‘Today’s weather? Hot!’ roept Mister Señor Love Daddy (Samuel L. Jackson) in
Do the Right Thing (1989). Voor de makers van Falling Down, Hundstage en Do the
Right Thing stond één ding vast: het moest in hun films stik- en snikheet worden
. Regisseur Ulrich Seidl over Hundstage: ‘Ik wilde dat mijn acteurs echt van de
hitte niet meer wisten wat achter en wat voor was.’ In het zwembad liggen,
ijsjes eten en vooral niet te veel bewegen is er voor de hoofdpersonages in deze
films niet bij. De hitte is hun in de bol geslagen.
Spike Lee lijkt
iets te hebben met moordende hitte en verhitte gemoederen. Tien jaar vóór hij
Summer of Sam maakte, over een moordenaar in een hittegolf, brak hij door met Do
the Right Thing (1989), een drama over raciale conflicten op een hete zomerdag
. De bewoners van Brooklyn zoeken verkoeling, maar raken toch verhit. Ze jagen
elkaar op, het gaat over en weer tot het escaleert. Spike Lee: ‘Ik wilde dat de
film zich zou afspelen op één dag, en dat moest de warmste dag in de zomer zijn
. En ik wilde het raciale klimaat van New York in die tijd reflecteren. De dag
werd langer en heter, en dingen escaleerden tot ze explodeerden. Ik ben een New
Yorker, dus ik weet dat boven de 35 graden de moordcijfers en het huiselijke
geweld omhoog gaan – zeker in een hittegolf die een week duurt.’
In
Falling Down (1993) is de zweetsnor van Michael Douglas het eerste dat we zien.
Hij zit in zijn auto en staat in de file, op weg naar zijn werk. Maar daar komt
hij niet. Zijn airco werkt niet, zijn raam gaat niet open, iedereen maakt lawaai
en de vlieg die maar niet weg wil is de zweetdruppel die de emmer doet
overlopen. Hij stapt zijn auto uit en begint aan een doorgedraaide helletocht.
Hij komt op voor zijn rechten als consument, voor alles wat in zijn ogen
onrechtvaardig is, maar slaat daarbij zo door dat hij niet beseft dat hij zelf
de ‘bad guy’ is.
De personages in Hundstage (2001) proberen de hitte
en zomerse verveling te overleven, maar raken daarbij flink het spoor bijster.
Seidl: ‘Drie dingen stonden voor mij vast toen ik aan de film begon: de hitte (
dertig-plus), de plaats van handeling en de tijd waarin alles zich afspeelt: het
weekend. Als mensen niet werken vallen de sociale restricties weg, weten ze
niet meer wat ze moeten doen en komen de frustraties boven.’ (
Lees hier het interview dat VPRO Cinema destijds had met Seidl.)
Deze films delen een behoorlijk pessimistisch mensbeeld. De hitte triggert
allerlei nare eigenschappen die al latent aanwezig waren in de personages. Seidl
: ‘We creëren onze eigen hel, dat is wat ik met mijn film wil zeggen.’ Gelukkig
zijn er in Falling Down en Do the Right Thing nog wel personages die tegengas
bieden. Zoals Mister Señor Love Daddy: ‘Time out! Y’all take a chill! You need
to cool that shit off! And that’s the double truth, Ruth.’
Tips
12 Angry Men
Woman of the Dunes
Van romantische zomeravonden tot verhitte moordenaars: de zomerfilm is meer dan zon, zee en strand. VPRO Cinema verkent de komende weken de verschillende soorten zomerfilms. Deze week: de hitte slaat in de bol.