De zestien beste series van 2016

Heerlijk ouderwetse griezelserie over een klein, alledaags Amerikaans stadje dat wordt opgeschikt door de schokkende verdwijning van een twaalfjarig jochie en de mysterieuze verschijning van een kaalgeschoren meisje. Niet bijster origineel, maar door het nostalgische jaren tachtig-sausje en de liefdevolle knipogen naar o.a. Steven Spielberg en Stephen King groeide deze Netflix Original volledig terecht uit tot de verrassing van het jaar.

Detectives van wie werk en privé door elkaar lopen zijn er al zoveel: gelukkig weet Happy Valley zich te onderscheiden. Catherine is brigadier en heeft de verkrachter van haar inmiddels overleden dochter achter de tralies gezet, maar ze is nog niet van hem af. Grimmig, deprimerend en soms extreem gewelddadig, maar de doortastende Catherine maakt van Happy Valley een van de betere detectives van de laatste jaren.

Koningsdrama met allure, ambitie (zestig afleveringen moeten er komen) en een astronomisch budget maakt alle verwachtingen waar in de eerste reeks die kijkt als één lange arthousefilm dankzij het voortreffelijke script van Peter Morgan. Acteerkanon Claire Foy speelt de Britse vorstin Elizabeth II als de vrouw die een wereld afdwingt met slechts hier daar een kuchje. Indrukwekkend goed.

Misschien wel Nederlands beste serie, A’dam-E.V.A., wordt afgesloten met een waardig derde seizoen. Met een sterk script, gevatte dialogen, humor en intelligente verhaallijnen weet de serie elke week weer subtiel te raken. De levens van Adam en Eva worden afgewisseld met verhalen van doorsnee en minder doorsnee-Amsterdammers. En voor wie denkt dit trucje nu wel te kennen: al bij aflevering één zit je gewoon weer te janken.

Een morsdode Jon Snow weer levend gemaakt? Door rode priesteres Melisandre/Carice van Houten? Kom op zeg. Aan de andere kant zagen we met groot genot hoe de abjecte Ramsay Bolton door zijn eigen bloedhonden werd opgepeuzeld, hoe de herkomst van de kreet ‘Hodor!’ leidde tot een wereldwijde inventieve explosie van deurstopontwerpjes, en hoe die ondraaglijke Melisandre eindelijk de serie uitgaloppeerde. Op naar seizoen 7!

Voor de serie Trapped keerde de IJslandse filmregisseur Baltasar Kormákur (Everest, 2 Guns), terug naar zijn geboorteland. Met succes, want Trapped is Nordic noir van de bovenste plank. De serie volgt Andri, politiechef van het vissersdorpje Seydisfjördur. Op dezelfde dag dat een verminkt lijk aanspoelt, snijdt een hevige sneeuwstorm het dorp af van de buitenwereld en kan niemand er nog in of uit – ook de moordenaar niet.

Hoewel de momenteel immens populaire stand-up comedian Louis C.K. met het semi-autobiografische Louie al de vrije hand kreeg, besloot hij het met deze webserie nog radicaler aan te pakken. Hij schreef niet alleen zelf het script, maar regisseerde ook, speelde naast Steve Buscemi de hoofdrol en gaf daarna deze anti-Cheers in eigen beheer uit. Alleen al op ambitie verdient hij een plekje in deze lijst.

De beoogde opvolger van Game of Thrones heeft reuzenschoenen te vullen, maar doet dat met verve. Hoewel de vraag blijft hoe dit sciencefiction-westerndrama zich over meerdere seizoenen gaat handhaven, bulkt de eerste reeks in ieder geval van prachtige beelden en fijn acteerwerk. De scène in een van de eerste afleveringen waarin de zachtaardige robot Dolores ‘ik doe nog geen vlieg kwaad’ Abernathy juist dat doet, is bloedstollend en veelbelovend.

Narcos kent een hoog Tom & Jerry-gehalte. Die dekselse Pablo Escobar slaagt er toch maar mooi in om aflevering na aflevering uit handen van Pena en Murphy te blijven. Dat kost de nodige koppen, er vloeit nogal wat bloed door de straten van Bogota. Als tegenwicht zijn er de spanningen binnen het gezin Escobar, dat steeds meer te lijden heeft onder de activiteiten van papa Pablo.

Drie tijdlijnen, een vermist meisje dat toch niet vermist is, doodgaat, toch niet dood is, maar wel weer vermist is: het tweede seizoen van thrillerdrama The Missing klinkt heel verwarrend, maar dat valt eigenlijk wel mee. Wie er eenmaal aan begint, kan niet stoppen met kijken. The Missing is complex, gaat over rouw, schuld en trouw, maar is in the end gewoon retespannend.

In Atlanta probeert de jonge gescheiden vader Earnest ‘Earn’ Marks een inkomen bij elkaar te scharrelen als manager van marginale rapper Paper Boi. Bedenker en hoofdrolspeler van Atlanta is Donald Glover, die comedyfijnproevers kennen als Troy uit de serie Community (2009-2014) en hiphopfijnproevers als rapper Childish Gambino. Schurende akward comedy in de school van Louis C.K., briljant in beeld gebracht door o.a. videoclipregisseur Hiro Murai.

Deprimerender dan Tony Soprano, destructiever dan Don Draper, narcistischer dan Walter White: er is momenteel geen tragischer en meelijwekkender figuur op televisie te vinden dan BoJack Horseman. Inderdaad, een pratend paard. Maar laat dat u niet weerhouden om deze duister-komische serie, waarin Hollywood behendig wordt gefileerd en welke vol zit met visuele kunstjes en woordgrappen, eens uit te proberen.

De dagelijkse live-uitzendingen van de rechtszaak tegen O.J. Simpson, de Amerikaanse football-ster die uiteindelijk wegkwam met dubbele moord, waren in 1995 al een nagelbijtend spannende televisiesoap. Nu meticuleus nagespeeld, en nog steeds fascinerend, met Cuba Gooding Jr. (O.J.), Sarah Paulson (aanklager Marcia Clark), David Schwimmer (advocaat Robert Kardashian) en John Travolta (advocaat Robert Shapiro) in glansrollen. Van de makers van American Horror Story.

De beschrijving ‘adembenemend’ mag een beetje wrang zijn in de context van dit seizoen – no spoilers, maar pak de zakdoekjes er maar vast bij – toepasselijk is hij wel. Het gevangenisdrama steeg dit jaar boven zichzelf uit, met een actuele verhaallijn die inhaakte op de Black Lives Matter-beweging en daarbij nog eens duidelijk maakte dat je ook een veroordeelde crimineel niet al haar rechten af kunt nemen.

De hoofdrol was aanvankelijk toebedacht aan James Gandolfini. Toen die onverwacht overleed, werd het Robert De Niro, maar die stapte ook uit: scheduling conflicts. Eind goed, al goed: John Turturro schittert in The Night Of als de levensmoeie advocaat Stone. We volgen hem en zijn van moord verdachte cliënt op een bizarre en somber stemmende tocht door het Amerikaanse strafrechtsysteem.

De horror in scifi-serie Black Mirror zit hem niet in enge technologische ontwikkelingen, maar in wat die technologieën over de mens zeggen. Met de overstap van het Britse Channel 4 naar Netflix heeft bedenker Charlie Brooker meer geld en middelen en dat resulteerde in het beste én hoopvolste seizoen tot nu toe. Zien we hier en daar nou zelfs een happy end?