Straatkunstenaar Judith de Leeuw staat wereldwijd bekend om haar muurschilderingen. In JDL – Behind the Wall is ze aan het werk in Zuid-Italië.

Als je het Amsterdam van nu vergelijkt met het Amsterdam van veertig jaar geleden, zal je in ieder geval één ding opvallen: er is tegenwoordig veel minder graffiti te zien op straat. De gemeente treedt veel sneller op om tags en pieces weg te halen. De een is er blij mee dat de straten schoner zijn, de ander vindt het een gemis dat alles volgens de regels moet. Niet dat er helemaal geen straatkunst meer te zien is, maar de werken die je ziet zijn er veelal met een vergunning gemaakt.

Judith de Leeuw brak in 2016 door met een illegaal gezette, realistische zwart-witschildering van Amy Winehouse op de hoek van de Vijzelgracht en de Fokke Simonzstraat in Amsterdam. Nog steeds werkt ze veel met grijstinten en zijn op haar kunstwerken realistisch weergegeven mensen te zien. In vaak zwierige, dramatische poses verbeelden ze sociaal-maatschappelijke kwesties.

Haar straatkunst prijkt nu op muren in talloze landen; gemeenten en pandeigenaren vragen haar veelvuldig gebouwen te verrijken met haar signatuur. In de Close up-documentaire JDL – Behind the Wall volgt regisseur Deborah Faraone Mennella de straatkunstenaar.

Judith de Leeuw

De Leeuw blijkt een ambitieuze jonge vrouw die voldoening haalt uit hard werken. Ze vertelt over haar jeugd, haar tijd in een gesloten inrichting en haar vader die ze verloor aan kanker. Ondertussen zien we hoe ze een van haar werken aanbrengt op een muur van een flatgebouw in een achterstandswijk in Zuid-Italië. Veel bewoners daar hebben, door de vervuilende industrie in de buurt, ook familieleden verloren aan kanker. De Leeuw probeert hen een hart onder de riem te steken met een schildering van een jonge vrouw die liefdevol wordt omarmd.

Door haar aan het werk te zien wordt duidelijk hoe intensief en tijdrovend het zetten van zo’n schildering is. En dat dit werk illegaal uitvoeren onmogelijk is; als je zo’n twee weken bezig bent met één grote muur in de openbare ruimte, is het erg lastig dat clandestien te doen.

Toch begeeft ook De Leeuw zich af en toe op het illegale pad. Enkele maanden geleden onthulde ze een nieuw werk op precies dezelfde plek als waar haar Amy Winehouse-schildering stond. Die werd toentertijd weggehaald, waarop de buurtbewoners aangaven graag een nieuw kunstwerk op de muur te zien, maar de gemeente gaf geen vergunning. De Leeuws oplossing? Werk maken dat er wel in één nacht op kon worden gezet.

Ze maakte gebruik van een nieuwe techniek waarbij ze de schildering eerst op een hele grote sticker maakte. Die sticker is op de gevel geplakt en kan ook makkelijk worden verwijderd. Daar zal de gemeente waarschijnlijk blij mee zijn, maar buurtbewoners en toevallige passanten zullen het vast een gemis vinden als de muur weer saai en monotoon grijs is.

Close up: JDL – Behind the Wall

woensdag 17 januari

NPO 2 20.25-21.20

de nieuwste documentairetips in je mailbox?