Wat is een neuraal netwerk eigenlijk?
Koops: ‘Dat is een computermodel dat min of meer is geïnspireerd op de werking van menselijke hersenen. Beide bestaan uit vele neuronen die met elkaar in verbinding staan en samen een probleem proberen op te lossen. Voor dit probleem heb ik een generative adversarial network gebruikt, dat bestaat uit twee concurrerende neurale netwerken die samen nieuwe realistische output genereren. Je geeft zo’n netwerk informatie en het leert dan zelf wat het moet maken. Als je er bijvoorbeeld heel veel plaatjes van verschillende honden in stopt, begrijpt het netwerk uiteindelijk hoe honden eruitzien en kan het zelf ook een hond tekenen. Ik heb in mijn vrije tijd dit neurale netwerk gebouwd om plaatjes te genereren. Dat deed ik eerst met scènes uit Goede tijden, slechte tijden.’
De algoritme covers
Vincent Koops is data scientist, componist en doctor in de kunstmatige intelligentie, maar ontwerper is hij niet. Toch staat de cover van de VPRO Gids deze week op zijn naam. Hij bouwde het neurale netwerk dat de cover genereerde uit vijfhonderd eerdere omslagen.
‘Ik wil niet het beeld creëren dat iemand die geen ontwerper is designproblemen kan oplossen. Een neuraal netwerk kan alleen een heel specifiek probleem oplossen. Het kan (nog) geen nieuw concept voor een cover bedenken, daarvoor is nog steeds menselijke creativiteit nodig. Dit is juist een voorbeeld van hoe kunstmatige intelligentie ons menselijke brein kan aanvullen. Sommige beelden doen denken aan expressionistische kunst, maar dat is toeval.’
En nu dus met VPRO Gids-covers.
‘Ik heb het neurale netwerk vijfhonderd gidscovers laten zien en het heeft ongeveer twaalf uur lang getraind. Dat betekent niet dat het netwerk een gemiddelde cover uitrekent; het probeert op een abstract niveau te begrijpen wat een afbeelding een VPRO Gids-cover maakt. Het leert wat overeenkomstig is en juist niet: er staat bijvoorbeeld vrijwel altijd een VPRO-logo bovenaan, dat kan verschillende kleuren hebben. Omdat de covers zo divers zijn, kun je niet echt leren hoe een VPRO Gids-cover eruitziet, maar het netwerk probeert het wel. Daardoor wordt het resultaat zo boeiend. Het netwerk maakte uiteindelijk een serie covers en daaruit hebben we de interessantste gekozen.’
Code en uitleg om zelf een model te trainen om beelden te genereren is te vinden op: github.com/hvkoops/vpro-gids-gan-covers