God Save Texas is een sterke documentairetrilogie waarin drie filmmakers uit Texas, onder wie Richard Linklater, terugkeren naar hun geboortestreek om de complexe problemen van de staat te onderzoeken.

Wat is dat toch met geboortesteden in het Amerikaanse bewustzijn?’ In de openingsminuten van de documentaireserie God Save Texas mijmert filmmaker Richard Linklater (Boyhood) over de dingen die mensen zich over hun geboorteplaats realiseren zodra ze wat meer op afstand staan. Pas bij een terugkeer, vaak jaren later, vallen ineens andere dingen op. Dan realiseer je je bijvoorbeeld ineens, zoals Linklater, dat er in de zestien jaar dat je afwezig was honderden executies zijn uitgevoerd in je geboortestad.

Linklater is een van de drie makers die gevraagd werd om een intieme, persoonlijke blik te bieden op de grote, complexe problemen van Texas. Hij onderzoekt het florerende gevangenissysteem, Alex Stapleton kijkt naar de gevolgen van de succesvolle olie-industrie voor de zwarte bevolking en Iliana Sosa keert terug naar El Paso om de problemen aan de grens bloot te leggen.

De Amerikaanse schrijver Lawrence Wright (The Looming Tower) schreef in 2018 het veelgeprezen boek God Save Texas, waarin hij op zoek gaat naar de ziel van ‘de meest controversiële staat van Amerika’, die volgens Wright symbool staat voor het Amerika waar Donald Trump van droomt, met lage belastingen, minimale regulering en gigantische economische groei. Maar al dat ‘succes’ heeft natuurlijk een keerzijde, wat zich onder meer vertaalt in een uit zijn voegen barstend gevangenissysteem, enorme ongelijkheid, luchtvervuiling en problemen aan de Mexicaanse grens.

Richard Linklater bij een van de gevangenissen

Over die schaduwzijden gaat deze driedelige documentaireserie. Filmmakers Linklater, Stapleton en Sosa keren terug naar hun geboorteplaats om hun persoonlijke geschiedenis te vermengen met de geschiedenis van Texas en de hedendaagse realiteit. Zo’n persoonlijke aanpak kan al snel uitmonden in een egotrip, maar in het geslaagde God Save Texas voegt het juist reliëf en menselijkheid toe aan de grote verhalen over Texas. Iemand als Sosa kent de grensproblematiek als kind van Mexicaanse ouders bijvoorbeeld als geen ander, en Stapleton kan via haar familie perfect laten zien hoe verstrekkend (en vervuilend) de gevolgen zijn van slechte regulering in de olie-industrie.

Hoewel de afleveringen draaien om verschillende thema’s, is er daarbij één constante: in Texas zijn het gevangenissysteem, de olie-industrie en de grensproblematiek een uiterst lucratieve business, waarbij de concrete, verstrekkende gevolgen voor de directe omgeving maar al te vaak worden vergeten. In dit knappe drieluik weten de Texaanse filmmakers die gevolgen juist heel dichtbij te brengen.

God Save Texas

God Save Texas is te zien op HBO Max.

de nieuwste documentairetips in je mailbox?