Andrew Haigh over Lean on Pete

Lean on Pete gaat over een vijftienjarige jongen die niemand heeft op de wereld, behalve een oud, afgedankt racepaard. Dat klinkt als de plot van een sentimentele familiefilm van Walt Disney, maar in de handen van de Britse regisseur Andrew Haigh wordt zoiets een heel ander verhaal.

We kennen Haigh vooral van twee films: Weekend (2011) en 45 Years (2015). De eerste gaat over een stormachtige weekendromance tussen twee mannen. Nummer twee, die actrice Charlotte Rampling haar eerste Oscarnominatie zou opleveren, over een 45 jaar getrouwd stel, van wie de vrouw vlak voor het grote familiefeest ontdekt dat hij misschien wel nooit van haar gehouden heeft.

Het zijn kleine, intieme films, maar wel met grote emotionele impact omdat Haigh de kijker getuige laat zijn van een handvol ingrijpende gebeurtenissen uit de levens van zijn personages, zonder ons voor te schrijven wat we daarbij moeten voelen.

Datzelfde geldt ook voor Lean on Pete, gebaseerd op de gelijknamige roman van Willy Vlautin. Charley is een vijftienjarige jongen uit het noordwesten van Amerika van wie de moeder al lang geleden vertrokken is en de vader eigenlijk zelf nog een kind is. Even lijkt het alsof renpaardeigenaar Del zich over Charley zal ontfermen, maar wanneer ook dat misloopt, staat Charley er helemaal alleen voor. Zijn enige troost is Dels oude renpaard Lean on Pete. En Charley begint samen met Lean on Pete aan een tocht dwars door Amerika, op zoek naar verbinding en geborgenheid.

Lean on Pete ging op het afgelopen festival van Venetië in première, waar we spraken met regisseur Andrew Haigh.

Waarom is het Amerikaanse landschap zo aantrekkelijk voor Europese filmmakers?
Haigh: ‘Omdat alles bij ons, vooral in Engeland, zo veel kleiner is. Er schuilt hoop en vrijheid in die uitgestrektheid. En ook iets melancholieks. Ik heb in mijn leven veel gereisd en voel me in het Amerikaanse landschap vaak alleen en geïsoleerd. Wat ik niet per se een vervelend gevoel vind.’

Ik begrijp dat u voordat de opnamen van Lean on Pete begonnen eerst door Amerika gereisd heeft.
‘Ik ben in drie maanden naar alle plekken in het boek gereden. Naar dezelfde gehuchten en dezelfde motels. Het landschap is prachtig, maar verandert ook snel. Net als de bewoners. Op vijf uur rijden van Portland, Oregon kwam ik mensen tegen die hun dorp vrijwel nooit verlaten. Misschien één keer per jaar naar Portland. Daar heerst dan ook gelijk een heel andere sfeer.’

Trok het roadtripgedeelte u aan in Willy Vlautins boek?
‘Dat, en de compassie die Vlautin heeft met zijn personages. Ze doen misschien niet zulke slimme dingen, maar je blijft wel altijd sympathie voor ze voelen.’

Het belangrijkste personage is Charley. Was het moeilijk om de juiste acteur voor die rol te vinden?
‘Ja. En ook heel eng, want Charley is de film. Ik gebruik vaak lange shots, dus ik had iemand nodig die de aandacht van de kijker kan vasthouden. Hij moest ook echt jong zijn, omdat Charley in de film vijftien jaar is. We hebben verschillende jongens gezien die nog wat jonger waren, maar dat was gelijk te jong. Je zou nooit geloven dat ze in staat waren een paard te stelen of in een auto te rijden. Het was zaak dat we iemand vonden die kon doorgaan voor vijftien, zonder dat hij er wereldwijs uitzag.’

Dat werd de toen zeventienjarige Charlie Plummer. Heeft hem casten de film veranderd?
‘Ja, maar gek genoeg was hij precies wat ik me bij Charley had voorgesteld. De Charley uit het boek is sensitief en vriendelijk, net als Charlie Plummer. De meeste pubers die je in films ziet zijn heel boos, maar dat is de film-Charley niet. En de echte ook niet.’

Vaak is de relatie tussen een kind en een beest in een film sentimenteel. In deze film niet. Waarom niet?
‘Voor ons stond altijd vast dat Lean on Pete een paard is en dus niets begrijpt van wat Charley zegt. Hij is alleen een paard, en het was belangrijk dat hij “alleen een paard” zou blijven. Tegelijkertijd is hij Charleys enige steun en toeverlaat.’

Iemand om op te leunen…
‘Inderdaad.’

Nog overwogen om de titel te veranderen? Omdat-ie nu misschien iets te duidelijk is?
‘We hebben het daar wel even over gehad, maar Lean on Pete is ook de naam van het boek. En vergeet niet, Lean on Pete is een renpaard en die hebben vaak heel voor de hand liggende namen. Zoals Lottery of Signs of Success. Logisch, want mensen gokken op die paarden en dan heb je een hoopvolle naam nodig. Ik hou wel van die eenvoud en directheid.’

Armoede speelt een belangrijke rol in de film, waardoor het een politieke film wordt. Toch voelt dit totaal niet als een politieke film.
‘Ik wilde dat het politieke in de film zou zijn dat we zien dat er mensen zijn met zware levens, en dat we compassie moeten hebben met die mensen. Waarom zouden we anders een samenleving zijn? Een samenleving moet als een familie zijn voor mensen die lijden.’