Elke week tipt de VPRO Boekengids drie nieuwe boeken, van Nederlandse romans tot internationale pareltjes en van klassiekers tot non-fictie en dichtbundels. Met deze week nieuwe boeken van onder meer Bettina Baltschev, Emmi Itäranta en Olivier Guez.

Gwendolyn Brooks
Maud Martha

Het vrijwel plotloze portret dat gelauwerd dichteres Gwendolyn Brooks (1917-2000) in 1953 in haar enige prozawerk schetste van de opgroeiende zwarte vrouw Maud Martha (De Arbeiderspers) is nog steeds een wonder van ingetogen poëtische nuance. In 34 vignetten lezen we hoe ze als meisje in het Chicago van de twenties hield van ‘zuurtjes en boeken; en  paardenbloemen’, die ‘alledaagse gele juweeltjes’ waarin ze zichzelf herkende. Hoe ze later een lauwwarm huwelijk heeft met de iets lichthuidiger Paul, zich tevredenstelt met een ‘appt. Met kl. keuken’ maar zonder badkamer, armoede en bescheiden dromen kent. Een doodgewoon leven. Maar wel zo minutieus opgeroepen dat een scène waarin een racistische warenhuis-Kerstman Mauds dochtertje negeert, je dwars door je ziel snijdt.

(Dirk-Jan Arensman)

Bettina Baltschev
Zover het oog reikt

Bettina Baltschev, schrijver en radiocorrespondent voor ARD en Deutschlandfunk, woont en werkt afwisselend in Amsterdam en Leipzig. Na Hel en paradijs, haar vorige boek over Amsterdam en de Duitse exilliteratuur, gaat het in Zo ver het oog reikt. Over het strand van Europa (Nieuw Amsterdam) vooral over schrijvers en kunstenaars die in heden en verleden inspiratie opdeden op stranden en badplaatsen aan zee. Ze snuift die strand- en badcultuur in historisch perspectief zelf ook op langs de stranden van Scheveningen, Brighton, Oostende, Utah Beach, Hiddensee, Ischia, Benidorm en Lesbos, en beschrijft indringend hoe zee, zon en lucht het strand tot een tijdloos oord van gelukzaligheid kunnen maken, ofschoon het ook het decor vormt van oorlog, vluchtelingen en massatoerisme.

(Maarten van Bracht)

Emmi Itäranta
De smaak van water

De wereld zoals we die kenden, bestaat niet meer. Land is overstroomd of zo vervuild dat er geen leven meer mogelijk is. In de Scandinavische Unie wonen nog wel mensen, onder heerschappij van een verre supermacht, Nieuw-Qian. Na de olieoorlogen is er geen fossiele energie meer en water is streng gerantsoeneerd. Wie probeert de restricties te omzeilen, wordt als watercrimineel terechtgesteld. Noria is bijna achttien en klaar om haar vader op te volgen als theemeester. Terwijl zij zuiver, zoet drinkwater gebruikt om de eeuwenoude rituelen uit te voeren, lijden haar dorpsgenoten onder een steeds groter gebrek aan water. De Finse Emmi Itäranta schreef met De smaak van water (Atlas Contact) een even poëtische als huiveringwekkende dystopische roman.

(Katja de Bruin)

Olivier Guez e.a.
Grand Tour Europa

Bij wijze van broodnodig cultureel cement tussen de bouwstenen van de EU vroeg Olivier Guez voor Grand Tour Europa (Meulenhoff) zevenentwintig auteurs, één uit elke lidstaat, ‘iets te vertellen over een plek waar de band van hun land met de Europese cultuur en geschiedenis aan het licht komt’. Resultaat is een literaire staalkaart én een polyfoon (zelf)portret van een continent. Met bijdragen van grote namen (Colm Tóibín, Eva Menasse, Jens Christian Grøndahl) en uit minder courante taalgebieden. Met veel aandacht voor zwarte bladzijden, maar ook een sprankelende geschiedenis van de kunstenaarskolonie rond het Volendamse Hotel Spaander (Jan Brokken) of Tom Venclova’s optimistische typering: ‘De landen in Europa klinken nooit unisono, maar allemaal samen maken ze een harmonieus geluid.’

(Dirk-Jan Arensman)

de boekengids in je mailbox?

schrijf je in