Filmmaker Loretta van der Horst reed mee met de grenspolitie in het zuiden van de VS.

‘Here in the valley, we Mexicans are the police, but we’re also the policed.’ De documentaire The Border Crossed Us laat het levensgevaarlijke en ethisch ingewikkelde werk zien van drie grenspolitiemensen in La Joya, een klein Texaans stadje dat grenst aan Mexico. Om de VS te bereiken, steken Mexicaanse migranten eerst de Rio Grande over, de rivier die sinds 1848 de grens bepaalt – La Joya was ooit deel van Mexico.

Een netwerk van opdrachtgevers, tussenpersonen en chauffeurs (ofwel: smokkelkartels) verdient grof geld aan wanhopige Mexicanen die verlangen naar een beter leven over de grens. Voortdurend patrouilleert de grenspolitie dit gebied. Niet alleen om ‘illegalen’ te betrappen, maar vooral om het kartel – de grote jongens die SUV’s rijden en Burberry-kleding dragen – bij de lurven te kunnen vatten.                                                  

De Nederlands-Puertoricaanse regisseur Loretta van der Horst reikt ons een uniform aan en zet ons op de passagiersstoel bij haar drie hoofdpersonen: we achtervolgen smokkelaars, vallen huizen binnen, arresteren, zien hoe een stevige achtervolging eindigt in brokstukken en we maken zelfs een ongeluk van een van de agenten mee. 

Deze rauwe, spannende scènes onderstrepen de vraag hoe je in godsnaam omgaat met alle riskante en morele uitdagingen van dit werk. Hoe verenig je je roots en eigen uitgekomen dromen, zoals het worden van een Amerikaanse burger en politieagent, met de dromen van andere Mexicaanse migranten? Wat weegt zwaarder, het correct uitoefenen van je werk, de wet, of de toekomst van een migrant? In hoeverre ben je bereid je eigen leven op het spel te zetten? Het is knap hoe Van der Horst de kwetsbaarheden van deze gepantserde politiemensen naar de oppervlakte weet te brengen.

De agenten doen hun uiterste best, en zetten zich hardnekkig over hun eigen worstelingen heen. Maar hun inspanningen maken, zo blijkt later, weinig uit: smokkelaars worden nauwelijks bestraft en kunnen dus na het uitzitten van hun korte straf direct weer aan de slag – met dezelfde migranten die zijn teruggestuurd. Dat is misschien wel de grootste tragiek

2Doc: The Border Crossed Us

donderdag 19 september

NPO 2 22.20-23.20

de nieuwste documentairetips in je mailbox?