VPRO Cinema's 'Drama Queen' Ilse van der Velden leverde twee jaarlijstjes in, met de beste buitenlandse én beste Nederlandse series. 'Indrukwekkend goed gemaakt en vaak op een of andere manier aan de actualiteit gelinkt, bieden de beste series van 2014 betekenisvol topvermaak.'

Beste buitenlandse series:

1.True Detective
Broeierig, duister verhaal over dé zaak in de carrière van detectiveduo Woody Harrelson en Matthew McConaughey, zet het thema kindermisbruik neer zonder het met zoveel woorden te benoemen, maar vertaalt het in sfeer: onbehaaglijk en zeer beklemmend. Erg, erg knap gedaan. Met dit superieure script bewijst Nic Pizzolatto zich als een uitzonderlijk getalenteerd schrijver; het tilt de prestaties van de acteurs (vooral McConaughey) naar grote hoogte.

2. Homeland, seizoen 4
Na drie seizoenen waarin de romance-verhaallijn de spanning telkens deed wegebben - wat deze serie onevenwichtig maakte - is seizoen vier, waarin CIA-agente Carrie Mathison op zichzelf is aangewezen, beter dan ooit. Deze puur plotgerichte rollercoaster speelt zich af in Pakistan, in een explosieve Bermudadriehoek gevormd door Al Qaida, de Pakistaanse regering en de CIA. Homeland is verbluffend dicht op de actualiteit geschreven en daarmee actueler dan ooit: de CIA wordt geportretteerd als een van binnenuit uitgeholde organisatie die zwaar aan gezag heeft ingeboet. Diepe buiging voor de schrijvers.

3. Olive Kitteridge
Geregisseerd door Lisa Cholodenko (The Kids Are Allright) en gebaseerd op een boek dat is bekroond met de Pulitzerprijs, ademt de vierdelige HBO-miniserie Olive Kitteridge grote kwaliteit. Frances McDormand maakt diepe indruk als Olive en speelt een van haar sterkste rollen ooit in dit genadeloos eerlijke portret van een huwelijk. Aangrijpend en mooi; laat je niet los.

4. House of Cards, seizoen 2
Niet alleen was dit een van de mooist gefilmde, spannendste series dit jaar (vrij nemen en binge-viewen was de enige optie) ook geeft dit verhaal over een politicus op weg naar de top een dermate cynisch portret van de Amerikaanse politiek als de facto failliet instituut, dat je de serie kunt opvatten als een aanklacht. In een tijd waarin de zelfgenoegzaamheid van politieke, bancaire en andere instituties ten top is gestegen, geeft dat een meerwaarde die House of Cards prompt tot een klassieker maakt. 

5. Orange is the New Black, seizoen 2
Het tweede seizoen van deze verrassende serie over een keurig WASP-meisje dat in de bak belandt, is spannend, eerlijk en ontroerend. Inhoudelijk nog sterker dan het eerste seizoen, is OITNB zowel een psychologisch mooi uitgediepte karakterstudie naar vrouwen uit verschillende sociale lagen, als een exploratie van de grote sociale verschillen tussen blank en zwart in Amerika. Dat deze serie dit laatste, nog altijd zo prangende thema in de huiskamers brengt van miljoenen kijkers over de hele wereld, verdient erkenning.

De beste Nederlandse series:

1. Hollands Hoop
Met sneltreinvaart geschreven misdaadserie, bekroond met het Gouden Kalf voor beste dramaserie van 2014, vertelt hoe forensisch psychiater Fokke (Marcel Hensema) de wietplantage erft van zijn vader en zich vervolgens ontpopt tot machtige Groningse drugsbaron. Waarna scenarioschrijver Franky Ribbens en regisseur Dana Nechushtan de boel fenomenaal laten ontsporen. Hollands Hoop is spannend, grappig en soms gruwelijk, boort veel verschillende emoties aan en is bovendien thematisch gebed in een wereldwijd bekend, nog altijd met verbazing gadegeslagen Nederlands fenomeen: het gedoogbeleid. 

2.Ramses
Zeer verdiend ging het Gouden Kalf voor beste acteur in een serie naar Maarten Heijmans, die een gedroomde Ramses Shaffy neerzette in Ramses. Ramses is een eerbetoon aan zowel de overleden chansonnier als aan het vrije Amsterdam van de jaren zeventig . Een puntgave productie van Michiel van Erp, die hiermee zijn visitekaartje afgeeft als dramaregisseur. Alles is even goed: het scenario, de regie, het acteerwerk (ook in de bijrollen), de decors en de muziek.

3 . A’dam-E.V.A., seizoen 2
Unieke serie, zowel wat betreft vorm als toon, over een jong stel, Adam en Eva, en tientallen Amsterdammers die hun pad kruisen. Van vuilnisman tot wethouder, overal is sores, maar niemand laat elkaar zakken in deze serie van Robert Alberdingk Thijm en regisseur Norbert ter Hall, die ‘softe’ thema’s als solidariteit en saamhorigheid in een fris jong jasje weten te gieten. Mooi.

4. Penoza, seizoen 3
Veelbekroonde misdaadserie die zich allang heeft bewezen, met in de hoofdrol Monic Hendrickx als misdaadkoningin Carmen, ook al actief in de drugs. Na de shocker uit de finale van seizoen drie, die een kijkcijferrecord haalde, was het lang onzeker of er nog een vierde reeks zou komen, maar deze winter zijn daarvan de opnames. Naar verwachting komend najaar op tv.

5 . Suspicious Minds
‘Ik krijg het verwijt dat ik vaak refereer aan popcultuur en Twitter, maar ik maak iets van wat ik om me heen zie,’ zei Daan Windhorst onlangs in Het Parool. Samen met Ivo Aart maakte Windhorst de miniserie Suspicious Minds over twintigers op een huisfeest. Origineel van vorm (het begint met het laatste, meest dronken uur), met een opvallend losse, vrije cameravoering een scherp oog voor taal (‘ik eet veganistisch tot vier uur’), is Suspicious Minds een raak portret van een generatie. Inderdaad, een beetje zoals Girls, al ontbreekt de psychologische diepgang daarvan. Of ligt dat aan deze generatie? Overdreven op zichzelf gericht, noemt Windhorst ze.