De kroonjuwelen van Koot en Bie

Eindeloos veel brillen, sieraden, schoenen en hoeden, maar ook mappen vol aantekeningen, tijdschriften en elpees: het depot van Beeld & Geluid lijkt wel een beetje op de gemiddelde Nederlandse zolder – behalve dan dat hier alles netjes wordt geklimatiseerd en voorzien van een labeltje met uitleg. Vincent Huis in ’t Veld is coördinator bij Beeld & Geluid, Natalie Meijers is mediamanager. Samen geven ze de VPRO Gids een rondleiding door dit depot en door de expositie 50 jaar Simplisties Verbond.

Huis in ’t Veld (1960) is helemaal van de mattenkloppergeneratie, maar Meijers (1987) was er nog te jong voor toen de legendarische VPRO-programma’s van Kees van Kooten en Wim de Bie op tv waren. ‘Ik hoorde er wel over van mijn ouders. En het is nog altijd heel actueel en grappig. Toen ik laatst met een Simplisties Verbond-button op in een Hilversums café stond, kreeg ik ook meteen superenthousiaste reacties.’

Huis in ’t Veld: ‘Ja, Koot en Bie resoneert nog altijd enorm. Na al die jaren is er nog steeds een bijzonder trouwe fanbase die de sketches letterlijk kan reproduceren. Hoe vaak hebben mensen het niet over neutronenkorrels of de tuin winterklaar maken! Tja, het is het verhaal van mijn generatie. Ik ben nu 64 en in die groep – of in elk geval binnen mijn bubbel – was de VPRO-zondag heilig. Eerst Studio Sport kijken, dan had je het Journaal en vervolgens Keek op de week van Koot en Bie. En daarna waren er nog andere interessante VPRO-programma's.’

Hij legt uit dat Van Kooten en De Bie een speciale positie innemen binnen de collectie van Beeld & Geluid. ‘Het is topmateriaal, dus we zorgen altijd dat we het zo snel mogelijk digitaliseren en veiligstellen. De eerste schenking kregen we in 2008 van Van Kooten en De Bie, toen we voor het eerst een tentoonstelling over hen maakten. Later kwamen ze ook nog flink aan bod in onze expositie over humor en satire. En dit is de derde keer dat we aandacht aan ze besteden, met als aanleiding vijftig jaar Simplisties Verbond. Hiervoor hebben we weer een nieuwe schenking gekregen van Van Kooten en De Bie, via de VPRO. Beeld & Geluid zet ruim op hen in. We hebben in onze collectie een soort A-, B-, C- en D-waardering: Koot en Bie is A, en binnen A weer de top van A!’
Meijers: ‘Ja, dit is onze Rembrandt.’

En met een Rembrandt moet je voorzichtig omgaan. ‘De voorwaarden bij de schenkingen van Van Kooten en De Bie zijn redelijk scherp,’ aldus Huis in ’t Veld. ‘Van Kooten en de erven De Bie willen niet dat anderen met het Simplisties Verbond aan de haal gaan of er geld aan verdienen. En wat hun ook een gruwel is: dat er jolige compilaties gemaakt worden met bloopers en zo, dat staat er expliciet in. Ze zijn erg beducht voor wat er wel en niet publiek gemaakt wordt.’

Verder moeten al die bijzondere spullen natuurlijk ook nog in goede staat blijven. Maar daar is Beeld & Geluid helemaal op ingericht, legt Meijers uit. ‘Als wij bijvoorbeeld kleding binnenkrijgen gaat het eerst de quarantaineruimte in, waar het gekoeld opgeslagen wordt, zodat eventuele schimmels en beestjes eruit gaan. Daarna nemen we de kleren af met een museumstofzuiger om er zeker van te zijn dat er geen sporen achterblijven. En de volgende stap is dat we alles verpakken in kledinghoezen, dan zijn de schouders mooi uitgelijnd en hangt het netjes. Accessoires bewaren we los van de kleding, zodat die de stof niet beschadigen.’

Zo kunnen ook de volgende generaties blijven genieten van Van Kooten en De Bie. En dan dus niet alleen van de legendarische tv-programma’s, maar ook van de avant-gardeoutfit van Walter de Rochebrune of de naambordjes van de families Van der Laak en Temmes.