In verslavend spannende scifi-serie The Power staan man-vrouwverhoudingen op scherp

Twee scouts waren al maanden bezig om in de buurt van Savannah locaties te zoeken voor The Power, maar net toen regisseur Reed Morano op het punt stond zelf naar Georgia af te reizen, ondertekende gouverneur Brian Kemp de omstreden ‘heartbeat’-wet, die abortus verbiedt. Morano twijfelde geen moment en liet weten dat The Power niet in Georgia zou worden opgenomen.

Wie het verhaal van The Power kent, zal niet gek opkijken van dit besluit. Het boek van Naomi Alderman draait om het idee dat vrouwen dankzij een mysterieuze elektriserende gave wereldwijd de macht overnemen en mannen reduceren tot zwakke broeders. Toen deze dystopische pageturner in 2016 verscheen, stond al vast dat er vroeg of laat een serie zou volgen. Het verhaal is er geknipt voor. Die serie is er nu, met enige covidvertraging, want dit is een ambitieuze productie waarvoor in verschillende werelddelen werd gedraaid. Dat kon ook moeilijk anders, want Naomi Alderman troonde de lezer in haar boek al mee van Londen naar Lagos en van Delhi naar Moldavië. Direct na verschijning ontbrandde de strijd om de filmrechten. Alderman kon kiezen uit elf aanbiedingen en zei te hopen op vijf of zes seizoenen. Of die er werkelijk gaan komen is nog niet zeker, maar de eerste negen afleveringen zijn in elk geval gemaakt, en wel door een volledig vrouwelijk team. Producent, uitvoerend producent, regisseurs en schrijvers, onder leiding van Alderman zelf – allemaal zijn ze vrouw en dat is tamelijk uniek.

The Power begint met een wereldwijde golf van meisjes van een jaar of vijftien die dankzij een nieuw orgaan plotseling in staat blijken met hun vingers elektriciteit op te wekken. Of, zoals het op de achterflap van het boek lekker subtiel wordt samengevat, ‘met de minste vingerbeweging folterende pijnen kunnen veroorzaken en zelfs doden’. Vier hoofdpersonen vertellen samen het verhaal: Roxy (Ria Zmitrowicz), de vuilbekkende, buitenechtelijke dochter van een Londense crimineel, voelt die tinteling in haar vingers voor het eerst als haar moeder voor haar ogen wordt afgetuigd door twee gangsters. Allie (Halle Bush) wordt in Alabama misbruikt door haar vrome pleegvader en ervaart haar nieuw verworven vaardigheid als een godsgeschenk. Tunde (Toheeb Jimoh), een jonge Nigeriaanse journalist, post als eerste een video waarop vrouwen hun vingers vrolijk laten knetteren. Dat filmpje gaat de wereld over en bereikt zo Margot (Toni Collette), die burgemeester van Seattle is en zelf een dochter van vijftien heeft. Zij ziet hoe mannelijke politici proberen dit verontrustende verschijnsel de kop in te drukken door meisjes desnoods vast te binden. Alles om de orde te bewaren.

Maar met die orde is het snel gedaan, want binnen de kortste keren hebben niet alleen meisjes het in hun vingers, maar ook volwassen vrouwen. Het zwakke geslacht is nu het sterkst, met alle gevolgen van dien. Jongens durven niet langer alleen over straat en politieke leiders gebruiken grof geweld om al die ontketende vrouwen terug in hun hok te drijven.

Hoe ziet zo’n wereld waarin de machtsverhoudingen radicaal zijn omgedraaid eruit? Dat is het gedachtenexperiment dat The Power zo boeiend maakt. Sommige kijkers zullen het angstaanjagend vinden, andere worden misschien overmand door primitieve gevoelens van wraak en gerechtigheid, want deze fantasie schenkt een nauwelijks te onderdrukken bevrediging. Maar zo eendimensionaal is The Power niet. Net als haar mentor Margaret Atwood, die met The Handmaid’s Tale eveneens een dystopisch universum schiep waarin de man-vrouwverhoudingen op scherp worden gezet, onderzoekt Alderman of de wereld nu zo veel beter af is als vrouwen het voor het zeggen krijgen.

Ze doet dat vanuit verschillende perspectieven: die van de georganiseerde misdaad, die al snel munt weet te slaan uit de nieuwe sociale verhoudingen. Maar ook vanuit religieus oogpunt is deze omwenteling interessant. De misbruikte Allie schuift Jezus rigoureus terzijde en ontpopt zich tot een spiritueel leider die zich door een vrouwelijk godsbeeld laat inspireren. Margot ziet hoe de gevestigde politieke orde er alles aan doet zich een weg uit deze crisis te mansplainen. En dan hebben we de knappe journalist Tunde nog, die het beste met al die boze meisjes voorheeft, maar desondanks zelf ervaart hoe het is om een seksuele prooi te zijn.

The Power barst uit zijn voegen van ambitie en overtuigingsdrang. Het ene moment bevinden we ons in Riyad, Saoedi-Arabië, waar gesluierde maar mondige meisjes uitleggen dat ze ondanks de restricties van hun land houden en heus niet allemaal willen ontsnappen naar het vrije Westen. Een ander lijntje voert je naar een fictieve Balkanstaat die gemodelleerd is naar Moldavië, een land waar vrouwen als slachtvee worden verhandeld door de seksindustrie. De puberzoon van Margot kijkt naar filmpjes van een Andrew Tate-achtige goeroe, terwijl zijn geëmancipeerde vader ondertussen rondsjouwt met de wasmand. En in het klooster waar Allie belandt, wordt ze opgevangen door een lieve trans non. Tel daarbij op de verwijzingen naar de opstand in Iran en de manier waarop jonge Oost-Europese turnsters worden misbruikt en je vraagt je af hoeveel wereldleed je in één serie kunt persen. Meer dan je denkt, zo blijkt, want The Power is ondanks deze overdaad verslavend spannend en origineel.

Alderman verheugt zich al op de discussie die de serie zal losmaken. Zij is ervan overtuigd dat zij en haar collega’s iets revolutionairs hebben gemaakt. Actrice Toni Collette, die de rol van Margot met verve speelt, zei in een interview dat ze ook in het echte leven maar wat graag die elektriserende gave zou willen bezitten. Wie de serie heeft gezien, begrijpt heel goed waarom.