Na de vuistdikke biografie van Jaap Cohen is er nu een prachtig vierluik van David de Jongh over de onnavolgbare filmmaker, columnist én lastpak Theo van Gogh.

De vierdelige documentaire Theo van Gogh: de hunkering begint bij het einde. Zijn dood. Die bezingt hij eerst zelf in een volle televisiestudio terwijl een harpiste ‘Stairway to heaven’ tokkelt.

‘Als ik naar méééézelf kijk, was ik toch het liefst een lijk. Ik ben áááállang dood, maar iemand is vergeten me te vertellen, waarom ik niets meer voel.’

Daarna begint het publiek te joelen, denk je nog heel even ach die gekke Theo, maar dan volgt een fragment van een extra uitzending van het NOS Journaal van dinsdagochtend 2 november 2004. Daarin doet verslaggever Martijn Bink vanaf plaats delict onder voorbehoud kond van de moordaanslag. ‘Het sterke gerucht doet hier de ronde dat het om de cineast Theo van Gogh gaat. Als hij het is, dan mag gevreesd worden dat hij het niet heeft overleefd want ik sta op zo’n tweehonderd meter van de plek waar iemand al een uur onder een wit laken ligt.’ Het gerucht klopte en Van Gogh zou er nog uren blijven liggen. Beestachtig vermoord door een radicale moslim met lange tenen.

Theo van Gogh

Het is een ijzersterk begin van een prachtige serie van regisseur David de Jongh over drijfveren, leven en werk van Van Gogh. Die maakte hij in samenwerking met Jaap Cohen van wie eerder dit jaar de al even indrukwekkende dikke biografie De bolle Gogh verscheen. In een meesterlijk montage brengt De Jongh nieuwe interviews, archiefmateriaal en filmfragmenten uit Van Goghs oeuvre bij elkaar. Het eerste deel, Waarom ik niets meer voel, gaat over zijn jeugd en over de schok die de moord teweegbracht onder zijn vrienden en familie.

Vanzelfsprekend weet iedereen nog precies waar men was op het fatale moment, op welke manier men het vernam en hoe daarna bevestiging werd gezocht van de jobstijding. Een hoofdrol is er voor Theo’s moeder Anneke van Gogh. Kettingrokend en zelfverzekerd schetst ze de Wassenaarse wereld waar haar zoon ‘leed aan een gelukkige jeugd’, zoals hij het zelf noemde. De volgende afleveringen gaan over de relatie tussen de persoon Van Gogh en zijn provocaties (aflevering 2), keihard beledigen (aflevering 3) en zijn kritiek op de islam (aflevering 4, slot).

Theo van Gogh, de Hunkering

maandag 14, 21, 28 oktober en 4 november

npo 2 22.20-23.10

de nieuwste documentairetips in je mailbox?