De moord op de Zweedse premier Olof Palme op 27 februari 1986 in Stockholm geldt bijna veertig jaar na dato nog altijd als een van de spraakmakendste moordzaken van de vorige eeuw. Na een bioscoopbezoek met zijn vrouw werd de premier in zijn rug geschoten door een onbekende schutter. De politie en het Openbaar Ministerie kregen de waarheid nooit boven tafel, totdat er in 2020 een vermoedelijke dader werd aangewezen: een grafisch ontwerper die twintig jaar eerder zelfmoord pleegde.
Veel Zweden namen geen genoegen met die uitkomst, omdat de moord al decennialang voer is voor allerlei complottheorieën. Een opvallende stem die zich jarenlang vastbeet in het onderzoek was schrijver Stieg Larsson, de populaire misdaadschrijver die wereldwijd succes had met zijn Millennium-trilogie. Larsson overleed in 2004, maar verzamelde bij leven archiefdozen vol met informatie over de zaak-Palme. Zijn bevindingen werden in 2018 opgetekend door de Zweedse ex-diplomaat en journalist Jan Stocklassa in het boek Stieg Larssons erfenis.
Dat boek vormt ook het uitgangspunt voor The Man Who Played With Fire, een vierdelige documentaireserie van Discovery+, waarin Stocklassa de obsessieve zoektocht van Larsson voortzet. Hij is naar eigen zeggen ‘besmet’ geraakt met het ‘Palme-virus’, en heeft zich daarom als amateurdetective vastgebeten in de zaak. Daarbij poogt Stocklasse onder meer aan te tonen dat de moord weleens politiek gemotiveerd zou kunnen zijn, omdat Palme zich met zijn progressieve houding niet bepaald populair maakte. Hij sprak zich bijvoorbeeld fel uit tegen het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime, pleitte voor minder kernwapens, en uitte kritiek op de Vietnamoorlog.
Met zoveel machtige vijanden, móest er volgens amateurdetectives als Larsson en Stocklassa wel meer aan de hand zijn. Dat leidt vooral in de eerste twee afleveringen tot een spannende zoektocht met genoeg interessante plotwendingen, maar een écht belangrijke onthulling blijft – zoals zo vaak in het true crime-genre – uiteindelijk uit. Het blijft in deze vier uur vooral bij speculaties, zonder dat er gegrond bewijs wordt gepresenteerd. De documentaireserie biedt bij vlagen een interessant inkijkje in de moordzaak, maar is toch vooral frustrerend speculatief.
Het zal de amateurdetectives een zorg zijn. Het Zweedse OM sloot de zaak in 2020, maar Stocklassa en consorten blijven vermoedelijk de rest van hun levens wroeten, peinzen en speculeren. Resultaat of niet: een virus raak je nu eenmaal niet zomaar kwijt.