Terugkijktips van de afgelopen week die je niet mag missen
Praktisch feminisme
2Doc: Mothers
Mahjouba Edbouche zet zich in Marokko onvermoeibaar in voor ongetrouwde moeders en hun kinderen.
lees verder
Feminist Mahjouba Edbouche houdt zich in Marokko bezig met een beladen thema: de (rechts)positie van ongetrouwde alleenstaande moeders. Twintig jaar geleden richtte zij in het zuiden van het land, waar seksuele voorlichting op scholen verboden is, een opvangcentrum op voor ongehuwd zwangere moeders. In de documentaire Mothers volgt regisseur Myriam Bakir de charismatische Edbouche en het door haar opgezette opvanghuis ‘Oum El Banine’. De Frans-Marokkaanse filmmaker slaagt erin de dagelijkse praktijk in de noodopvang en de verhalen van jonge vrouwen, veelal overmand door schaamte, angst en onwetendheid, goed in beeld te vangen. Ook ziet de kijker de oordeelvrije betrokkenheid van hulpverleners zoals Hafida, manager van de vrouwenafdeling.
‘Seks buiten het huwelijk is in Marokko en omliggende landen bij wet verboden,’ zegt Maaike Voorhoeve, universitair docent recht en gender in de Maghreb-regio. ‘Er staat een jaar gevangenisstraf op. Jaarlijks worden vijftigduizend buitenechtelijke kinderen in Marokko geboren. Daar zitten overigens ook kinderen tussen van ouders die wel volgens islamitisch recht getrouwd zijn. Maar een dergelijk huwelijk staat los van een officieel huwelijk. Ook deze kinderen bestaan vaak niet op papier.’
Het stigma dat vervolgens op ongetrouwde zwangere vrouwen en niet geregistreerde kinderen rust, is groot. Dat is ook in de film terug te zien. Een zwangere vrouw vertelt Edbouche dat een medewerker van een openbaar ziekenhuis haar weigerde te behandelen, omdat ze niet kon aantonen getrouwd te zijn. Dat mag niet, maar toch gebeurt het. ‘De documentaire toont de dramatische consequenties van mensen die verstrikt raken in tegenstrijdige normen, die de samenleving in hun greep houden,’ meent Voorhoeve. ‘Organisaties, zoals ‘Oum El Banine’, die zichzelf moeten bedruipen, lossen problemen op die de overheid laat liggen. Ik bewonder vrouwen als Edbouche. Haar strijdbaarheid is exemplarisch voor het Marokkaanse feminisme. Als vrouwen in Marokko vinden dat zaken echt niet door de beugel kunnen, dan gaan zij daar niet slechts over filosoferen. Zij pakken het probleem daadwerkelijk aan.’
Eindelijk succes
Dertigers
Het daverende kijkcijfersucces op NPO Plus van dramaserie Dertigers leert: jongere generaties willen wel naar de publieke omroep kijken, maar niet op tv.
lees verder
Een kijkcijfersucces laat zich doorgaans moeilijk voorspellen. Wie begin vorig jaar had voorzien dat de soapachtige dramaserie Dertigers een van de grootste hits van de publieke omroep zou worden, was waarschijnlijk voor gek verklaard. Op de beeldbuis scoorde de remake van de gelijknamige Vlaamse serie ook niet eens heel bijzondere cijfers: gemiddeld schakelden dagelijks zo’n 250.000 mensen in. De serie leek rijp voor de vergetelheid, maar online gebeurde iets opmerkelijks: op NPO Plus werd de serie liefst 5,3 miljoen (!) keer gestreamd. Ongekende cijfers voor een Nederlandse titel. En dus was een tweede seizoen – en meteen ook maar een derde, dat ook al is aangekondigd – ineens een volstrekt logische vervolgstap.
