Drie nieuwe boekentips: Alles wat ze dragen kon, Het schrijverskasteel & Vanaf vannacht slaap ik op het dak

Tiya Miles
Alles wat ze dragen kon

In 2007 werd op een Amerikaanse vlooienmarkt een katoenen zak gevonden waarop ene Ruth Middleton 86 jaar eerder een flard uit het slavernijverleden in borduurletters vereeuwigde. ‘Mijn overgrootmoeder Rose/moeder van Ashley gaf haar deze zak toen/ze op 9-jarige leeftijd in South Carolina werd verkocht/er zat een afgedragen jurk in 3 handenvol/pecannoten een vlecht van Roses haar. Vertelde haar/dat hij gevuld zou zijn met mijn Liefde altijd/ze heeft haar nooit meer teruggezien.’ In Alles wat ze dragen kon (Nijgh & Van Ditmar) reconstrueert Tiya Miles dat schrijnend alledaagse drama uit 1852 én de drie met Ashleys ‘noodpakket’ verbonden vrouwenlevens. Een virtuoos staaltje microgeschiedenis, waarin aan de hand van simpele, symbolische voorwerpen, archiefonderzoek en lotgenootgetuigenissen complete tijdperken tot leven komen.

(Dirk-Jan Arensman)

Uwe Neumahr
Het schrijverskasteel

Neurenberg, stad van de Rassenwetten en Rijkspartijdagen, gelegen in de Amerikaanse bezettingszone, met bovendien een nog intact gerechtsgebouw – logisch dat vanaf 1945 daar het baanbrekend gebleken oorlogstribunaal plaatsvond (al was ook sprake van ‘overwinnaarsjustitie’). Op het eerste, negen maanden durende proces tegen 21 nazi-kopstukken kwamen, naast honderden journalisten uit de hele wereld, ook een tiental schrijvers af. Ze werden ondergebracht in het kasteel van potlodenmagnaat Faber-Castell dat ook fungeerde als perscentrum. Hoe in die gespannen microkosmos namen als Erika Mann, Alfred Döblin, Rebecca West, Martha Gellhorn, John dos Passos, Willy Brandt, Erich Kästner en Wolfgang Hildesheimer het proces ervoeren en versloegen én met elkaar verkeerden (drank, relaties) beschrijft Uwe Neumahr boeiend en levendig in Het schrijverskasteel (Querido).

(Maarten van Bracht)

Jens Christian Grøndahl
Vanaf vannacht slaap ik op het dak

Hij is niet sprankelend, heeft weinig inlevingsvermogen en ook niet genoeg humor. Introvert, initiatiefloos, onattent. Nee, zelfkennis kan de verteller van Vanaf vannacht slaap ik op het dak (Meulenhoff) niet worden ontzegd. En dan is hij ook nog ongeneeslijk ziek. Jens Christian Grøndahl voert in zijn nieuwe roman een 62-jarige man op, die na de diagnose gescheiden is omdat zijn vrouw geen zin had om zijn verpleegster te worden. Maar dan ontmoet hij Anna, de vrouw met wie hij als twintiger in de wilde jaren zeventig een verhouding had. Haar huwelijk is gestrand nadat haar man schuldig bleek aan grensoverschrijdend gedrag. In zijn fijnzinnige, meanderende stijl brengt Grøndahl deze twee zestigers en hun mislukte huwelijken tot leven.

(Katja de Bruin)