‘Iedereen had een mening over de Maccabi-rellen, terwijl weinig mensen een idee hadden van wat er daadwerkelijk is gebeurd.’ Net zoals vele anderen had documentairemaker Irene Houthuijs op 7 en 8 november nauwgezet het nieuws gevolgd over de rellen rond de voetbalwedstrijd Ajax-Maccabi. Meerdere Maccabi-supporters werden na afloop aangevallen in de stad. Volgens sommigen was er sprake van een Jodenjacht, anderen vonden de Maccabi-supporters het grootste gevaar – er zijn beelden dat Maccabi-fans in de stad vernielingen aanrichtten. Algauw werden zeven mensen die een rol hadden gespeeld tijdens de rellen opgepakt; in december verschenen zij voor de rechter.
Over de rechtbank heeft Houthuijs meerdere film- en audiodocumentaires gemaakt; wat daarbinnen gebeurt, is volgens haar een duidelijke weerspiegeling is van de maatschappij. Nu was ze benieuwd hoe de zittingen met deze zeven verdachten zouden verlopen, ze nam daarom samen met collega Joost Wilgenhof twee dagen lang alles in de rechtszaal op: de pleidooien van advocaten en requisitoirs van het Openbaar Ministerie, de woorden van de verdachten zelf en uiteraard ook van de rechter. In de audiodocumentaire Storm in de rechtbank volgen we drie van de zeven zaken.
‘In rechtbanken worden kale feiten gepresenteerd, maar het gaat erom hoe iedereen diezelfde feiten interpreteert,’ zegt Houthuijs. Vooral zo’n zaak die veel losmaakt in de samenleving vindt ze interessant. Zo heerste het idee dat de verdachten allemaal Marokkaanse jongens uit Amsterdam-West zouden zijn. Houthuijs: ‘Geen van hen bleek uit dat stadsdeel te komen. En er zaten ook mensen tussen met bijvoorbeeld een Turks-Koerdische of een Nederlandse achtergrond.’
Ook was het beeld ontstaan dat de verdachten op Jodenjacht waren, en voordat de rechtszaken aanvingen had de hoofdofficier van justitie gezegd dat er sprake was van antisemitisme. Tijdens de zittingen eiste het OM hoge straffen hiervoor, terwijl de advocaten hun cliënten verdedigden door te stellen dat ze het niet op Joden hadden gemunt, maar alleen op Maccabi-supporters. Wat de verdachten zelf over deze kwestie te zeggen hebben horen we in de documentaire: hebben ze daadwerkelijk iets tegen Joden?
Houthuijs hoopt dat de audiodocumentaire kan bijdragen aan het scheiden van feiten en over elkaar heen buitelende meningen. Ze is blij met al het materiaal dat ze heeft verzameld. ‘Vooral de verhoren zijn spannend.’