Oscars 2021: de bijzonderste Oscaruitreiking in de filmgeschiedenis

Negentig seconden. Zo lang mag het duren voordat het publiek bij het bekijken van de uitzending zal geloven dat dit jaar álles anders is bij de Oscars, vindt Steven Soderbergh. Vergeet ongemakkelijke Zoom-meetings met haperende verbindingen en vervreemdende decors: als we Soderbergh mogen geloven, wordt de Oscaruitreiking van 2021 een cinematografisch spektakel van jewelste.

Nog los van de ingewikkelde pandemie-omstandigheden is verandering hard nodig, want de kijkcijfers van de Oscaruitreiking lopen al jaren terug. Aan regisseur en producent Steven Soderbergh (Ocean’s Eleven, Contagion) de schone taak om het dit jaar helemaal anders te doen. Dat is op zichzelf al een behoorlijke stap voor de Academy, want veel plannen om de uitreiking meer aanzien te geven, strandden de laatste jaren in ophef (denk aan het onzalige idee voor een Oscar voor ‘beste populaire film’). Maar aangezien niets gewoon is dit jaar, is er meer dan ooit ruimte om creatief te zijn.

Dat is aan Soderbergh wel besteed, want de regisseur is nooit vies geweest van (technische) innovaties: hij schoot films als Unsane en High Flying Bird bijvoorbeeld volledig op iPhones. In een Zoom-interview zei Soderbergh over de productie van de Oscaruitreiking: ‘We hebben dit jaar van de gelegenheid gebruik gemaakt om alle verwachtingen die bij een prijsuitreiking horen, ter discussie te stellen.’

Hoe de show er precies gaat uitzien is onduidelijk, maar Soderbergh belooft een kleine revolutie. Geen statige tv-uitzending meer, maar een heuse ‘drie uur durende speelfilm met overlappende thema’s en vooraf opgenomen scènes’. Soderbergh en collega’s spreken ronkend van een ‘intense filmervaring’ die ‘persoonlijker dan ooit zal zijn.’ Hollywood is immers de wereld van illusies, en de Oscars mogen daar, juist dit jaar, niet bij achterblijven. De uitreiking wordt daarom aangepakt als een filmopname: de genomineerden hoeven tijdens de uitzending bijvoorbeeld géén mondkapje te dragen. Opvallend is daarbij dat er dit jaar wederom geen host is, en dat de vaste stek - het Dolby Theatre in Los Angeles - wordt afgewisseld met ‘meerdere locaties’.

In al die onzekerheid over de uitzending is in ieder geval één ding geruststellend zeker: het wordt sowieso de bijzonderste Oscaruitreiking in de filmgeschiedenis. Door de pandemie werd de uitreiking met twee maanden uitgesteld, en veel films werden op de lange baan geschoven of opgekocht door streamingdiensten. Daardoor kregen ‘kleinere’ films dit jaar meer dan ooit de kans om door te breken. Vooral films als Sound of Metal (zes nominaties) en Promising Young Woman (vijf nominaties) lijken daarvan te profiteren. Voor ons is het een hard gelag, want slechts drie van de acht genomineerden voor beste film zijn momenteel te zien in Nederland (Mank en The Trial of the Chicago 7 op Netflix en Sound of Metal op Amazon).

Op basis van het aantal nominaties (tien) zou Mank de grote kanshebber moeten zijn, maar de kans is groot dat David Finchers zwart-witfilm buiten de (hoofd-)prijzen valt. Grote favoriet is het ingetogen post-recessiedrama Nomadland van regisseur Chloé Zao, dat kans maakt op beeldjes voor beste film, regie, cinematografie én aangepaste script. Hoofdrolspeler Frances McDormand maakt kans op haar derde Oscar voor beste actrice, al wordt deze categorie vermoedelijk de spannendste van de avond. De voornaamste concurrentie komt van Carey Mulligan (Promising Young Woman) en Viola Davis (Ma Rainey’s Black Bottom).

In de andere acteurscategorieën lijken de kaarten grotendeels geschud. Wijlen Chadwick Boseman lijkt postuum een Oscar te gaan winnen voor zijn hoofdrol in Ma Rainey’s Black Bottom, al kan veteraan Anthony Hopkins wellicht stunten met een beeldje voor zijn hoofdrol in The Father. In de categorieën voor de bijrollen zijn Daniel Kaluuya (Judas and the Black Messiah) en Yuh-Jung Youn (Minari) de grote favorieten. Aaron Sorkin wordt genoemd als verwachte winnaar voor beste originele script met rechtbankdrama The Trial of the Chicago 7, met Promising Young Woman als gevaarlijke outsider.

Bovendien valt niet uit te sluiten dat er bij de uitreiking van de hoofdprijs óók een verrassing gaat vallen. Hoewel de meeste wedkantoren en experts inzetten op een winst van Nomadland, laten recente jaren zien dat de categorie behoorlijk onvoorspelbaar is geworden, met spectaculaire verrassingen als Moonlight (2017) en Parasite (2020) nog vers in het geheugen. In een jaar waarin alles voor én achter de schermen anders is, zou zo’n daverende verrassing niet eens meer heel gek zijn.