De beste series van 2020

2020 is onmiskenbaar het jaar van multitalent Michaela Coel. De Britse actrice/regisseur/scenarist schreef een verkrachting van zich af in het speelse, aangrijpende en inventieve I May Destroy You, over een jonge schrijver die in een kroeg wordt gedrogeerd en vervolgens wordt misbruikt. Coel wees een zak geld van Netflix af om volledige creatieve controle te houden over haar ‘kindje’, en dat pakt meesterlijk uit: haar serie is een zinderende trip door het moderne spectrum van seks en seksualiteit, met als rode draad de verwerking van een trauma dat waarschijnlijk nooit helemaal verwerkt kan worden. Een majestueuze emotionele mokerslag die desondanks nergens te zwaar wordt. Wat een prestatie.

Ook aanbevolen in deze categorie: I Know This Much Is True (Ziggo Movies & Series)

Het uitgangspunt van Ted Lasso leest als een beproefd recept voor een flauwe farce: een American footballcoach wordt door een rancuneuze clubvoorzitter naar een Britse voetbalclub gehaald om deze ten gronde te richten. Maar deze Ted (Jason Sudeikis op zijn best) blijkt als kwetsbare verschijning in een machowereld zo’n baken van goedheid, dat hij al snel alle harten steelt. Een serie die we nodig hadden in 2020, en in dat opzicht mag ook het hilarisch hartverwarmende What We Do in the Shadows (losjes gebaseerd op de gelijknamige film) absoluut niet onvermeld blijven. De comedyserie over een stel vampiers in een New Yorkse buitenwijk, stond dit jaar garant voor gewenste tranen: die van het lachen.

Ook aanbevolen in deze categorie: Norsemen (Netflix), Betty (Ziggo Movies & Series) en PEN15 (Ziggo Movies & Series)

De groots opgezette Finse politieke serie Peacemaker draait om vredesonderhandelaar Ann-Mari Koistinen (Irina Björklund), een kordate veertiger met een prominent verleden in de Finse politiek. Met enige tegenzin gaat ze in op een verzoek van de vn om een vredesproces te leiden tussen Turkije en de Koerden. De zaak wordt bemoeilijkt door allerlei schimmige politieke spelletjes, én door spoken uit Ann-Mari’s eigen verleden. Scenarist Eriikka Etholén-Paju werkte jarenlang aan het script en liet zich sterk inspireren door de werkelijkheid. Dat is te merken: Peacemaker is verfrissend complex, dramatisch doorwrocht en ontsluit een wereld die we nauwelijks kennen. 

Ook aanbevolen in deze categorie: Kalifat (Netflix)

The Good Place was altijd al een vreselijk ambitieuze en intelligente serie, verpakt in de wikkel van een luchtige sitcom. Een show waarin onvergetelijke oneliners net zo makkelijk voorbijkwamen als filosofische vraagstukken. Dat het meer was dan luchtig, werd overduidelijk na de eerste ongelooflijke wending aan het einde van het eerste seizoen. Een twist die werkelijk niemand had zien aankomen (redelijk uniek voor een televisieserie). Maar een serie goed laten beginnen, blijkt vaak een stuk makkelijker dan haar goed laten eindigen. Toch wisten de makers het geheel na vier seizoenen perfect te laten landen. Het einde was wederom verrassend, slim en vooral enorm bevredigend.

Ook aanbevolen in deze categorie: Dark (seizoen 3 - Netflix)

‘Ik heb nog nooit last gehad van discriminatie,’ zegt Phyllis Schlafly (Cate Blanchett) in Mrs. America. ‘Ik denk dat sommige vrouwen seksisme de schuld willen geven van hun eigen falen in plaats van toe te geven dat ze niet hard genoeg geprobeerd hebben.’ Een uitspraak die haast schokkend voelt in een serie gemaakt door het ‘liberale’ Hollywood. Dat Mrs. America geen monster maakte van Schlafly, een conservatieve activiste die vrouwenrechten in Amerika immens heeft gefrustreerd, leverde dan ook wat gemopper op. Maar juist het feit dat deze prachtige, goed geacteerde serie beide kanten toont, maakt haar relevant.

Ook aanbevolen in deze categorie: The Plot Against America (HBO)

Meesterlijke miniserie waarin een moord in Londen een conflict tussen twee yakuzafamilies in Tokyo veroorzaakt. Om een bloederige bendeoorlog te voorkomen reist rechercheur Kenzo (Takehiro Hiri) naar de Britse hoofdstad om de moordenaar op te sporen: zijn jongere broer Yuto ((Yōsuke Kubozuka). In acht spannende, intrigerende en geregeld verrassende afleveringen volgen we de gebeurtenissen in zowel Engeland als Japan. Giri/Haji (vertaling: plicht/schaamte) is ook nog eens prachtig vormgegeven én poëtisch: een van de absolute hoogtepunten is een ontroerende dans tussen alle verschillende personages. En heel bijzonder: hoewel het een overwegend Britse productie is, voelen alle scènes in Japan toch volkomen authentiek.

