Je leest dit artikel uit de VPRO Gids gratis op VPRO Cinema. Wil je meer lezen over oa documentaires, podcasts en boeken? Neem dan een digitaal abonnement.
Roberto Rossellini’s kleinzoon Alessandro maakte een film over zijn familie en genas al doende van zijn rossellinitis.
©
VPRO Gids
abonneer
cadeautje
Roberto Rossellini. De Italiaanse filmgrootheid die tijdens de nasleep van het facisme en de Tweede Wereldoorlog doorbrak met zijn meesterwerk Roma, città aperta (1945). Geroemd als een van de grondleggers van het neorealisme, de nationale filmstroming waarbinnen een waarheidsgetrouwe weergave van het vaak erbarmelijke leven van de arbeidersklasse het uitgangspunt was.
Alessandro Rossellini. Het oudste kleinkind van de in 1977 overleden Roberto. Evenals zijn grootvader met een camera op zoek naar de waarheid. Of zoals hij zijn intieme documentaire (en debuutfilm) The Rossellini’s (2020) zelf omschrijft: ‘een reis naar waarheden die onze familie nooit met elkaar deelden’.
©
ANP / AFP / ANP
Roberto Rossellini in Nice, 1977
Die familie is nogal groot en ongrijpbaar. Zes Rossellini-telgen uit drie verschillende huwelijken, verspreid over Italië, Zweden, Qatar en de Verenigde Staten bezoekt Alessandro. Zelf heeft hij zijn hele leven al last van wat hij ‘rossellinitis’ noemt: een chronische onzekerheid door de gevoelde druk en verwachtingen bij de achternaam Rossellini. Kan hij dezelfde diagnose stellen bij zijn oom en tantes? In hoeverre gingen ook zij gebukt onder de imposante schaduw van de pater familias?
‘Om eerlijk te zijn begon ik dit project in eerste instantie om geld te verdienen,’ vertelt Alessandro later in een interview met filmplatform Cineuropa. ‘Ik was ook aan het herstellen van een jarenlange drugsverslaving. Ik heb therapie gehad, ben naar zelfhulpgroepen geweest en ik was klaar voor een gesprek met mijn familie. Het ontstaan van de documentaire is dus tweeledig: persoonlijke en financiële noodzaak.’
‘Ik denk dat je weer in therapie moet gaan,’ zegt zijn tante Isabella Rossellini half grappend tegen Alessandro wanneer hij bij haar op bezoek is, zoekend naar antwoorden. De beroemde dochter van filmster Ingrid Bergman en Roberto Rossellini schuwt de confrontatie niet, bijvoorbeeld wanneer ze begint over de keer dat Alessandro een smak geld van Isabella kreeg voor zijn gezin, om er vervolgens een Rolex van te kopen.
Voor Alessandro is de documentaire de therapie die hij nog nodig had, zegt hij in hetzelfde interview. ‘De film heeft me geholpen om te zien hoe ik problemen benader. Dankzij de film heb ik vrede gekregen met bepaalde aspecten van mezelf. Ik ben gegroeid en voel me meer bevrijd van het nalatenschap van de Rossellini’s.’