VPRO Podcastgids: van enveloppen tot sekten

Die Chris Bajema is ook niet bij te houden. Hij was een van de eerste podcastmakers van Nederland en hij is voortdurend bezig zichzelf uit te dagen met nieuwe ongebruikelijke projecten. Zoals nu dus Een grote bruine envelop. Voor deze serie heeft Chris met hulp van zijn vele toegewijde luisteraars maar liefs 250 grote bruine enveloppen over heel Nederland verspreid. Wat mensen erin stoppen en naar hem terugsturen, daarvan maakt Chris dan weer een of meer afleveringen. Totaal op de bonnefooi: Chris weet zelf ook niet wat deze bijzondere methode hem voor verhalen oplevert – en dat maakt het juist zo leuk.

Voor de eerste twee afleveringen gaat hij aan de slag met een ansichtkaart, die in 1993 door ene Erik vanuit New York naar zijn vriend Frits in Asten-Heusden in Brabant werd gestuurd. Eerste stop: het toenmalige adres van Frits – en Chris heeft dus geen idee wie of wat hij daar aan gaat treffen. Het blijkt het startpunt voor een mooi verhaal: over Charles Bukowski-boeken zoeken in Amerika, over de liefde tussen Frits en Marleen en over de Puerto Ricaans-Amerikaanse dichter Pedro Pietri, die tijdens de aidscrisis gedichten en condooms uitdeelde. En het blijft niet bij een verhaal alleen, Chris komt ook in actie: aan het eind van het tweeluik zijn alle lokale media uitgelopen voor een waar dorpsfeest, waar Chris het splinternieuwe Rariteitenkabinet van Asten-Heusden opent! 

Net als Man met de microfoon is ook Een grote bruine envelop een echte feelgood-podcastserie, vol bijzondere verhalen van (on)gewone mensen, en inclusief geestige tweegesprekjes tussen Chris en zijn alter ego. 

Naast het presenteren van Zomergasten en de eindredactie van de programma's van Arjen Lubach heeft Janine Abbring blijkbaar nog tijd over. Ze presenteert namelijk ook nog de onafhankelijke podcast Dit is goed, en doet dat op de prettige manier die we van haar kennen van radio en televisie. 

Het concept van de podcast is simpel maar sterk: mensen die ergens heel goed in zijn, vertellen over wat zij het beste of mooiste vinden in hun vakgebied. Zo vertelt Saskia Noort over het engste boek dat ze kent, Ionica Smeets over het beste wetenschapscommunicatie-onderzoek en Lucky Fonz III over zijn allerlievelingsliedje. 

In de nieuwste aflevering vertelt parfumeur Spyros Drosopoulos over het beste geurtje dat hij kent: Jacomo de Jacomo. Janine stelt alle vragen die jij ook zou hebben aan een professionele parfummaker, en meer. Maar gelukkig is deze interviewpodcast niet te lang: alle gesprekken duren zo rond een half uurtje. En ook dat is weleens goed. 

De ouders van Raf gingen uit elkaar toen hij heel jong was. Zijn moeder had zijn vader in bed betrapt met een andere man. Dat veroorzaakte destijds, in de jaren tachtig, een schok in het dorp waar ze woonden. Inmiddels is zijn vader allang overleden, maar ineens Raf kreeg via Facebook een bericht van zijn laatste vriend. Hij beseft dat hij zijn vader, een slager die sterk op Freddy Mercury leek, nooit echt gekend heeft. Hij weet alleen dat hij van mannen hield en uiteindelijk aan aids is overleden.

In de podcast Zo geboren gaat Raf samen met podcastmaker Kenneth Berth op zoek naar het dubbelleven van zijn vader. Hoe was het om homoseksueel te zijn in een klein Limburgs dorp in de jaren tachtig? En waarom wilde Edgard überhaupt graag een kind? In de eerste vier afleveringen van Zo geboren krijg je een aardig beeld, maar de makers hopen dat de podcast zo veel losmaakt dat ze nog twee afleveringen kunnen maken. 

Natuurlijk zouden we nooit ten prooi vallen aan een enge sekte. We zijn toch kritische en zelfstandige wezens? Dat zou je zeggen, maar Isa Medina en Amanda Montell bewijzen in hun podcast dat ook moderne liefhebberijen als veganisme, huidverzorging, fast fashion en true crime behoorlijk sektarische trekjes hebben. Isa is comedian en Amanda is een taalkundige die een boek schreef over sektes, Cultish. 

Dat bracht ze op het idee om fenomenen uit de populaire cultuur tegen het licht te houden en te beoordelen op kenmerken die we ook kennen uit sektes, zoals een charismatische leider, de belofte van verlichting en het gebruik van rituelen. Je moet even doorspoelen bij de flauwe geluidseffecten en de vele advertenties, maar deze podcast kent verhelderende gesprekken van twee slimme millennials die onze cultuur op humoristische wijze een spiegel voorhouden.