Vier nieuwe boekentips: Goed leren praten, Toekomstmuziek & De Rachel-affaire

Caroline O’Donoghue
De Rachel-affaire

Als Rachel in de boekwinkel waar ze een bijbaantje heeft James ontmoet, wil ze onmiddellijk zijn beste vriendin worden. Dat gebeurt ook. Al snel wonen deze twintigers samen in een bouwvallig huis in Cork en vanaf dat moment delen ze alles, van hun schamele bezittingen tot hun diepste verlangens. De Rachel-affaire (Ambo|Anthos) van Caroline O’Donoghue draait om een intense vriendschap zoals je die alleen kunt hebben als je jong bent en een rommelig leven zonder verplichtingen leidt. Als James een affaire begint met een van Rachels (getrouwde) docenten, brengt hij haar in een lastig parket. Een sprankelende maar allerminst oppervlakkige millennialsatire vol zelfspot, over leven, lang zijn en (gay)liefde in conservatief Ierland in de jaren nul.

(Katja de Bruin)

Katerina Poladjan
Toekomstmuziek

11 maart 1985 klinkt in een kommunalka ergens in Siberië voortdurend droevige Chopin uit de radio. Is er nu in het verre Moskou alweer zo’n stokoude secretaris-generaal heengegaan? Maar wat maakt het uit voor ons armzalige, vastgelopen bestaan, denken de bewoners die er keuken en sanitair delen en met, en om elkaar heen leven. Maar ditmaal komt ene Gorbatsjov aan de macht, en zonder dat diens naam valt weet Katerina Poladjan in Toekomstmuziek (Wereldbibliotheek) de alledaagse, beknotte levens van vier generaties vrouwen meesterlijk te schetsen en glans te verlenen. De geestige dialogen, plechtige woordkeuze, toespelingen op sovjetstagnatie, absurde terzijdes en een voorstelling met muziek en zang wekken een onbestemde sfeer. Er hangt iets in de lucht. Verandering?

(Maarten van Bracht)

Karl Geary
Juno en Legs

De hoofdpersonages in Juno en Legs (Nieuw Amsterdam) van Karl Geary krijgen zoveel Iers smartlapleed te verstouwen dat je er haast giechelig van zou worden. Als kinderen sluiten ze hun buitenbeentjesverbond, beiden geterroriseerd door de klasgenoten én nonnen en priesters op hun katholieke school; zij als dochter van een straatarme naaister en een zuipende lapzwans, hij als kwetsbaar, kunstzinnig queerjongetje. En ook daarna stapelt de misère zich op: van jeugdgevangenisjaren en plotseling omgekomen ouders tot drankverslaving, dakloos dolen door de straten van Dublin en de gevaren van de aidsepidemie in de jaren tachtig. Overkill, maar ontroerende overkill. Dankzij Juno’s trefzekere vertelstem (afwisselend opstandig bijdehand, ontwapend naïef en rauw poëtisch), en dankzij Geary’s tedere schetsen van een intense, platonische liefde.

(Dirk-Jan Arensman)

Hilary Mantel
Goed leren praten

Haar hele leven probeerde Hilary Mantel in het reine te komen met haar ongewone jeugd in een katholiek arbeidersgezin, waar behalve haar ouders ook een zekere Jack aanwezig was; de inwonende minnaar van haar moeder. In de verhalenbundel Goed leren praten (Meridiaan), dat een jaar na haar plotselinge dood verschijnt, geeft ze opnieuw blijk van een groot komisch talent en een onwaarschijnlijk goed geheugen. Met zinnen als schilderijtjes: ‘Mijn moeder stond in de keuken in de eerste onzekere zonnestraal baconsandwiches te maken, die ze in sacraal stilzwijgen in vetvrij papier wikkelde.’ Wie geen zin had in haar dikke historische romans, kan Mantel alsnog ontdekken in deze verhalen, die bovendien een prachtig tijdsbeeld geven van de jaren zestig.

(Katja de Bruin)