In de documentaire Nazaten duikt Frans Bromet dieper dan ooit in zijn familiegeschiedenis vol tegenstrijdigheden.

Door de jaren heen heeft documentairemaker Frans Bromet in zijn werk al heel wat inkijkjes gegeven in zijn privéleven. Uit meerdere films kennen we zijn gezin, zijn woonplaats Ilpendam en de (deels) Joodse familie waarin hij opgroeide. We weten dat hij zich zorgen maakt over de stijgende zeespiegel (Het water komt, 2006), dat hij zichzelf soms te zwaar vindt (Overtollig vet, 2012), en dat hij zich kan opwinden over de cultuur van graaiers en managers (Alles van waarde, 2013). Ook doet hij bepaald niet geheimzinnig over zijn voorliefde voor conflictsituaties, die hij als interviewer graag nog een beetje opstookt – zie de legendarische serie Buren (1991-1999), een soort De Rijdende Rechter avant la lettre. Ooit bekende hij aan een journalist  dat hij zelf ook al tientallen jaren overhoop lag met zijn buren, aan beide kanten zelfs. Zit het zoeken naar confrontaties hem in het bloed? Die vraag staat centraal in de docu Welkom thuis (2015), waarin hij een oude familievete onderzoekt over de moeder aller conflicten: de kwestie Israël-Palestina.

Inmiddels is Frans Bromet al tachtig, maar zijn werklust wordt er schijnbaar niet minder op. Toen hij vorig jaar moest revalideren na een hersenbloeding kwam daar meteen een film uit voort (Mijn nieuwe vrienden van afdeling drie), en nu, nog geen halfjaar later, staat de volgende alweer klaar: Nazaten. Waarin hij opnieuw zijn familiegeschiedenis induikt, dieper dan ooit deze keer.

Directe aanleiding voor de film is een praatje dat Bromet maakt met zijn nieuwe postbode. Deze Brian vertelt dat de naam Bromet in zijn geboorteland Suriname veel voorkomt, waarop de regisseur geïntrigeerd op onderzoek uit gaat. In Paramaribo ontdekt hij de beroemde ‘schoenenfabriek van Bromet’. En in een dorp in het binnenland verklaart een Milton Bromet dat hij en Frans beslist familie zijn, ook al hebben ze verschillende huidskleuren. Milton zet Frans op het spoor van hun gezamenlijke voorvader Hermanus Bromet, een witte, Joodse Nederlander uit de achttiende eeuw. Als progressieve politicus die streed voor de rechten van Joden lijkt Hermanus een verwant om trots op te zijn. Maar dat valt tegen: in Suriname bleek hij vooral actief als slavenhandelaar.

Wat moet Frans met die kennis? Valt hem als verre afstammeling nog iets te verwijten van alles wat Hermanus heeft uitgespookt? Volgens postbode Brian wel: zowel schuld als slachtofferschap nestelen zich volgens hem in het dna. Andere Surinamers die aan het woord komen, denken daar weer milder over. En hoe kijken de gekleurde Bromets eigenlijk naar hun gemengde voorgeslacht? Lastige vragen, die leiden tot persoonlijke, soms pijnlijke gesprekken. Precies het soort waar Bromet wel raad mee weet.

Nazaten

donderdag 13 februari

NPO 2 22.20-23.20

de nieuwste documentairetips in je mailbox?