Vier nieuwe boekentips: Kwaidan, Creation Lake, Het hart in de winter & RuZland

Lafcadio Hearn
Kwaidan

Het leven van Lafcadio Hearn (1850-1904) klinkt als een smakelijke avonturenroman: in Griekenland geboren, opgegroeid in Ierland, een journalistieke loopbaan opgebouwd in de VS, om in Japan te sterven als Koizumi Yakumo, echtgenoot van de dochter van een samurai. De bundeling Japanse spookverhalen die hij verzamelde en vertaalde, Kwaidan (Koppernik), mag er ook zijn. Vaak ultrakorte, eeuwenoude vertellingen over, pakweg, een blinde voordrachtskunstenaar die nietsvermoedend voor een wel heel luguber publiek optreedt, en al doende zijn bijnaam ‘Hōichi de oorloze’ verdient; gezichtsloze fantomen en vleesetende goblins; of kersenbomen die ’s winters bloeien ter ere van een opofferingsgezinde ziel. Eng zijn ze zelden, wel poëtische, van informatieve noten en uitwijdingen voorziene inkijkjes in de Japanse folklore (en ziel).

(Dirk-Jan Arensman)

Rachel Kushner
Creation Lake

Dat Rachel Kushner een zwak heeft voor gevaarlijk levende lieden en briljante buitenbeentjes blijkt ook weer in haar vierde roman, de spionagekomedie Creation Lake (Atlas Contact). Want goed, haar vertelster ‘Sadie Smith’ is een cynisch ex-geheim agente die in opdracht van haar schimmige ‘contacten’ niet met de beste bedoelingen infiltreert in een (milieu)activistische commune in de Franse regio Guyenne. Maar zelfs Sadie raakt steeds meer in de ban van hun enigmatische goeroe, Bruno Lascombe. Een grotkluizenaar die de moderne kapitalistische samenleving afwijst en in lange, filosofische e-mails ondermeer verrassend overtuigend betoogt dat de Neanderthalers onderschatte lichtende voorbeelden waren. Met als gevolg een sluipende identiteitscrisis én een zwartkomische slapstickfinale waarin een hilarisch bijrolletje is weggelegd voor een fictieve evenknie van Michel Houellebecq.

(Dirk-Jan Arensman)

Kevin Barry
Het hart in de winter

In het Montana van 1891 wankelt ‘een klinkklare Ier’ voorbij. Het is Tom Rourke, drankorgel, opiumschuiver en schrijver van liefdesbrieven voor eenzame mijnwerkers die dat zelf niet kunnen maar wel graag ‘een wettig wijffie tussen de lakens’ willen. Zelf weet Tom nog niet dat de liefde net uit de trein is gestapt in de vorm van Polly, de niet bepaald maagdelijke postorderbruid van de godvrezende kapitein Harrington. In Het hart in de winter (Bezige Bij) stuurt Kevin Barry de dolverliefde Tom en Polly de winterse wildernis in, op de vlucht voor de sheriff en op zoek naar een beter leven. Het resultaat is een heerlijke roadtrip vol krankzinnige ontmoetingen en stilistisch vuurwerk van klinkklare Ier Barry.

(Katja de Bruin)

Eva Cukier
RuZland

Het correspondentschap in Rusland van slavist en journalist Eva Cukier had niet intensiever en enerverender kunnen verlopen. De roekeloze terugkeer naar Rusland van de in Duitsland van vergiftiging herstelde Navalny in 2021 vormde het begin, het eind zomer 2023 de schokkende opmars naar Moskou van Wagnerbaas Prigozjin. NRC haalde toen Cukier terug omdat het te gevaarlijk werd, nadat ze sinds februari 2022 op allerlei manieren vooral verslag had gedaan van de effecten van Poetins vernietigingsoorlog in Oekraïne, van de nauwelijks voorstelbare mate van repressie, desinformatie, oorlogspropaganda, machteloosheid, angst en fatalisme in afglijdend Rusland. RuZland (Prometheus) – de Z staat voor Poetins oorlog – kreeg de juiste ondertitel: Land in oorlog met zichzelf en de wereld.

(Maarten van Bracht)