Podcast De Brandstapel: fictieve horror gemengd met realiteit

Vrouwen moeten nog altijd vechten voor hun rechten en tegen seksisme, klimaatverandering zorgt voor extreem weer en ontevreden burgers verenigen zich in bijeenkomsten vol haat. Allemaal problemen die spelen in onze dagelijkse realiteit. In de nieuwe fictiepodcast De Brandstapel zijn deze problemen er ook, maar leiden ze tot een thriller waar de vonken af en toe vanaf vliegen.

De Brandstapel (BNNVara) is gemaakt door een doorgewinterd team: schrijvers en podcastmakers Nikki Dekker en Hanneke Hendrix. Die laatste zat ook achter de politieke thriller Wraak uit 2020. Net als die podcast is ook De Brandstapel in 8D-geluid vormgegeven. Dat betekent dat luisteren met koptelefoon vereist is, want op die manier sta je echt middenin de actie: stemmen en geluiden uit de omgeving komen dan van alle kanten.

Een risico van fictiepodcasts is dat ze te uitleggerig worden, dat ze alles willen duiden wat de luisteraar niet kan zien. De Brandstapel heeft dat euvel duidelijk niet, het kost juist behoorlijk veel moeite om uit te vogelen wat er ongeveer gaande is. Je moet dus als luisteraar flink je aandacht erbij houden, tegelijkertijd administratieve klusjes uitvoeren of een lastig recept bereiden zit er bij deze podcast niet in.

Net als in De Omega, de vorige ambitieuze fictiepodcast van de NPO, speelt het verhaal zich af in een nabije, dystopische toekomst. In die serie waren het lhbt’ers die in de verdrukking zaten, nu zijn het vrouwen. De hoofdpersoon is Leila (Nora Akachar), die overspannen terugkeert naar het dorp waar ze is opgegroeid. Haar moeder (Nazmiye Oral), die van Iraanse afkomst is, runt daar een café. Het dorp blijkt er behoorlijk ellendig aan toe: door aanhoudende regen is er tekort aan voedsel en het volk komt in opstand tegen de burgemeester (Carine Crutzen). Leila’s moeder stuurt haar naar een instelling om tot rust te komen, maar dat blijkt een desastreus idee.

De Brandstapel heeft een echte sterrencast, met onder anderen ook nog Marcel Musters en Nasrdin Dchar. Het acteerwerk is dan ook solide en het enge script weet zes afleveringen lang te boeien. Helaas voelt het verhaal ook af en toe wat rommelig. Dan weer houdt Leila in voice-over een essayistische bespiegeling, dan krijst er iemand onbedaarlijk om een dode kat. En het ene moment spreekt iemand alsof hij in de jaren vijftig leeft (‘Probeer te kalmeren, Leila’), het andere hoor je een electro-versie van het klassieke spreekkoor ‘Daar moet een piemel in'.

De Brandstapel is een mooie toevoeging aan het groeiende rijtje Nederlandse fictiepodcasts, maar bewijst ook maar weer eens hoe moeilijk het is om in dit genre helemaal raak te schieten.