Vorige week trapte Martin Koolhoven af met een korte geschiedenis van het genre en een eerbetoon aan Francis Ford Coppola’s meesterlijke maffia-epos The Godfather (1972). Dit keer een vergelijking tussen het origineel en The Godfather II (1974) en vooral veel waardering voor Coppola’s generatiegenoot in het postklassieke Hollywoodtijdperk: Martin Scorsese.
Na Scorsese’s eerste successen met films als Mean Streets (1973), Taxi Driver (1976) en Raging Bull (1980) volgde een decennium met wisselende resultaten. Een klein dal om vervolgens terug te komen als nooit tevoren: Scorsese luidde de jaren negentig in met zijn beste werk. De virtuoze maffiafilm Goodfellas (1990) toont een regisseur in topvorm, iemand met een visie en volledige controle.
Koolhoven wijst bijvoorbeeld op het beroemde ‘Copa shot’, een ononderbroken shot van de gangster Henry Hill (de fantastische Ray Liotta) en zijn vriendin Karen (Lorraine Bracco) die als vips de nachtclub Copacabana binnenkomen via de achterdeur en keuken.
Kort gezegd gaat Goodfellas over de opkomst en ondergang van Hill en zijn vrienden en familie in New York. Zoals de officiële tagline luidt: ‘Three decades of life in the mafia.’ Waar de maffia in The Godfather nog enigszins wordt geromantiseerd en loyaliteit centraal staat, toont Goodfellas een stel genadeloze, gewelddadige hufters in een krankzinnig (waargebeurd) verhaal over macht, hebzucht en verraad.
In het oeuvre van Scorsese komt de gangsterfilm regelmatig terug. Na Mean Streets en Goodfellas volgde het ondergewaarde doch briljante Casino (1995) en het iets commerciëlere The Departed (2006). Bovendien verscheen zeer recentelijk Scorsese’s The Irishman als ultieme kers op de maffiataart. Wat betreft de representatie van criminelen is The Irishman een stuk ondubbelzinniger. Met de gewetenloze mannen in deze grimmige wereld van georganiseerde misdaad wil niemand ruilen.
In de aflevering vanavond houdt Koolhoven het bij een selectie gangsterfilms uit de twintigste eeuw. Antihelden, keiharde bad guys en van alles daartussenin. Mocht je daarna de smaak te pakken hebben: net als The Irishman staat Goodfellas op Netflix.
Martin Koolhoven was in De kijk van Koolhoven na The Godfather nog niet klaar met het genre van de Amerikaanse gangsterfilm. In deel twee: Martin Scorsese.
Over het tweede seizoen van De kijk van Koolhoven
De zes nieuwe afleveringen van De kijk van Koolhoven zijn vanaf vrijdagavond 21 februari te zien op NPO 3, om 20.25 uur. De volgende onderwerpen/genres komen aan bod:
- Sequels, remakes (21 februari)
- Eurocrime (28 februari)
- Aliens (6 maart)
- American Gangster 1 (13 maart)
- American Gangster 2 (20 maart)
- Tijdreizen (27 maart)
Meer over De kijk van Koolhoven lees op je vpro.nl/dekijkvankoolhoven