Agathe Riedinger, de regisseur van Diamant brut, is geen fan van reality-tv maar ze begrijpt de deelnemers wel. ‘Het is een manier om voor jezelf op te komen, geld te verdienen en een sociale status te verwerven.’

Diamant brut is een pittig Frans drama over de negentienjarige Liane, die hoopt dat ze door deelname aan het reality-tv-programma Miracle Island eindelijk kan ontsnappen aan haar eigen deprimerende werkelijkheid in de Zuid-Franse badplaats Fréjus.

Liane stuurt dagelijks uitdagende, halfblote selfies naar haar schare volgers, maar is zelf – al weten haar vriendinnen dat niet eens – nog maagd. Ze weet dat die uitdagende selfies verkopen en dat er bij Miracle Island gezocht wordt naar ‘bad bitches’ en niet naar ‘goody-goodies’. En dus speelt Liane het spelletje mee.

Diamant brut, de debuutfilm van Agathe Riedinger, ging afgelopen mei in première in Cannes, waar we spraken met de regisseur en met hoofdrolspeelster Malou Khebizi.

‘Mijn doel was zeker niet om te oordelen over Liane,’ vertelt Riedinger. ‘Want wie ben ik om te oordelen over andermans droom? Ik begrijp heel goed dat jongeren de wens kunnen hebben om aan een reality-tv-programma deel te nemen, omdat het een manier is om een plek in de maatschappij te verwerven als je geen toegang hebt tot onderwijs of werk.’

In 2018 maakte Riedinger ook al een korte film over het onderwerp, J’attends Jupiter. ‘En dat terwijl ik het een erg gewelddadige vorm van amusement vind. Reality-tv is gebaseerd op klassenminachting, het voedt de verkrachtingscultuur en het hyperseksualiseert vrouwen voor vermaak. Dus het draagt zeer reactionaire waarden uit. Maar doordat ik veel naar reality-tv heb gekeken kan ik het ook vanuit het perspectief van de kandidaten zien. Van reality-tv kun je echt je beroep maken, het is een manier om voor jezelf op te komen, geld te verdienen en een sociale status te verwerven. In mijn film wil ik voor Liane opkomen. Ik wil haar haar waardigheid teruggeven en laten zien dat ze respect verdient.’

Voor de rol van Liane was Riedinger op zoek naar ‘een jonge vrouw die intellectueel en emotioneel volwassen genoeg was om dit personage te kunnen belichamen. Ik wilde – vanwege het onderwerp – per se iemand die nog niet eerder geacteerd had, uit dezelfde regio kwam en voor wie, net als voor Liane, schoonheid en imago belangrijk zijn.’ Na een zoektocht van acht maanden vond ze Malou Khebizi.

Mensen als wij hebben ook kwaliteiten, maar we krijgen zelden de kans om die te laten zien

Malou Khebizi

Malou Khebizi in Diamant brut

Op de huid

‘Ik werkte in een restaurant toen ik de oproep voor de auditie zag,’ vertelt Khebizi. ‘Ik had twee baantjes toen en ik had geld nodig. Snel ook, want ik moest de huur betalen. Daarvoor had ik nooit serieus overwogen om te gaan acteren, maar stiekem had ik er weleens van gedroomd.’ Dat de camera Liane de hele film letterlijk dicht op de huid zit, was voor de kersverse actrice geen probleem. ‘Welnee, ik had de rol ook voor niets gedaan. Ik lees niet zo veel en in mijn familie doen we ook niet zoveel aan cultuur. Dit was dan ook het eerste script dat ik las. En ik zat er meteen helemaal in. Ik zag gelijk allemaal beelden voor me en begreep Liane volkomen. Ik weet hoe het is om je onzichtbaar te voelen. We zijn ongeveer even oud en ik heb ook de behoefte om gezien te worden en geliefd te zijn. Mensen als wij hebben ook kwaliteiten, maar we krijgen zelden de kans om die te laten zien. Lianes boosheid daarover herken ik wel. Voor de opnamen was ik boos op alles en iedereen. Want waarom wordt vrouwen zo veel onrecht aangedaan? Waarom worden we niet gezien en waarom moet ik tot diep in de nacht werken om mijn studie en huur te kunnen betalen, terwijl mijn vriendinnen dan lekker liggen te slapen? Doordat ik de rol van Liane heb gespeeld, voel ik me daar nu wel beter over. Ik hou meer van mezelf en maak me minder druk over wat anderen van mij vinden.’

Regisseur Agathe Riedinger

Schreeuwen en schelden

Wanneer Liane reacties krijgt op haar socialemedia-posts worden die in koeienletters op het scherm afgedrukt. En die reacties variëren van heel positief tot zeer negatief. Khebizi: ‘De reacties die ik op Instagram krijg zijn bijna altijd positief. Misschien komen de negatieve later wel. Wat ik zo interessant vind aan sociale media is dat het altijd zwart of wit is. Er zit niks tussen. Mensen haten je of houden van je. Ik had dat zelf ook. Ik kon heel boos worden in de comments en ruziemaken met mensen die iets zeiden waar ik het niet mee eens was. Ergens rustig over praten lukte dan niet, het werd gelijk schreeuwen en schelden. Heel frustrerend vond ik dat en ik ben blij dat ik daar nu een beetje vanaf ben. Liane maakt het niet uit. Zij is blij met elke reactie, positief én negatief, want dat betekent dat ze gezien wordt.’

Wanneer we Khebizi vragen om zich voor te stellen waar ze over vijf jaar is en waar ze denkt dat Liane dan is, zegt ze: ‘Ik hoop dat ik over vijf jaar op een set sta, want ik wil graag blijven acteren. Maar we zullen zien. En voor Liane hoop ik dat ze gelukkig is. We weten eigenlijk wel wat er gebeurt met mensen die aan een reality-tv-programma meedoen. Óf ze worden kapotgemaakt door de roem en aandacht, óf ze worden influencer en beginnen hun eigen bedrijf. Ik denk dat Liane dat laatste gaat doen.’

Diamant brut in de bioscoop

Diamant brut draait vanaf donderdag 30 januari in de Nederlandse bioscopen

elke vrijdag