Vier podcasttips: van computercrime tot kunstvervalser

De zelfverklaarde ‘meestervervalser’ Geert Jan Jansen verscheen door de jaren heen in meer dan vijftig televisieprogramma’s. Daarin mocht hij vrijuit opscheppen over de schilderijen die hij had vervalst en insinueerde hij ook dat zijn werk aan de muur van gerespecteerde musea hing.

Lieke Malcorps en Ieke Schout (De Vlaamse kunstroof) zijn een van de weinige journalisten die hem kritisch onder de loep leggen. Al vrij snel komen ze een van zijn werken in een museum tegen, maar dat is niet de grootste ontdekking van deze vijfdelige podcastserie. Dat Jansen een oplichter is geeft hij natuurlijk zelf toe, maar hoe ver zijn bedrog gaat, was tot nu toe nog niet bekend.

Het bizarre en trieste verhaal kwam vorig jaar in het nieuws. De Scheveningse Anja, een vrouw van middelbare leeftijd met een beperking en weinig vrienden, was via het computerspel Habbo in contact gekomen met een nieuwe ‘beste vriendin’. Deze Sterretje44 oftewel Chantal ging met haar op uitjes en vakanties en pakte haar helemaal in, totdat Anja het contact met haar familie verbrak. Nadat ze was overleden bleek ze zelfs in haar testament te staan.

Misdaadverslaggever Jorina Haspels en podcastmaker Annet Röst van het AD reconstrueren deze zaak met hulp van Anja’s familie en vrienden uit het Habbo hotel. Er schort nogal wat aan de montage en de voice-over, maar deze pixelige misdaad is zo fascinerend dat je toch door blijft luisteren.

Begin jaren negentig werden Jan en Martin smoorverliefd op elkaar. Pas na en paar maanden durfde Martin aan Jan te vertellen dat hij aids had. Schrijver Maurits de Bruijn en podcastmaker Randy Vermeulen gebruiken de tragische maar ook romantische geschiedenis van de twee geliefden als uitgangspunt om te vertellen wat de ziekte aids heeft betekend voor de queer gemeenschap in Nederland. De angst, de schaamte en de geheimzinnigheid komen voorbij, maar ook de saamhorigheid die de ziekte opriep, evenals de persoonlijke ervaringen van de makers. Want al groeiden zij op in een tijd dat een hiv-infectie al geen doodvonnis meer was, dat homoseksualiteit en een vreselijke ziekte met elkaar verweven waren, werd ze al op jonge leeftijd ingeprent.

Een aangrijpende en soms pijnlijke, maar zeer belangrijke en prachtig gemaakte podcastserie, ook dankzij de mooie muziek en sterke voice-overs.

Dat veel prestaties van vrouwen door de jaren heen onderbelicht en ondergewaardeerd zijn, is helaas geen nieuws. Ook in de wetenschap deden veel vrouwen baanbrekend werk, toch zijn hun namen niet in het collectieve geheugen blijven hangen. Edda Heinsman (van de leuke podcast Aangenaam) probeert hier iets aan te doen met Alles voor de wetenschap.

Elke aflevering staat een belangrijke wetenschapper centraal. Heinsman gaat op zoek naar hun nalatenschap en spreekt deskundigen en mensen die ze gekend hebben. Daarbij schept ze een zo gelaagd mogelijk beeld van haar personages, waarbij ze hun persoonlijkheid en de tijd waarin ze leefden beter probeert te begrijpen.

In haar voice-over juicht Heinsman ze vanaf de zijlijn toe, en is ze teleurgesteld als ze weer eens oneerlijk behandeld worden. Ondanks de teleurstellende wendingen in de verhalen is de toon van de podcast absoluut niet klagerig. Het is juist een zeer geslaagde poging om ondergewaardeerde wetenschappers alsnog in het zonnetje te zetten.