijpen voor een uurtje vermakelijke kantoorhumor. Wat maakt The Office nog steeds zo aantrekkelijk? Tv-expert en VPRO Gids-journalist Alex Mazereeuw vertelt host Arja van den Bergh er alles over.

Het kan je moeilijk ontgaan zijn: Framing Britney Spears. De documentaire van The New York Times, in samenwerking met Hulu en FX, verhaalt over hoe de superster slachtoffer werd van hijgere media. Hij is ingeslagen als een bom, terwijl de kaarten eigenlijk al heel lang op tafel lagen. Toch zijn er een hoop nieuwe, interessante verbanden in deze documentaire te ontdekken. Host Atze de Vrieze praat er deze week over met fan van het eerste uur én kenner Elja Looijestijn, die in leeftijd maar zes weken met de popster scheelt. 'Britney is "van iedereen", en dat wordt versterkt door dat mysterie dat om haar heen hangt.' 

Acteur en komiek Connor Ratliff bemachtigde ooit een rolletje in de prestigieuze miniserie Band of Brothers (2001). Maar toen werd-ie vlak voor de opnames ontslagen. Hij had ‘dead eyes’, aldus de regisseur. Kan gebeuren natuurlijk, als acteur afgewezen voor een rol. Je gaat, hup, weer naar de volgende auditie. Maar de regisseur die Connor afwees was niemand minder dan acteur en producent Tom Hanks. En dat kan Connor maar moeilijk loslaten, zelfs twintig jaar later nog. Podcast-expert Elja Looijestijn vertelt host Arja van den Bergh in deze aflevering over Connors komische zoektocht naar closure. 'De acteerwereld is keihard. En je kunt dus afgewezen worden om hele persoonlijke dingen.' 

The Vow is een nieuwe documentaireserie op HBO over de griezelige sekssekte NXIVM (spreek uit nex-ie-um). In 2017 werd de populaire zelfhulporganisatie door een The New York Times-artikel ontmaskerd. Zo onthulde het artikel dat steeds meer vrouwen binnen NXIVM een geheim leven leidden als meesters en slaven. Serie-expert Anke Meijer praat in deze aflevering van VPRO Koos Podcast over The Vow met host Atze de Vrieze. 'Ze liepen niet in rode kleren, ze woonden niet in vreemd huisje op een berg. Het leek heel normaal.'