Dat we voor een filmbeleving het werkwoord ‘kijken’ gebruiken, is eigenlijk misplaatst. Een film beleef je immers met je ogen én oren. En terwijl het geluid net zo belangrijk is als het beeld – en soms zelfs belangrijker – weten de meeste filmliefhebbers waarschijnlijk meer over cinematografie dan over geluidsontwerp. Met de documentaire Making Waves: The Art of Cinematic Sound (2019) brengt Midge Costin een krachtige ode aan een onzichtbare kunstvorm.
Costin werkte als sound editor mee aan succesvolle films zoals Armageddon (1998) en is hoogleraar in haar vakgebied aan de University of Southern California. Haar regiedebuut duikt de Amerikaanse filmgeschiedenis in en volgt de technologische ontwikkeling van filmgeluid, gecombineerd met interviews met grote namen als George Lucas, Sofia Coppola, David Lynch, Steven Spielberg en Barbra Streisand. Maar de echte sterren van Making Waves, dat zijn de relatief onbekende geluidspioniers. Bijvoorbeeld Murray Spivack, die voor het geluidsontwerp van King Kong (1933) dierengebrul opnam en achterstevoren afspeelde. Of Walter Murch, die als ‘geluidsregisseur’ twee jaar lang werkte aan het editen en mixen van de soundtrack van Francis Ford Coppola’s Apocalypse Now (1979). Die film is bovendien een belangrijke mijlpaal op het gebied van filmgeluid: elke geluidslaag had voor het eerst een eigen sound editor, vergelijkbaar met hoe de instrumenten in een orkest worden bespeeld. Het is indrukwekkend hoeveel informatie Costin in anderhalf uur weet te stoppen, zonder dat het te technisch of academisch wordt.
Making Waves is een hartstochtelijk vertelde filmgeschiedenisles over de kracht van geluid en de uitgebalanceerde dans tussen de verschillende geluidscomponenten en een aanrader voor elke cinefiel. Zet na afloop vooral je favoriete filmklassieker weer eens op. Spits je oren en luister goed. Wedden dat je nieuwe dingen hoort?