Je leest dit artikel uit de VPRO Gids gratis op VPRO Cinema. Wil je meer lezen over oa documentaires, podcasts en boeken? Neem dan een digitaal abonnement.
De 41ste editie van het Nederlands Film Festival is nu al historisch, want er gaan dit jaar geen acteerprijzen meer naar de Beste acteur en actrice, maar naar de Beste hoofdrol. Festivaldirecteur Silvia van der Heiden legt uit waarom.
©
VPRO Gids
abonneer
cadeautje
Het grootste nieuws over het aankomende NFF is toch wel de beslissing om geen Gouden Kalf meer uit te reiken aan de beste acteur en actrice, maar die prijzen – dit betreft hoofd- én bijrol – te vervangen door Beste hoofdrol en Beste bijrol.
Dat scheelt twee acteerprijzen, maar die komen via een achterdeur ook weer terug. Want er zijn twee nieuwe prijzen: voor de beste rol in een korte film, en – vanaf volgend jaar – ook nog één voor het grootste aanstormende talent. Beste acteur en actrice in tv-drama worden vervangen door beste hoofd- en bijrol in een serie.
Aan NFF-directeur Silvia van der Heiden de vraag waarom deze verandering nodig was.
Van der Heiden: ‘Toen het festival van Berlijn onlangs overging op de genderneutrale acteerprijs laaide bij ons de discussie ook op. Elk jaar houden we een enquête onder de 540 leden van de Dutch Academy For Film, de filmprofessionals die de nominaties bepalen en de winnaars kiezen. We vragen altijd hoe ze terugkijken op het afgelopen jaar en vroegen dit jaar ook hoe ze tegenover genderneutrale acteerprijzen stonden. De meerderheid was voor. Daarna spraken we met ACT, de belangenvereniging voor acteurs, en ook daar stond men er positief tegenover.
'Natuurlijk zal dat de eerste jaren het nodige gezeur en geturf opleveren'
'Er waren natuurlijk ook bedenkingen. Hebben vrouwen dan wel gelijke kansen, bijvoorbeeld. Want die krijgen nog steeds minder interessante rollen toebedeeld dan mannen. De verhouding is nu ongeveer zestig procent man, veertig procent vrouw. De angst was dat je dan geen gelijkwaardige competitie zou krijgen. Maar kijk naar Berlijn, daar wonnen dit jaar twee vrouwen de acteerprijs. Of naar de Televizier-Ring, die al sinds 2018 genderneutraal is: daar ging de prijs de laatste drie jaar naar een vrouw. Eerst naar Ilse Warringa en daarna twee keer naar Elise Schaap. De angst dat er alleen maar mannen zullen winnen blijkt dus ongegrond. En daarom vond een meerderheid dat we de sprong moesten wagen. Ook omdat we dan ongemakkelijke situaties in de toekomst, waarbij een acteur zich niet identificeert als man of vrouw, voor zullen zijn.
Natuurlijk zal dat de eerste jaren het nodige gezeur en geturf opleveren. En niet iedereen was voor [acteurs Yorick van Wageningen, Huub Stapel en Katja Herbers reageerden in de media al negatief, red.]. Maar alle andere filmprofessionals, van regie tot scenario en muziek, worden al op hun vakprestatie beoordeeld en niet op hun geslacht. De acteurs nu ook.’
We hebben ook nog steeds last van corona, wat betekent dit voor het NFF?
‘Net als vorig jaar zullen we weer veel online aanbieden, en in bioscopen van Middelburg tot Groningen laten we zeven grote NFF-filmtitels in première gaan. Maar dit jaar is publiek ook live weer welkom. We waren al volledig ingericht op die anderhalve meter, maar op 17 september horen we of we van de anderhalve meter op de corona-app mogen overschakelen. Dan zouden er nog meer mensen kunnen komen. Naar de masterclasses van regisseurs Antoinette Beumer, Jim Taihuttu en Heddy Honigmann, bijvoorbeeld, die dit jaar weer gewoon toegankelijk zijn voor publiek. Want dat is echt onze ambitie: zo veel mogelijk mensen bij elkaar brengen. En van NFF een filmfeest maken.’