Je leest dit artikel uit de VPRO Gids gratis op VPRO Cinema. Wil je meer lezen over oa documentaires, podcasts en boeken? Neem dan een digitaal abonnement.
Ondanks het feit dat de laatste aflevering van The Office al jaren geleden is, is de serie nog steeds ongelooflijk populair. In 2020 bereikte dit een nieuwe hoogte en werd The Office de meest gestreamde serie van dat jaar.
©
VPRO Gids
abonneer
cadeautje
Achter de schermen had eigenlijk niemand er enige fiducie in: een comedyserie over een onmogelijke baas op een kleurloos kantoor van een zieltogend papierbedrijf waar de godganse dag eigenlijk niets noemenswaardigs gebeurt. En dan was het ook nog eens een remake van een zéér succesvolle Britse sitcom, die bij publiek en critici enorm in de smaak viel. Die Amerikanen zouden het toch maar weer verpesten.
Zestien jaar later is The Office nog steeds veruit de meest gestreamde serie in Amerika. De serie bracht een enorme hoeveelheid memes voort, evenals een paar razend populaire podcasts – om nog maar te zwijgen over de golf van mockumentary’s (Parks and Recreation; Modern Family) die het spoor zouden volgen. The Office (2005-2013) stopte acht jaar geleden, maar is anno 2021 nog altijd springlevend.
Dat succes was allesbehalve vanzelfsprekend. Begin jaren nul waren alle netwerken vooral op zoek naar ‘de nieuwe Friends’: knappe, succesvolle mensen in een flitsende, dynamische stad – en geen doodgewone losers uit een saai stadje in Pennsylvania. Toch durfden producent Ben Silverman en NBC-bestuurder Kevin Reilly de gok aan. Ze waren verslingerd aan de Britse The Office (2001-2003), en vroegen schrijver Greg Daniels (King of the Hill) om een pilot te ontwikkelen. De setting: een kantoor van een papierbedrijf, dat wordt geleid door de lompe loser Michael Scott (Steve Carell). Andere vaste gezichten: receptioniste Pam (Jenna Fischer), kantooridioot Dwight (Rainn Wilson) en slimste van het stel Jim (John Krasinski).
In een snel veranderende wereld is er altijd nog het houvast van papierbedrijf Dunder Mifflin: een biotoop van de middelmaat
©
Alamy Stock Photo / https://www.alamy.com
The Office
Tien procent hoop
Maar een serie op een kleurloos kantoor, met ‘onaantrekkelijke’ mensen waar ook nog eens geen reet gebeurt: dat is een verdomd moeilijke pitch. De pilot werd dan ook niet enthousiast ontvangen. Televisienetwerk NBC had er geen enkele fiducie in, maar bestelde toch een kort seizoen van vijf afleveringen. Toen de kijkcijfers alleen maar bergafwaarts gingen, waren cast en crew het erover eens: dit was een leuk, maar eenmalig avontuurtje.
En toen kwam The Forty-Year Old Virgin, de comedy die van hoofdrolspeler Steve Carell een ster maakte. NBC had nog steeds sterke twijfels, maar gaf toch groen licht aan een tweede seizoen. Showrunner Greg Daniels bedacht dat er wel wat moest veranderen. Michael Scott mocht dezelfde kinderlijke idioot blijven, maar moest wel menselijker worden. Als je het minstens honderd afleveringen leuk wil houden, red je het niet met een ongemanierde klootzak als hoofdpersoon. En dus moest er van Daniels ‘tien procent hoop’ bij. Het pakte wonderwel goed uit, want aan het einde van het tweede seizoen won The Office – tegen elke verwachting in – een Emmy Award voor Beste Comedyserie.
©
Netflix
Rainn Wilson in The Office
Liefdesverhaal
Maar er was ook nog een andere belangrijke sleutel tot het succes: de sluimerende romance tussen Pam en Jim (die ook voortkomt uit de Britse moederserie). Zoals Greg Daniels het omschrijft: ‘De kijkers kwamen voor Michael, maar ze bleven hangen voor de liefdesaffaire.’ Hun relatie vormt het kloppend hart van de serie, naast de talloze andere romances die zich langzaam ontvouwen op kantoor.
Het is de mix van slimme ‘cringe’ (ongemakkelijke humor) en het hartverwarmende die The Office uiteindelijk tot zo’n ‘houdbare’ serie maakt. Michael doet en zegt de meest ongemakkelijke, lompe en onverdraaglijke dingen, maar is in wezen een kind met een groot hart dat vooral een sociale antenne en een vaderfiguur mist. In de latere seizoenen zien we steeds duidelijker hoe eenzaam Michael is, en kunnen we als kijker niet anders dan met hem meeleven. Het is voor een groot deel te danken aan de briljante Carell, die zich met recht in de canon van belangrijkste seriepersonages nestelde.
Juist die karakterontwikkeling brengt The Office uiteindelijk aan de top van de sitcomwereld. Als Michael Scott na zeven seizoenen de serie verlaat, heeft hij niet alleen de liefde gevonden waarnaar hij altijd verlangde; hij is ook gegroeid als mens, net als de andere personages in de serie. Mede daarom is The Office tot op de dag van vandaag ook gewoon een vorm van comfort food: ongemakkelijk, hilarisch én hartverwarmend escapisme, dat eigenlijk op ieder moment van de dag uitstekend te consumeren valt.
Culturele erfenis
De culturele erfenis van The Office is dan ook groot, blijkt wel uit de populariteit onder oude én nieuwe generaties. Twee van de populairste podcasts in 2020 waren Office Ladies – een wekelijkse recap-podcast met gekeuvel van Jenna Fischer (Pam in de serie) en Angela Kinsey (Angela) – en An Oral History of The Office van Brian Baumgartner (Kevin), een diepgravende vertelling over het wiebelige begin, het succes en de onvermijdelijke afloop. Maar ook popster Billy Eilish verwerkte in 2019 dialogen uit de serie in haar liedje My Strange Addiction. Ze claimt de serie minstens veertien keer gezien te hebben.
The Office leeft dus als nooit tevoren, en lijkt alleen maar populairder te worden. In een snel veranderende wereld is er altijd nog de houvast van papierbedrijf Dunder Mifflin: een biotoop van de middelmaat, gevuld met middenklassers die waarschijnlijk nooit de middenmoot van het leven verlaten. Zoals wij bijna allemaal, eigenlijk. En daarin zit misschien wel de grootste kracht van The Office. Niet voor niets werd de serie vanaf maart 2020 alleen maar populairder, want wees eerlijk: na een jaar thuiswerken verlangen we bijna allemaal intens naar slechte koffie, ergernissen over smakkende collega’s en overbodige vergaderingen.
In het saaie alledaagse van The Office schuilt een absolute schoonheid. De virtuele zoom-ruimtes kunnen nog altijd niet op tegen de afgrijselijke magie van het kantoor. De laatst uitgesproken zin in The Office luidt niet voor niets: ‘Er zit zoveel schoonheid in de gewone dingen. Is dat niet precies het punt van alles?’
Meer over The Office hoor je in de aflevering van 26 februari van VPRO Koos Podcast, te vinden in alle podcast-apps en op vprogids.nl/koospodcast.