Ook aanbevolen in deze categorie: Perry Mason (Ziggo Movies & Series)

‘Bij horror hoort een zekere mate van angst dat je leven op elk moment voorbij kan zijn,’ vertelde showrunner Masha Green in The New York Times. ‘Dat is de Black experience.’ Het klassieke horrorgenre, waar het incidentele zwarte personage vaak als eerste sneuvelt, is dan ook uitermate geschikt om racisme aan de kaak te stellen. Iets wat Lovecraft Country, met zwarte hoofdpersonen in het Amerika van de Jim Crow-wetten, ook laat zien. De serie is net zo bloederig en soms ronduit absurd als de beste horrorseries, maar in Lovecraft Country is slechts de helft van de monsters fictief. De andere helft is van vlees en bloed, en bovenal wit.

Ook aanbevolen in deze categorie: The Third Day (Ziggo Movies & Series)

Onmiskenbaar dé hype van seriejaar 2020. Netflix maakte eind november bekend dat het fraai vormgegeven schaakspektakel de best bekeken miniserie van de streamingdienst tot nu toe is. En dat is – andere Netflixkaskrakers ten spijt (sorry, Emily in Paris) – volkomen terecht. Het succes van The Queen’s Gambit kent vele ouders: de cinematografie, de ijzersterke cast én het schaakspel, dat ineens oneindig sexy blijkt te zijn. Maar uiteindelijk is het succes toch vooral te danken aan de briljante hoofdrolspeler Anya Taylor-Joy, die een jong schaakgenie speelt dat briljante schaakzetten iets te vaak koppelt aan een ongeremde verslavingszucht.

Ook aanbevolen in deze categorie: Feel Good (Netflix)

Op de een of andere manier kwam het erg goed uit dat de release van deze serie in de eerste weken van de eerste lockdown plaatsvond. Andere series hadden op dat moment iets frustrerends, omdat ze speelden in onze plotseling niet meer werkelijke werkelijkheid. Maar Tales from the Loop nam de kijker mee naar een niet duidelijk te definiëren tijd in een haast dromerige, ongewone wereld. Een plek die zowel futuristisch als nostalgisch was. Met levende en tegelijkertijd roestige robots en een mysterieuze ondergrondse machine die de Loop heet. Het maakte de serie een meer dan fijne ontsnapping aan het jaar 2020.

Ook aanbevolen in deze categorie: Little America (Apple TV+)

Normal People, de verfilming van Sally Rooneys bestseller is zonder twijfel het mooiste en rauwste liefdesdrama van dit jaar. In twaalf delen wordt de opkomst, ondergang en wederopbloei geschetst van een tot mislukken gedoemde liefdesrelatie tussen twee adolescenten (geweldige nieuwkomers Daisy Edgar-Jones en Paul Mescal). Hartverscheurend, beeldschoon en ook behoorlijk sensueel. Door weg te blijven van de geijkte paden misschien wel de ultieme ‘antiromkom’. Een moeizame relatie van heel andere orde zagen we in het eveneens magnifieke The Great, een zwart-komisch kostuumdrama van de schrijver van The Favourite over de vileine machtsstrijd tussen Catharina de Grote (Elle Fanning) en haar echtgenoot, tsaar Peter III (Nicholas Hoult).

Beide series waren tot voor kort niet in Nederland te streamen, maar zijn nu te bekijken voor alle Amazon Prime-abonnees die een aanvullend STARZPLAY-pakket afsluiten.

Het eerste seizoen van deze Nederlandse misdaadserie was in 2018 een enorm succes op Videoland, maar niet elke verhaallijn werkte even goed. Op dit vervolg valt echter vrijwel niets aan te merken: showrunners Achmed Akkabi en Thijs Römer tonen in hoog tempo hoe drugscriminelen De Paus en Romano elkaar volledig te gronde richten en talloze (onschuldige) slachtoffers in hun val meesleuren. Formidabele cast ook, met in het bijzonder Oussama Ahammoud als Muis en Bilal Wahib als Mo de Show, die andermaal laten zien dat ze twee van de grootste talenten van de Nederlandse cinema zijn. Uitgebracht tijdens de lockdown in maart, waardoor menig kijker de zeven afleveringen er in één à twee dagen doorheen jaste.

