In Greta Gerwigs meta-komedie Barbie ontdekt de door Margot Robbie gespeelde pop dat in de echte wereld mannen de baas zijn. Wat grote gevolgen zal hebben voor Barbieland.

Ach Barbie, in 1959 op de wereld gezet door speelgoedfabrikant Mattel. Een jonge vrouw met smalle heupen, lange benen en borsten. Hoe anders dan al die babypopjes van toen.

Het idee werd gestolen uit Duitsland, waar sinds 1955 al popjes werden gemaakt van cartoonfiguur Lilli, die in tabloid Bild de hoofden van de voornamelijk mannelijke lezers op hol bracht. Bild Lilli, zoals dat popje ging heten, was aanvankelijk dan ook niet bedoeld voor meisjes, maar voor mannen. Die elkaar of hun vriendinnen zo’n sexy popje cadeau gaven. Als grap.

Het genie van Ruth Handler, mede-oprichter van Mattel en maker van de eerste Barbie, was dat ze begreep dat poppen als Lilli ook jonge meiden zouden aanspreken. Om aan te kleden, of fantasieën op te projecteren. Als vriendin, of als de jonge vrouw die ze zelf wilden worden. Alles beter dan moederen over en flesjes geven aan de babypoppen die tot dan toe voorhanden waren.

Barbie werd zo’n succes dat Mattel in 1964 Bild Lilli opkocht en het merk meteen ophief.

Margot Robbie in de de openingsscène van Barbie

De ‘geboorte’ van de iconische Barbiepop wordt fraai verbeeld in de eerste minuten van de langverwachte en veel gehypete film Barbie. In een ode aan Stanley Kubricks klassieker 2001: A Space Odyssey – of parodie daarop, al naar gelang – zien we hoe meisjes rustig met hun babypopjes spelen, totdat ze ineens een enorme Barbie (gespeeld door Margot Robbie) zien staan. Net als de apen destijds in 2001 worden de meisjes woest en beginnen ze hun babypoppen en poppenwagentjes aan gruzelementen te slaan. En passant ook nog hun schortjes afwerpend.

Was de hele film van Greta Gerwig (Little Women), die samen met eega Noah Baumbach ook het scenario schreef, maar zo gevat en vilein als het begin. Na de sterke opening komen we namelijk terecht in een verhaal vol stereotypen en clichés, die wel – heel meta – steeds benoemd worden, maar waar verder weinig verrassends mee gedaan wordt.

Wanneer Barbie zich ondanks de plastic perfectie in Barbieland – dat volledig gerund wordt door vrouwen – toch ongelukkig voelt, vertrekt ze naar de echte wereld (nou ja, Los Angeles). Daar zal ze ontdekken waarom ze zich zo ongelukkig voelde en wat echte emoties zijn.

Probleem is dat ze er niet alleen is. De door Ryan Gosling gespeelde Ken – of liever een van de vele Kens uit Barbieland, waar alle mannen Ken heten – is stiekem met haar meegegaan. Ken ziet dat in de echte wereld mannen de baas zijn, en die kennis neemt hij mee terug naar Barbieland.

Het gaat allemaal wel erg snel in Barbie, dat meer geïnteresseerd is in de vele boodschappen in de film (over inclusiviteit, feminisme en het patriarchaat), dan in een meeslepend of coherent verhaal. Met als resultaat een handjevol geslaagde scènes, maar verder een nogal rammelend en opvallend tandeloos geheel. Zonder zelfspot, of dat fijn-rafelige randje van het begin.

Barbie

Barbie is vanaf 15 december te streamen op HBO Max

elke vrijdag