De Amerikaanse thriller How to Blow Up a Pipeline doet precies wat de titel belooft: het laat zien waar je allemaal op moet letten als je een oliepijpleiding wil opblazen. We volgen acht jonge, onderling zeer verschillende klimaatactivisten die bij elkaar komen in een afgelegen huis in West-Texas en daar minutieus een aanslag voorbereiden op de pijpleidingen van een raffinaderij die de buurt onleefbaar maakt. Maar de film is veel meer dan dat. Tussen de voorbereidingen door laat regisseur Daniel Goldhaber ook regelmatig flarden uit de levens van de activisten zien om duidelijk te maken hoe boosheid, angst, verdriet, onmacht en wanhoop tot deze drastische actie hebben geleid.
How to Blow up a Pipeline draaide vorig jaar november op het Leiden International Film Festival (LIFF) en heeft sindsdien – mede dankzij alle recente acties van milieuactivistengroep Just Stop Oil – alleen maar aan urgentie gewonnen. De film is geregisseerd en mede geproduceerd door Daniel Goldhaber, die in 2018 de Netflixfilm Cam (over de duistere wereld van webcamgirls) maakte.
Tijdens het LIFF spraken we met hem.
How to Blow Up a Pipeline is een spannende film over een groep jonge klimaatactivisten. VPRO Cinema sprak met regisseur en producent Daniel Goldhaber. ‘Wat de personages doen zou ik zelf nooit durven.’
'We willen met de film vooral de menselijke kant van klimaatverandering en klimaatactivisme tonen'
Hoe is het idee voor de film ontstaan?
'Mijn beide ouders zijn klimaatwetenschappers, dus ik ben opgegroeid met het onderwerp klimaat en klimaatverandering. Ik kreeg samen met hoofdrolspeler, scenarist én producent Ariela Barer en scenarist Jordan Sjol het idee om een film te maken over deze thema's, maar we wisten niet precies hoe we dit moesten aanpakken. Op een dag drukte Jordan het boek How to Blow Up a Pipeline van Andreas Malm in mijn handen, een boek dat pleit voor sabotage als noodzakelijk onderdeel van klimaatactivisme. Toen ik dat las, kreeg ik het beeld in mijn hoofd van een groep jonge klimaatactivisten die een pijpleiding in de woestijn gaan opblazen. Dat hebben Ariela, Jordan en ik vervolgens verder uitgewerkt tot deze film. Maar ik zie onze film zeker niet als een een-op-een verfilming van het boek. Als regisseur maak ik namelijk films vanuit een bepaald idee. De ideeën over klimaatactivisme die in het boek van Malm beschreven worden, hebben we gebruikt voor de personages en het plot van de film.'
Welke films vormden een inspiratiebron voor jullie?
‘Films waar we tijdens het maakproces veel inspiratie uit haalden waren Ocean’s Eleven en A Man Escaped. We wilden een echte heistfilm maken over klimaatactivisten, waarbij ieder persoon zijn eigen taak heeft in het grotere plan. We hebben ook heel veel naar Reservoir Dogs gekeken. Die film vormde een belangrijke leidraad voor ons tijdens het maakproces. Vaak citeren we elementen uit die film wanneer de verschillende personages geïntroduceerd worden. Bovendien hanteren wij net als in Reservoir Dogs een niet-lineair plot. De titel How to Blow Up a Pipeline zegt eigenlijk al waar de film over gaat, de kijker weet dan dat er pijpleiding gaat ontploffen. Maar we willen niet alles in een keer aan de kijker geven. Zo ontstaat er een spanning gedurende de film, hou je de aandacht vast en komt het verhaal dat we willen vertellen over klimaatactivisme ook beter over bij de kijker.'
Hebben jullie als voorbereiding voor de film ook gepraat met klimaatactivisten?
‘Zeker. En ook met klimaatjournalisten. Wat betreft de vormen van protest verschilden de activisten onderling enorm van elkaar: van mild tot zeer extreem. Van mensen die een onlineblog hebben tot mensen die bedrijfsterreinen binnendringen. Maar we willen in de film geen oordeel vellen over deze activisten. Het gaat ons om hun verhaal en hun beweegredenen. Verder hebben we naar onze eigen ervaringen met klimaatverandering en klimaatactivisme gekeken. We werkten met een groep jonge mensen die zich allemaal goed realiseerden hoe groot de impact van klimaatverandering is. Zo groeide onze script consultant op in een dorp vlak bij een olieraffinaderij, waar een deel van de lokale bevolking gezondheidsklachten kreeg. Dit hebben we verwerkt in het verhaal van een personage. We willen vooral de menselijke kant van klimaatactivisme tonen. Dan begrijp je beter waarom iemand een activist wordt.’
Ben jij zelf een activist?
‘Nee, ik zie mijzelf totaal niet als een activist. Ik ben een lafaard, haha! Wat de personages in de film doen zou ik zelf nooit durven. Veel mensen denken inmiddels trouwens wel dat ik een activist ben, enkel en alleen omdat ik een film over activisme gemaakt heb. Regelmatig wordt gevraagd naar mijn mening over klimaatactivisten of hoe extreem hun acties volgens mij mogen zijn. Ik vind echter niet dat ik de aangewezen persoon ben om hierop te antwoorden. Ik ben vooral een verhalenverteller, iemand die iets over onze cultuur wil zeggen. Wat ik wel hoop is dat deze film een gesprek of een discussie losmaakt, zodat mensen zelf kunnen gaan bepalen hoever je als activist mag gaan om iets te veranderen.’
How to Blow Up a Pipeline
How to Blow Up a Pipeline draait vanaf 17 augustus in de bioscoop.