Vier nieuwe boekentips: Achter de Muur, Pestbloemen & Een lange zomer Vrienden

Katja Hoyer
Achter de Muur

Geen Marshallhulp, industrie en grondstoffen, leeggeroofd én herstelbetalingen, aan Moskou horige leiders – op achterstand begonnen kon het ‘andere Duitsland’ achteraf bezien ook nooit het betere worden. In Achter de Muur (Querido Facto), een geschiedenis van de DDR (1949-1990), betoogt Katja Hoyer dat het ‘reëel existerende socialisme’ meer voorstelde dan grauwe dictatuur vanuit westers perspectief. De Oost-Duitsers konden op basis van gelijke kansen voor iedereen, ondanks evidente beperkingen en tekorten, toch vier decennia lang een relatief vreedzaam leiden, zo moet uit de biografieën van diverse DDR-burgers blijken die deze gemengd ontvangen geschiedschrijving aangenaam verlevendigen. Hoyer (1985) zelf, vader luchtmachtofficier in de DDR, moeder geschiedenisdocent, studeerde in Jena en is sinds 2011 journalist en docent in Londen.

(Maarten van Bracht)

Mats Strandberg
Pestbloemen

Lang lijkt Pestbloemen (Blauw Gras) van de Zweedse horrorschrijver Mats Strandberg vooral een historische jeugdroman met een fijn gebroeders Grimmige sprookjessfeer. Het is 1710 wanneer de moeder van Magdalena (15) en Ebba (5) in Stockholm aan de builenpest bezwijkt, en zij naar het ‘veilige’ kasteel Svartdamm van hun tante Katarina worden gestuurd, weduwe van baron Isencrantz. Maar de barones blijkt de kille, christelijke hel en verdoemenis predikende tweelingzus van hun moeder, die ze haat, en ‘hoerenkind’ Magdalena nog meer. Verlichting in het leven met deze heks biedt dier goedaardige stiefzoon, Axel. Maar waarom mocht Magdalena die eigenlijk nooit ontmoeten? En waarom raakt die olm op het kerkhof nooit zijn bloedrode bladeren kwijt? In de klassieke gothic-finale wordt alles onthuld.

(Dirk-Jan Arensman)

Jane Gardam
Een lange zomer

Zeventien zijn ze, de drie meisjes die na de zomer van 1946 dankzij een beurs gaan studeren: extraverte Hetty, die gek wordt van haar overbezorgde moeder, onafhankelijke Una, wier vader na WOI van een klif sprong, en stille Lieselotte, die zowel Duits als Joods is en met het Kindertransport naar Engeland kwam. Laat het maar aan Jane Gardam over om die naoorlogse sfeer van verwachting en verdriet prachtig op te tekenen. Hetty heeft ‘een heerlijke oorlog’ gehad, Una scheert op haar fiets ‘als een libelle over het oppervlak van de lichte wereld’ en Lieselotte wordt door het geluid van brekend glas teruggevoerd naar de Kristallnacht. In Een lange zomer (Cossee) bereidt dit drietal zich voor op hun nieuwe leven. 

(Katja de Bruin)

Hisham Matar
Vrienden

Een verdwenen dissidente vader zoals die van Hisham Matar zelf speelt voor het eerst géén rol in zijn derde roman, maar ook in Vrienden (Meulenhoff) is de gruwelschaduw van de Libische dictator Muammar Khadaffi nooit ver weg. In april 1984 demonstreren Khaled en Mustafa voor de Libische ambassade in Londen wanneer met een machinegeweer op de menigte wordt geschoten. Die schokkende gebeurtenis veroordeelt hen tot het ballingschap, dat ze delen met schrijver Hosam. Als dertig jaar later de Arabische Lente aanbreekt, moet het trio kiezen: terugkeren en deelnemen aan de volksopstand, of blijven? Tijdens een nachtelijke wandeling anno 2016 kijkt Khaled terug op hun verleden. Een roman over de getijdenstromen van de geschiedenis én de eb- en vloedbewegingen binnen troostrijke vriendschappen.

(Dirk-Jan Arensman)