Mocht u niet bij de talloze kijkers horen: Dertigers draait om een hechte groep van acht vrienden – voormalig huisgenoten – die op de drempel van het volwassen leven staan (het loslaten van het eeuwige vrijgezellenbestaan) of daar al overheen gestapt zijn (de ‘uitzichtloze sleur’ van het gezinsleven of samenwonen). Alsof die stap al niet slopend genoeg is, wordt de groep óók geconfronteerd met zaken als (onderling) overspel en babysores, én is er een gedeeld trauma dat de groep zowel splijt als verenigt.
Herkenbaarheid is daarbij het toverwoord. In die zin heeft Dertigers wel wat weg van Oogappels, die andere grote dramahit van de publieke omroep. Wat Oogappels is voor gezinnen met pubers, is Dertigers voor de millennial-generatie. Van te vroege zwangerschappen en etterende jeugdzonden tot het moeizame afscheid van het studentenbestaan: de meeste dertigers kunnen zich ongetwijfeld moeiteloos identificeren met een van de acht personages.
Die huis-tuin-en-keukenproblematiek spreekt vast niet alle kijkers aan, maar de publieke omroep heeft met Dertigers in ieder geval eindelijk de jongere doelgroep te pakken waar hij al jaren naar zoekt. De jongere kijker wist eindelijk de weg te vinden naar NPO Plus, de streamingdienst die toch ietwat ondersneeuwt in het geweld van Netflix en Disney. Vrijwel niemand in Hilversum zal dat verwacht hebben, maar succesnummers laten zich nu eenmaal niet voorspellen.
‘De meeste films waren middelmatig’
Het uur van de wolf
Nieuwe documentaire over de bescheiden filmster Sir Anthony Hopkins.
lees verder
Het Instagram-account (@antonyhopkins) van Sir Anthony Hopkins brengt een glimlach op het gezicht. Je vindt er een vrolijke selfie waarmee de 83-jarige Hopkins zijn ruim drie miljoen volgers een fijne zondag wenst, een filmpje waarin hij niet veel meer doet dan in een pan pastasaus roeren en vooral heel veel beelden met zijn kat Niblo. Hoogtepunt: wanneer Hopkins pianospeelt voor Niblo. En dat gebeurt gelukkig vrij vaak. Maar ook serieuzere privé-aangelegenheden worden aangestipt, bijvoorbeeld op de dag wanneer Hopkins 45 jaar geheelonthouding viert.
In de decennia voorafgaand aan het socialemediatijdperk was Hopkins ook al openhartig, laat de documentaire Hannibal Hopkins & Sir Anthony (Fr, 2021) van Julia en Clara Kuperberg zien. Een ruime selectie aan archiefinterviews toont een man met zelfkennis en -reflectie, een rusteloos en onzeker iemand die dankzij zijn acteersucces – en het opgeven van alcohol – in het reine is gekomen met zichzelf.
De in Zuid-Wales opgegroeide Hopkins kwam als dertiger naar de Verenigde Staten. In de Britse theaterwereld voelde hij zich niet thuis, in Hollywood moest hij het gaan maken. Als zoon van Katharine Hepburn en Peter O’Toole in The Lion in Winter (1968) brak hij door op het grote doek, waarna hij door de jaren heen iconische personages speelde: van Richard Nixon en John Quincy Adams tot Pablo Picasso, Alfred Hitchcock en uiteraard Hannibal Lecter.
Nadat Hopkins’ briljante vertolking van die kannibalistische psychopaat in The Silence of the Lambs (1991) was bekroond met een Oscar, kon hij naar eigen zeggen met een gerust hart ook in slechte films gaan spelen. ‘Ik heb misschien maar vier goede films gemaakt,’ vertelt een bescheiden Hopkins met zelfspot. ‘De meeste films waren middelmatig. Ik zeg ook te vaak toe voordat ik het script goed heb gelezen.’
Aan die vier goede films kan Hopkins in ieder geval The Father (2021) toevoegen, waarin hij op fenomenale wijze het dementerende titelpersonage speelt. De rol leverde Hopkins afgelopen april onverwachts een tweede Oscar op, terwijl hij al lang en breed lag te slapen. Een kort dankwoord verscheen de volgende dag. Op Instagram natuurlijk.