In januari 2020 kreeg Frédérique (64) te horen dat ze darmkanker had. Ze moest meteen bestraald worden en kreeg chemo. Die ingrijpende gebeurtenis zette haar aan het denken, vertelt ze fotograaf en filmmaker Prins de Vos in diens korte documentaire On Hold (Omrop Fryslân). ‘Ik dacht: wat moet ik met mijn leven?’ zegt ze. ‘Misschien is het nu wel bijna voorbij. En ik heb nooit gedaan wat ik wilde.’
Wanneer De Vos Frédérique ontmoet is ze gelukkig helemaal van haar kanker genezen. Maar inmiddels staat ze wel al bijna 36 weken op de wachtlijst voor transgenderzorg. Frédérique is daarmee één van de zevenduizend Nederlanders met genderdysforie die in 2023 op genderbevestigende zorg wachtten. Gemiddeld wachten Nederlandse trans personen of non-binaire personen bijna twee jaar op een eerste intakegesprek. Daarna kan bij elkaar tot nog tot wel acht jaar aan wachttijd volgen.
Het is een periode waarin je leven ‘on hold’ staat, weet ook De Vos zelf. ‘Het kan een ware kwelling zijn,’ schrijft die op diens website. Volgens brancheorganisatie Zorgverzekeraars Nederland zou een wachttijd van maximaal vier weken aanvaardbaar zijn bij de genderpoli. Hoe langer de wachttijd oploopt, hoe groter het risico op suïcide, depressie en zelfmedicatie.
‘Ik ben hele leven lang zoekende geweest,’ zegt Frédérique terwijl De Vos haar fotografeert. ‘Dan loop ik in de winter in het donker over straat en dan denk ik: waarom loop ik hier niet met een partner? Ik heb mijn hele leven een eenpersoonsbed gehad. Ik heb nog nooit een bed met iemand gedeeld.’
In On Hold gaat De Vos in gesprek met de mensen die die portretteerde voor diens gelijknamige fotografieproject. On Hold ging begin oktober in première op filmfestival Plons.