In Between These Mountains: Rauwe docu over de band van twee halfbroers met hun vader

In een van de eerste shots van In Between These Mountains zien we Olivier op de achterbank van de auto zitten, in het midden, terwijl zijn vader en zijn halfbroer voorin ruzie maken. Dat zijn inderdaad de ‘mountains’ uit de titel, beaamt Olivier wanneer we hem begin augustus spreken. ‘Ik dacht nog even: misschien ligt het er iets te dik bovenop, maar het werkte. Ik was al heel lang op zoek naar een geschikte titel en dat was de eerste die goed voelde. Omdat dit de twee mannen zijn tegen wie ik altijd heb opgekeken. Als kind had ik het idee dat dit was hoe een man zou moeten zijn. Ik vroeg me altijd af: hoor ik er wel bij? Wat nou als ik heel anders ben dan zij? En wat nou als ik straks vader word, word ik dan net als die twee? Ik heb geen broers of zussen, alleen mijn halfbroer Erik, die twintig jaar ouder is en met wie ik niet ben opgegroeid. Als kind hoopte ik dat wij samen een sterke band zouden krijgen en in het begin was dit ook de focus van de film. Ik dacht dat we meer op gelijke voet zouden komen te staan door samen een film te maken. Erik en ik zagen elkaar weinig, maar we hadden wel regelmatig contact op afstand. Heel vaak had hij het over het gebied van de John Muir Trail. Dat was de plek waar hij zichzelf had gevonden. Hij is militair geweest, heeft problemen met drugs gehad en is daar toen een tijdje boswachter geweest. Dit hielp hem bij het afkicken en het heeft een volwassen vent van hem gemaakt, vertelde hij altijd. Het was een belangrijke plek voor hem en die wilde hij aan mij laten zien. Maar toen mijn vader dat hoorde wilde hij ook mee. Hij was net met pensioen en zat in een wat rare fase. Hij had allemaal woede-uitbarstingen gehad tegen de buren en was in therapie gegaan. Daardoor begon hij na te denken over zijn verleden en over wat vaderschap eigenlijk voor hem betekende. Hij wilde mee om weer een connectie te maken met Erik.’

En zo eindigt Olivier in de bergen tussen die twee bergen. Daar voelt hij zich niet altijd even veilig. ‘Ik merkte dat ik toch best gevoelig ben voor hun ruzies. Ook viel ik automatisch terug in een soort familiedynamiek. Dat ik aan de telefoon met Erik ineens begin te giechelen als een klein kind. Als ik dat zie herken ik mezelf bijna niet. Sommige scènes zijn echt verschrikkelijk om terug te kijken, maar ze zijn wel nodig voor de film. Daar komt nog bij: als ik hen niet ga censureren, moet ik mezelf helemaal niet censureren. Uiteindelijk zijn het toch twee mensen waar ik nooit echt tussenkom. Een-op-een gaat het wel, maar als we met zijn drieën zijn, word ik automatisch de kleinste. Grappig genoeg veranderde dat wanneer ik de camera in handen had. Die camera was een soort schild. Ik durfde dingen te zeggen en te doen die ik anders nooit gedurfd had. Dat gold vooral voor mij en mijn broer, wat voor heel wat conflicten zorgde. Ik ben blij dat die conflicten ook in de film zitten, want wat ik er interessant aan vind – nu kijk ik er met wat meer afstand naar – is dat we eigenlijk voortdurend langs elkaar heen praten. Voor een film over mannelijkheid wordt er namelijk opvallend veel in gesproken. We maken af en toe nog best goede opmerkingen ook, maar ze komen nooit helemaal aan bij de ander. Door de film heb ik de verwachtingen die ik had bij wat ik kan vragen van anderen wel moeten bijstellen. Ik had altijd het idee dat alles perfect moet zijn, dat alles maakbaar is. Ook relaties en families. Dat je alleen wat therapie nodig hebt. Dankzij deze gezamenlijke tocht besefte ik dat ik die verwachtingen moest loslaten. Accepteren dat bepaalde dingen gewoon zijn zoals ze zijn, en dat sommige dingen vanzelf herstellen. Dat moet je niet willen forceren.’

Zowel Erik als zijn vader heeft de film al gezien. ‘Eerst ben ik met de film naar de VS gegaan om hem samen met mijn broer te bekijken. Ik vond dat hij de eerste moest zijn. Dan kon ik misschien nog iets aanpassen als hij dat graag wilde. Toen we klaar waren zei hij: “Ik was overal bij en dit is wat er gebeurde. Het is goed zo.” Daarna hebben we het er niet meer over gehad. We zijn nog een dagje naar Florida gegaan om te chillen en dat was het eigenlijk. Dankzij mijn film hebben mijn vader en Erik het wel bijgelegd. Mijn vader zag beter wat zijn rol als vader was en Erik zag in de film dat hij ook erkenning van mijn vader krijgt voor sommige zaken. Niet dat ze het helemaal uitgepraat hebben, dat past ook niet bij deze mannen, maar ze spreken elkaar weer. Ik zal mijn broer zeker blijven zien en mijn vader ook, maar ik denk niet dat we nog een keer iets met zijn drieën zullen doen. Dat gaat gewoon niet. We leiden ook heel andere levens. Mijn vader woont inmiddels in Oostenrijk, Erik nog steeds in de VS en ik in Nederland. De momenten om samen iets te doen zijn dan ook best gering.’

Het NFF – waar de film vertoond wordt – zou zo’n moment kunnen zijn. Olivier heeft zijn vader en broer al gevraagd of ze naar Utrecht willen komen. ‘Ik heb mijn broer vorige week nog gebeld, maar hij vindt het wel goed zo. Hij staat achter de film, maar langskomen hoeft niet zo nodig voor hem. Mijn vader twijfelt nog een beetje. Hij is nu 76 en woont dus in Oostenrijk. Hij vindt het wel heel leuk dat de film in Utrecht in première gaat, want ooit wilde hij zelf filmmaker worden. Ik zou het natuurlijk fijn vinden als ze kwamen, maar de film heeft me ook geleerd: wat er niet in zit, zit er niet in.’