In mindere handen had het zomaar droge kost of onnodig vergezocht kunnen worden: een roman over een onwaarschijnlijke maar niet onmogelijke ontmoeting tussen Caravaggio (1571-1610) en Shakespeare (1564-1616). Laat Tomas Lieske zijn gang gaan en je krijgt een levendige, komische en kunstige historische roman die je onherroepelijk ook aan het denken zet over het heden. De veelvuldig bekroonde Lieske (1943) won in juni de Constantijn Huygens-prijs 2024, voor zijn oeuvre waarin volgens de jury ‘de taal fonkelt, de nieuwsgierigheid bloeit en de verbeelding wordt gevierd’. Zijn nieuwe en tiende roman Wij van de Ripetta (Querido) past naadloos in deze karakterisering.
De Ripetta verwijst naar de Via di Ripetta, een van de oudste straten in het centrum van Rome. Lieske situeert er wijnlokaal Ca l’Emile, een aan het zicht onttrokken donkere kroeg waar de schilder Caravaggio en zijn hulp Cecco zich graag ophouden, geflankeerd door een groep stamgasten. Op een avond stapt er een vreemdeling de drempel over ‘die een opvallend en beslist buitenlandse jas droeg’; een zekere ‘Will’, aan Caravaggio voorgesteld als ‘Shaksbird’. Hoewel niemand in het café – en in heel Rome for that matter – zit te wachten op buitenlands bezoek, raakt het gezelschap al gauw betoverd door de man en zijn gave om zijn publiek te laten geloven in het onwaarschijnlijke, of zelfs het onmogelijke. Op het toneel, in het rijk der verbeelding, is tenslotte alles mogelijk. Net als in een roman.
Nou heeft Lieskes Caravaggio weinig op met de fantasie. Hij hekelt ‘de pauselijk goedgekeurde troep’ van zijn collega-schilders, vol heiligen en mollige engelen in een zoetsappig wolkendek. Liever schildert hij de rauwe Romeinse werkelijkheid en laat hij zijn cafékameraden model staan voor de Bijbelse apostelen. In sekswerker Lena, zijn favoriete model, ziet hij de ideale Heilige Maagd Maria. Dat uitgerekend zij als een blok valt voor Will, de meester van het alsof, kan de toch al driftige Caravaggio eerst maar moeilijk verstouwen. Dan zijn er nog de ‘gezuiverden’, een soort Ku Klux Klan avant la lettre, die de toneelschrijver – en met hem alle buitenlanders – liefst vandaag nog zouden uitzetten.
Lieske, die graag mag opereren in het grensgebied tussen feit en fictie, rijgt deze samenloop van onwaarschijnlijke omstandigheden behendig aaneen, onderwijl enkele van Caravaggio’s beroemdste doeken tot leven wekkend. Naast Lieske is ook Willemijn Tillmans te gast bijVPRO Boeken. Zij vertelt over haar debuutroman Wonderkind, waarin hoofdpersonage Mia Compré zich genoodzaakt ziet het verhaal van haar jeugd opnieuw te vertellen.