Er gaan weken voorbij dat we niet aan zeecontainers denken. Totdat er iets misgaat, zoals twee jaar geleden. Toen kwam de Ever Given vast te liggen in het Suezkanaal, met een wereldwijde logistieke ramp tot gevolg. Er ontstond een grote schepenfile, talloze spullen kwamen te laat op hun bestemming aan, de schade liep in de honderden miljoenen. Ineens stonden we stil bij de varende flatgebouwen die ervoor zorgen dat onze economie draaiende blijft.
Maaike Goslinga, geboren en getogen vlakbij de haven van Rotterdam, had altijd al een fascinatie voor containerschepen. Ze besefte dat dit het moment was dat ze bij haar werkgever De Correspondent kon pitchen dat ze uitgebreid onderzoek wilde doen naar de internationale containervaart. Negentig procent van onze spullen komt namelijk uit een container. Nadat ze dit ongelofelijke feitje met haar collega Maite Vermeulen had gedeeld, was zij ook om en samen gingen ze aan de slag. Er volgde een serie artikelen en, precies twee jaar na de blokkade in het Suezkanaal, een vierdelige podcast met de uitstekende titel Containerbegrip.
Er is veel informatie, maar gelukkig komt die tot ons in de vorm van fijn reportagemateriaal. Goslinga en Vermeulen maken een tour door de haven van Rotterdam en het lukt ze uiteindelijk ook op een echt schip terecht te komen en met de bemanning te spreken. Zeelui zijn soms acht maanden per jaar van huis en reizen de hele wereld over, maar zetten zelden een voet aan de wal.
De podcastmakers maken overtuigend duidelijk wat een enorme machtsfactor de container is. The Economist rekende uit dat de container een grotere drijfveer van de globalisering is geweest dan alle handelsverdragen van de afgelopen vijftig jaar bij elkaar. De bouwsteen van de moderne wereld, zegt Vermeulen in de podcast. En dat kunnen we letterlijk nemen, want de hele wereldwijde infrastructuur is op het standaardcontainerformaat afgestemd. Drie allianties van rederijen hebben samen 90 procent van de markt in handen en die rederijen concurreren met elkaar door steeds grotere schepen te bouwen. Dat lijkt efficiënt, maar het levert ook problemen op, zoals we in het Suezkanaal gezien hebben. En dan is er natuurlijk nog de duurzaamheidskwestie, want de vervuilende schepen vervoeren nog steeds voornamelijk lucht.