Ook aanbevolen in deze categorie: Undercover (seizoen 2 - Netflix)

Die schuine, verlegen blik omhoog. De manier waarop ze haar zinnen aan het einde omlaag laat gaan, waardoor alles haast triest klinkt. Emma Corrin is in het vierde seizoen van The Crown geen exacte kopie van Diana maar weet feilloos te verbeelden waarom de hele wereld in de jaren tachtig als een blok viel voor de innemende prinses. Camilla, de huidige vrouw van Prins Charles, komt er wat minder goed vanaf dan haar voorgangster. Dankzij Corrins spel, dat geëvenaard wordt door dat van tegenspeler Josh O’Conner, behoort dit seizoen wat acteerwerk betreft tot de top.

Ook aanbevolen in deze categorie: Unorthodox (Netflix)

‘Lees dit niet ’s avonds, als je alleen bent’, titelde misdaadschrijver Michelle McNamara de e-mail aan haar redacteur met daarin nieuwe pagina’s uit haar boek over de Golden State Killer. Hetzelfde kan gezegd worden over I’ll Be Gone in the Dark, de zesdelige HBO-documentaire over haar zoektocht naar de seriemoordenaar en -verkrachter die in de jaren zeventig en tachtig Californië terroriseerde. Zijn daden waren zo vreselijk dat je onwillekeurig verder van je scherm gaat zitten. Toch is de serie niet sensationeel, het is eerder een ode aan de slachtoffers die overleefden. Dat McNamara overleed voordat ze haar zoektocht kon voltooien, maakt het tevens een aangrijpende kijkervaring

Ook aanbevolen in deze categorie: The Last Dance (Netflix) en Trial 4 (Netflix)

Wie had gedacht dat een animatieserie over een verlopen acteur die toevallig óók half mens, half paard is, zou uitgroeien tot een van de beste Netflixseries aller tijden? Wat ooit begon als melige Hollywood-satire in animatievorm, groeide in zes seizoenen uit tot een eindeloos droevig, grappig én actueel psychologisch drama. Een haarscherpe mix van visuele grapjes en morele vraagstukken, over alcoholisme, machtsmisbruik en vergankelijkheid. Met de voorlaatste aflevering werd een absoluut hoogtepunt bereikt: de dood werd zelden zo effectief bij de spreekwoordelijke horens gevat. Perfecte serie-eindes zijn vaker uitzondering dan regel, dus des te knapper dat BoJack eruit ging met zo’n emotionele knal

Ook aanbevolen in deze categorie: Homeland (seizoen 8 - NPO 3)

Een uitstekend jaar voor brave burgerzielen die in de buitengebieden in de misdaad zijn beland. Ozark maakte in het derde seizoen eindelijk de stap van aardige Netflix-snack naar geweldig misdaaddrama, terwijl Hollands Hoop opnieuw een hilarisch absurdistische reis ondernam door de wietwereld van Groningen. De rauwe Ozarks en het Groningse aardbevingsgebied lenen zich opnieuw uitstekend voor ploeterende poldermisdaad, zeker nu de vrouwen (respectievelijk Laura Linney en Kim van Kooten) de rol van crimineel meesterbrein hebben overgenomen van hun eega’s (Jason Bateman en Marcel Hensema). Voor instant polderklassieker Hollands Hoop was het de laatste rit; Ozark krijgt nog een vierde (en laatste) ronde.

Alex Garland is geen man van compromissen. Zijn films Ex Machina en Annihilation vonden hun weg naar de liefhebbers, maar bleken te radicaal voor het écht grote publiek. Des te toffer dat hij op het kleine scherm alsnog alle ruimte krijgt om zijn schitterend vormgegeven werelden vol existentiële mijmeringen verder uit te diepen. In Devs draait alles om een mysterieus techbedrijf, waarbij een verbluffende Nick Offerman een rouwende messias achter een schimmig AI-programma speelt. Alle series in deze categorie zijn cinematografische spektakelstukken, die we vroeger waarschijnlijk op het bioscoopscherm hadden moeten aanschouwen. Anno 2020 krijgen we ze voorgeschoteld als fameuze, compromisloze miniseries.

Ook aanbevolen in deze categorie: ZeroZeroZero (NPO Plus) en The Eddy (Netflix)

We kunnen er niet meer omheen: it’s all about Better Call Saul. Het vijfde seizoen had wederom alles wat de Breaking Bad-prequel zo onvergetelijk maakt: uiterst gelaagd karakterdrama, waanzinnig acteerwerk en een zeer geduldige opbouw die de boel tot een steeds explosiever geheel maakt. De sleutel tot de magie ligt in handen van Rhea Seehorn: als ‘moreel geweten’ Kim Wexler het beste tv-personage in jaren. De vijfde reeks overstijgt opnieuw al het voorgaande (ja, ook die iconische voorganger), en het zesde en laatste seizoen moet Saul definitief het podium der onbetwiste serieklassiekers laten betreden. Wat ons betreft heeft het die plek al lang en breed verdiend.