In de vierde aflevering van De kijk van Koolhoven gaat het over gangsterfilms. Uiteraard wordt ook The Godfather uitvoerig besproken.

Wanneer we het hebben over Amerikaanse gangsterfilms, gaat het al snel over The Godfather (1972). Zo ook in de vierde aflevering van het filmprogramma De kijk van Koolhoven, waarin regisseur Martin Koolhoven — na een korte bespreking van de geschiedenis van de gangsterfilm — het geroemde maffia-epos van Francis Ford Coppola uitvoerig en gepassioneerd behandelt.

Terwijl het acteerwerk in gangsterfilms uit de jaren dertig zeer expressief en theatraal was, castte Coppola twee method actors pur sang: Marlon Brando en Al Pacino. Met method acting vereenzelvigen acteurs zich volledig met hun personage, resulterend in een naturalistische acteerstijl en in het geval van Brando’s Don Vito Corleone een Oscar voor beste acteur. Drie andere acteurs, onder wie Pacino, waren genomineerd voor beste mannelijke bijrol.

Coppola was de dertiende (!) regisseur die de verfilming van Mario Puzo’s gelijknamige misdaadroman uit 1969 kreeg aangeboden van filmstudio Paramount. In eerste instantie vond Coppola het verhaal te commercieel en te wulps, maar hij kon het geld goed gebruiken vanwege eerder gemaakte schulden met zijn eigen productiebedrijf.

Voorbeeldfunctie

Hij nam de klus aan en maakte vervolgens een van de invloedrijkste films aller tijden, een gigantische hit bij zowel publiek als critici. Zoals filmcriticus Pauline Kael (The New Yorker) in 1972 schreef: ‘Als er ooit een goed voorbeeld was van hoe de beste populaire films uit een fusie van commercie en kunst voortkomen, is het The Godfather.’

De aantekeningen in Coppola’s The Godfather Notebook (2016) leren dat stereotypes uit den boze waren. Het moesten volledig ontwikkelde personages zijn, geen Italianen ‘who-a, talka lika-dis’. Ondanks de criminele context heeft The Godfather inderdaad bijgedragen aan een positiever of in ieder geval minder eendimensionaal beeld van de Italiaans-Amerikaanse gemeenschap, stelt auteur Tom Santopietro in The Godfather Effect (2012). Naast alle gangsterfilms die volgden, zou ook de maffia zelf beïnvloed zijn door de film: van het overnemen van de term godfather tot het kussen van diens hand.

Bovenal toont The Godfather, in de woorden van Koolhoven, waar film ophoudt en cinema begint. Acteurs op de top van hun kunnen, baanbrekende cinematografie van Gordon ‘The Prince of Darkness’ Willis en ijzersterke regie van de toen nog relatief onbekende Coppola.

Vrijdagavond in De kijk van Koolhoven speciale aandacht voor onder meer de sleutelscènes, verhaalontwikkelingen en terugkerende motieven. Strikt genomen is een spoiler alert dus niet overbodig. Maar als je The Godfather nooit hebt gezien, moet je je volgens Koolhoven wel een beetje schamen.

Meer Martin Koolhoven