‘Ik ben zeventien jaar oud en waarschijnlijk een psychopaat.’ Met deze woorden opent de voice-over van hoofdpersoon James (Alex Lawther) de
serie The End of the F***ing World. Hij is tot deze conclusie gekomen omdat zijn gevoelsleven ernstig te wensen overlaat. Dat resulteerde in de moord op verschillende kleine dieren, een verbrande linkerhand, omdat hij deze in de friteuse stak (in een poging iets te voelen) en de wens om iets groters om te leggen. Naar school gaat hij eigenlijk alleen om kandidaten te observeren en te selecteren. Als tijdens de lunchpauze de grofgebekte leeftijdgenoot Alyssa (Jessica Barden) zijn leven binnendendert lijkt ze het ideale slachtoffer.
Beide tieners hebben trauma’s opgelopen in hun jeugd en op school vinden ze geen aansluiting. Allebei hebben ze een verre van ideale thuissituatie. James heeft geen moeder en woont met zijn vader, die hij een nietszeggende sukkel vindt. Alyssa heeft een nare stiefvader en een kille moeder die weinig tegen hem klaarmaakt. Als Alyssa voorstelt om de auto van zijn vader te stelen en er samen vandoor te gaan, is James geïntrigeerd genoeg om zijn moordplannen uit te stellen (‘er is tenslotte geen haast’). Wat begint als een relatief onschuldig avontuur met nihilistische motieven verandert in een Bonnie en Clyde-achtige roadtrip die in rap tempo steeds duisterder wordt.
Het is niet makkelijk om te zeggen welk element The End of the F***ing World zo’n aanstekelijk succes maakt. Allereerst is er de opvallende lengte: acht afleveringen van ongeveer twintig minuten. ‘In een oververzadigde markt van bingewatching is kort maar krachtig extra waardevol,’ aldus cultuurwebsite Vulture. De dialogen zijn rauw en grappig, terwijl het bloederige geweld en de opbloeiende romantiek opvallend goed samengaan. Als het seizoen na nog geen drie uur voorbij is, blijf je als kijker ademloos achter. Waarschijnlijk een tikkeltje verliefd op de ontwapenende personages en onder de indruk van het onwaarschijnlijke maar meesterlijke script, de fijne soundtrack en een van de hartverscheurendste, meeslependste romances uit de afgelopen jaren.
The End of the F***ing World is een nihilistische
maar romantische coming-of-age-roadtrip. Er zijn critici die het nu al de beste serie van 2018 noemen.
Alyssa (Jessica Barden) en James (Alex Lawther) in The End of the F***ing World
Levensvragen
Elke aflevering leren we onverwachte kanten kennen van de hoofdpersonen. Als zijn gevoelsleven onder invloed van Alyssa steeds meer naar boven komt, blijkt James uiteraard minder psychopathisch dan hij hoopte. Alyssa blijkt op haar beurt een vat vol tegenstrijdigheden: stoer en onzeker, lief en onaardig, preuts en sletterig. Juist dat maakte het karakter voor actrice Barden zo fascinerend, vertelt ze aan Vulture. ‘Ze symboliseert vrouwen op een goede manier, inclusief al onze gebreken en kwaliteiten. (...) Nog altijd krijgen we voornamelijk vrouwen te zien die óf zacht en verlegen zijn, óf moedig en grappig, maar ik denk dat we het allemaal zijn.’
Ondertussen ontwikkelt de onderlinge verstandhouding tussen Alyssa en James zich tot een liefdestragedie waaraan Romeo en Julia nog een puntje kunnen zuigen. Niet voor niets zijn er critici die het nu al de beste serie van 2018 noemen.
De serie stelt daarnaast ook actuele en universele levensvragen aan de orde. Zijn ouders verantwoordelijk voor de daden van hun verknipte kinderen? Zou een problematische achtergrond als verzachtende omstandigheid moeten gelden in het rechtssysteem? Is eigenrecht geoorloofd als je daarmee een gevaarlijke psychopaat uitschakelt? Dankzij een flinke portie Britse zwarte humor blijft The End of the F***ing World echter wel altijd licht verteerbaar.
Het verhaal van de serie is gebaseerd op de gelijknamige graphic novel uit 2013 van de Amerikaan Charles Forsman. In een interview met Vulture legt hij uit dat de strip voortkwam uit de behoefte iets simpels te maken, nadat zijn vorige boek een moeizaam proces was gebleken. Als invloeden noemt hij de serie Dexter (over een sympathieke seriemoordenaar) en een van zijn favoriete films, roadtripklassieker Badlands van Terrence Malick. De parallellen tussen de film en de serie zijn dan ook opvallend, zoals de vergelijkbare plot.
De Britse regisseur Jonathan Entwistle benaderde Forsman nog voordat het boek af was, op basis van een los hoofdstuk dat hij via via in handen had gekregen.
Open einde
In 2014 maakte Entwistle al een korte film van The End of the F***ing World, waarin Jessica Barden voor het eerst de rol van Alyssa speelde, die uiteindelijk als pilot diende voor de huidige serie, eveneens van zijn hand. Forsman werd op de achtergrond betrokken bij het maken van de serie en was blij met het eindresultaat: ‘Het verbaast me hoe dicht ze bij het boek zijn gebleven, zonder dat het lijkt alsof ze hebben geprobeerd het na te maken. Ze hebben de essentie en de geest van het boek behouden en toch iets nieuws gecreëerd.’
Sinds de release op Netflix in januari is de serie razend populair onder recensenten, volwassenen én tieners. De laatsten zorgen voor een eindeloze stroom fan art op sociale media. Ook kopen jongeren massaal Forsmans boek. Een weekend na de release was het nergens meer te krijgen.
De immense populariteit van de serie doet bij veel fans de vraag rijzen of er een tweede seizoen zal volgen. Volgens Forsman wordt daar druk over gesproken. ‘Ik weet zeker dat het de makers niet ontgaat dat er online om gesmeekt wordt, dus we zullen wel zien.’ Netflix-CEO Reed Hastings noemde de serie in een bericht op Facebook ‘de innemendste, verslavendste, origineelste en wildste show in tijden’.
Dat de serie een grote groep jongeren én volwassenen weet te raken, is veelzeggend. Blijkbaar is het verhaal van twee tieners die los willen breken uit de dagelijkse sleur en hun beklemmende thuissituatie nog even actueel en herkenbaar als Malicks Badlands was in 1973. De laatste aflevering van The End of the F***ing World kent, net als het stripboek, een open einde. Barden zegt daarover: ‘Ik huilde toen ik het script las, maar ik vond het leuk dat het bijna niet eindigt. Het is niet het einde van de wereld.’
The End of the F***ing World is te zien op Netflix